Szpik kostny
Stanowi jedynie 5% masy ciała dorosłego człowieka i znajduje się wewnątrz kości, takich jak: żebra, miednica, kręgi, kości czaszki czy mostek. Jest odpowiedzialny za produkcję krwinek: erytrocytów, granulocytów, monocytów oraz płytek krwi. Każda z nich pełni określoną funkcję, ale wszystkie mają wspólny cel: ochronę organizmu przed chorobami.
Młodzież z V Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie doskonale wie, jak ważną funkcję w organizmie pełni szpik kostny. Wiedzę na ten temat zdobyła nie tylko na lekcjach biologii, prowadzonych przez oddaną i charyzmatyczną nauczycielkę Anetę Sowę-Jasiłek, ale przede wszystkim dzięki projektowi SZPIKujesz Ratujesz, który wspólnie opracowali w ramach olimpiady "Zwolnieni z teorii".
Efekt kuli śnieżnej
Pewnego dnia mąż Pani Anety powiedział jej, że zarejestrował się w bazie potencjalnych Dawców szpiku.„Mam wspaniałego, bardzo empatycznego męża, znamy się od 16. roku życia i nie sądziłam, że będzie w stanie mnie jeszcze czymś zaskoczyć. Tamtego dnia jednak to mu się udało. Od razu pomyślałam, że edukowanie o dawstwie szpiku to pomysł, o którym warto porozmawiać z młodzieżą, wiedziałam, że wspólnie będziemy w stanie zrobić coś dobrego”.
Pani Aneta zaczęła szukać informacji w internecie i trafiła na materiały fundacji DKMS o akcji #KOMÓRKOMANIA. Przedstawiła swoją propozycję młodzieży i okazało się, że jest sporo chętnych osób, które gotowe są poświęcić swój prywatny czas i zaangażować się w działania na rzecz propagowania wiedzy o dawstwie szpiku. Przychylność rodziców, innych nauczycieli i przede wszystkim dyrekcji szkoły sprawiły, że w tym roku odbywa się już trzecia edycja #KOMÓRKOMANII, pierwszy raz w ramach projektu olimpiady "Zwolnieni z teorii".
"Oddanie szpiku metodą pobrania komórek macierzystych z krwi obwodowej zajmuje około 4 godzin. DKMS pokrywa wszelkie koszty związane z tą procedurą, takie jak: badania wstępne, hotel, dojazd, wyżywienie dla Dawcy i osoby towarzyszącej w trakcie procedury oddawania szpiku. Jestem bardzo dumny, że mogłem pomóc młodemu chłopakowi z Irlandii w powrocie do zdrowia. Informacja o tym, że wyzdrowiał dzięki moim komórkom macierzystym dodała mi skrzydeł i chętnie oddam szpik kolejny raz. Cały czas jestem w bazie i wiem, że telefon może zadzwonić w każdej chwili" - opowiada Krystian Mróz, 29-letni Dawca szpiku, który rozmawiał z młodzieżą w ramach akcji SZPIKujejsz Ratujesz na zaproszenie uczniów klasy 2D.
Obopólna korzyść
Tak o swoim pomyśle, piszą twórcy olimpiady:
„Chcemy, aby młodzi ludzie mieli satysfakcję z działania i byli kompetentni, gotowi do rozwiązywania problemów XXI wieku, dlatego od lat tworzymy przestrzeń do rozwoju. Jako Fundacja Zwolnieni z Teorii organizujemy największą w Polsce olimpiadę dla szkół ponadpodstawowych, w ramach której tysiące uczniów i uczennic realizuje własne projekty społeczne, nabywając przy tym kompetencje przyszłości: zarządzania, pracy zespołowej, rozwiązywania problemów, empatii. Kończąc projekt, młodzi zdobywają międzynarodowe certyfikaty, które pomogą im znaleźć lepszą pracę i studia. W tym wszystkim wspierają ich niesamowici Nauczyciele Zwolnieni z Teorii”.
Uczniowie biorący udział w projekcie SZPIKujesz Ratujesz nie tylko zdobywają wiedzę i nabywają przydatne w przyszłości umiejętności, ale przede wszystkim uczą się empatii i otwartości na potrzeby drugiego człowieka. Przeprowadzając akcję rejestracji nowych Dawców, zwiększają bazę Dawców DKMS i dają nadzieję chorym na szybsze odnalezienie osoby posiadającej zgodny kod genetyczny, gwarantujący przeszczepienie komórek macierzystych i odzyskanie zdrowia.
„Grupę projektową tworzy dziesięć uczennic z klasy 2D, które poprzez realizację projektu mają nadzieję dodać otuchy osobom oczekującym na przeszczep szpiku, pokazując, że młodzi ludzie dostrzegają problem niewystarczającej wiedzy na ten temat i wciąż za małej liczby potencjalnych Dawców” – czytamy na stronie V Liceum Ogólnokształcącego w Lublinie".
25 marca uczniowie przeprowadzili akcję rejestracji do bazy potencjalnych Dawców szpiku w społeczności szkolnej.
fot. Aneta Sowa-Jasiłek
„Rejestracja w bazie Dawców to piękny dar, jakim można przywrócić komuś zdrowie i życie. Nasza córka, dzięki hojności Dawcy, 5 lat temu pokonała nowotwór krwi. Przeszczep szpiku był dla niej najlepszą i najkrótszą metodą leczenia, gdyż choroba nie poddawała się standardowemu leczeniu chemioterapią. Jesteśmy ogromnie wdzięczni naszemu Dawcy i zachęcamy innych do rejestrowania się w bazie DKMS” – mówiła podczas poniedziałkowego spotkania z młodzieżą mama dziewczynki, która żyje dzięki Dawcy szpiku.
fot. Aneta Sowa-Jasiłek
„Szerzenie treści o dawstwie szpiku jest bardzo ważne. Musimy o tym głośno mówić, by edukować, bo wiele osób wciąż nie wie, jak wygląda procedura oddawania szpiku kostnego. Biorę udział w tej akcji, bo mogę uświadamiać innych i pomagać im w pokonaniu lęku przed oddawaniem szpiku. Sama zarejestrowałam się w zeszłym roku i czekam na telefon z informacją, że będę mogła komuś pomóc pokonać chorobę” – mówi Magda Skałecka, uczennica klasy maturalnej.
fot. Aneta Sowa-Jasiłek
„Uważam, że nasz projekt jest bardzo ważny, bo pomaga informować i obalać mity. Bardzo dużo mówi się o oddawaniu krwi, a wciąż za mało jest informacji na temat dawstwa szpiku, a jest to bardzo ważna kwestia. Mówimy głośno o naszej akcji w szkole, w mediach, także w telewizji. Byliśmy gośćmi TVP3. Zespół pracujący przy #KOMÓRKOMANII podzielony jest na grupy robocze, każda ma inne zadanie; jest grupa odpowiedzialna za opracowanie materiałów, przeprowadzanie lekcji edukacyjnych, kontakt z mediami i prowadzenie naszych social mediów. Działamy na tych samych zasadach, co grupy projektowe w firmach” – relacjonuje maturzysta, Kamil Zieliński, wychowanek pani Anety Sowy-Jasiłek.
Rejestracja poza szkołą
Klasa 2D, która w tym roku zajmuje się prowadzeniem działań edukacyjnych i promocją wydarzenia, postanowiła rozszerzyć obszar działań poza teren swojego liceum. Po raz pierwszy uczniowie przeprowadzą akcję rejestracji Dawców szpiku w galerii handlowej i zapraszają do udziału mieszkańców województwa lubelskiego, którzy będą mogli skorzystać z darmowej rejestracji w bazie potencjalnych Dawców szpiku.
Licealiści i ich koordynatorka, pani Aneta Sowa-Jasiłek, zapraszają wszystkie osoby chętne i te, które mają jeszcze wątpliwości lub chciałyby poznać więcej szczegółów na temat procedury wpisania do rejestru Dawców szpiku i oddawania komórek macierzystych do odwiedzenia ich stanowiska w Centrum Handlowym Felicity przy al. Wincentego Witosa w Lublinie.
Rejestracja odbędzie się w najbliższą sobotę, 29.03.2025 od godziny 10:00 do 14:00.
Czas
"W Polsce co 40 minut, a na świecie co 27 sekund, ktoś dowiaduje się, że cierpi na białaczkę lub inny nowotwór krwi. Dla wielu chorych jedyną szansą na życie jest znalezienie zgodnego Dawcy komórek macierzystych. Każda zarejestrowana osoba jest niezwykle cenna. W bazie DKMS w Polsce znajduje się obecnie ponad 2 miliony zarejestrowanych Dawców, jednak wciąż potrzebni są nowi, ponieważ aż co piąty chory nie znajduje swojego Dawcy" - informuje portal DKMS.

Postawa młodzieży VLO w Lublinie pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość. Młodzi ludzie udowadniają, że są wśród nich osoby empatyczne i chętne do niesienia pomocy i wsparcia osobom potrzebującym.
Ty także możesz pomóc nieść dobro. Sprawdź, czy możesz zostać potencjalnym Dawcą szpiku:
Na podstawie:
lo5.lublin.eu,
otwarcinazmiane.pl,
dkms.pl.