W około połowie przypadków nie ma żadnych oznak rozwijającej się choroby i zostaje ona najczęściej zdiagnozowana przez przypadek, kiedy chory wykonuje badanie morfologii krwi z innego powodu. Charakterystyczne jest zwiększenie liczby nieprawidłowych limfocytów. Przez miesiące lub lata nieprawidłowe komórki limfocytów ulegają stopniowemu nagromadzeniu w krwiobiegu bez powodowania widocznych objawów.
Wraz z zaawansowaniem, PBL towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych spowodowane gromadzeniem się nieprawidłowych limfocytów w węzłach chłonnych. Przewlekła białaczka limfocytowa powoduje powiększenie węzłów chłonnych w różnych częściach ciała, szczególnie na szyi, pod pachą oraz w pachwinie. Węzły chłonne mogą osiągać bardzo duże rozmiary, chociaż najczęściej mają wielkość ok. 2-4 cm i często w tej chorobie stwierdza się je w kilku okolicach jednocześnie (np. po obu stronach szyi i w obu dołach pachowych). Węzły te nie są bolesne przy badaniu.
Węzły chłonne to małe struktury (do 1 cm) położone we wszystkich okolicach ciała, mające podstawowe znaczenie w układzie odpornościowym człowieka. Gromadzą się w nich różne białe krwinki, w tym limfocyty. W przypadku przewlekłej białaczki limfocytowej patologiczne limfocyty, gromadząc się w węzłach, powodując ich powiększenie. Na rysunku przedstawiono główne grupy węzłów chłonnych, które można wyczuć w badaniu lekarskich lub które chory sam może sobie zbadać.
Nieprawidłowe limfocyty mogą również ulegać nagromadzeniu w śledzionie i wątrobie. Wtedy chorzy mogą uskarżać się na uczucie pełności w brzuchu spowodowane powiększeniem tych narządów.
W zaawansowanych stadiach, PBL może towarzyszyć niedokrwistość, czyli spadek liczby czerwonych krwinek i objawia się: zmęczeniem, dusznością i bladością. Mogą pojawić się również problemy z krzepnięciem krwi – spowodowane zmniejszoną liczbą płytek krwi (trombocytów). Powoduje to łatwe siniaczenie, krwawienie z dziąseł, wybroczyny na skórze lub błonie śluzowej.
Na podstawie występowania powyższych objawów określa się stopień zaawansowania choroby. W tym celu stosuje się dwie klasyfikacje: Rai i Binnet. Za najmniej zaawansowane stadium wg obu klasyfikacji uznaje się sytuację, gdy stwierdza się jedynie podwyższoną ilość limfocytów we krwi, a najbardziej zaawansowane stadia to te, w których stwierdza się niedokrwistość i małopłytkowość.
Inne objawy, które mogą wystąpić, to: przedłużająca się gorączka, która nie wiąże się z infekcją, nocne poty, utrata wagi ciała i osłabienie.
Poza opisanymi powyżej podstawowymi objawami, choroba może powodować dodatkowe komplikacje. Należą do nich choroby autoimmunologiczne, zaburzenia odporności oraz transformacja choroby.
- Choroby autoimmunologiczne
Limfocyty w normalnych warunkach produkują przeciwciała, które zwalczają bakterie, wirusy i inne zarazki. U chorych z chorobami układu autoimmunologicznego, układ odpornościowy produkuje przeciwciała skierowane przeciwko tkankom własnego organizmu. Około 1 na 8 osób z przewlekłą białaczką limfocytową produkuje przeciwciała skierowane przeciwko czerwonym krwinkom lub/i płytkom krwi. Niedokrwistość autoimmunologiczna objawia się postępującym osłabieniem, ale także może jej towarzyszyć zażółcenie skóry. Małopłytkowość autoimmunologiczna prowadzi do zaburzeń krzepnięcia opisanych powyżej. Należy podkreślić, że niedokrwistość i małopłytkowość autoimmunologiczna są zjawiskiem dodatkowym i nie świadczą o zaawansowaniu choroby. - Zaburzenia odporności
Zaburzenia odporności są kolejnym charakterystycznym powikłaniem choroby. Wynikają one z nieprawidłowej funkcji limfocytów. Często u chorych stwierdza się znaczne zmniejszenie ilości białek odpornościowych (gammaglobulin) – stan ten określa się jako hipogammaglobulinemię. Zaburzenia te przejawiają się w nawracających infekcjach bakteryjnych, szczególnie typowo występują zapalenia płuc. - Transformacje przewlekłej białaczki limfocytowej
Transformacja choroby to sytuacja, w której choroba o powolnym przebiegu, taka jak przewlekła białaczka limfocytowa, przechodzi w chorobę bardziej agresywną. Najczęściej choroba przechodzi w białaczkę prolimfocytową i chłoniaka DLBCL. Obie te choroby szybko postępują i wymagają agresywnego leczenia.
