Nowotwory, na które najczęściej chorują Polki
W pierwszej piątce najbardziej rozpowszechnionych chorób nowotworowych wśród kobiet się znajdują:
- rak piersi (25,3%),
- rak płuca (11,5%),
- raka jelita grubego (11,0%),
- rak trzonu macicy (10,1%),
- rak jajnika (4,8%).
Najczęstszym nowotworem wykrywanym u kobiet jest rak piersi, ale to nie on powoduje najwięcej zgonów. Za największą śmiertelność odpowiada rak płuca.
Rak piersi
W 2020 r. wykryto 24644 nowe przypadki raka piersi i stwierdzono 8805 zgonów z tego powodu. Największą zachorowalność notuje się u kobiet w przedziale wiekowym 55–65 lat. Najwięcej zgonów odnotowano wśród kobiet w 6. i 7. dekadzie życia. Wcześnie wykryty rak piersi w stadium przedinwazyjnym jest praktycznie całkowicie do wyleczenia. Rak inwazyjny również może mieć dobre rokowanie. W przypadkach bez przerzutów przeżycie 5-letnie wynosi aż 90%. Aby jednak możliwe było rozpoznanie choroby na początkowym etapie zaawansowania, konieczne jest zgłaszanie się przez kobiety na badania profilaktyczne. Warto skorzystać także ze specjalnie opracowanego pakietu onkologicznego.
Rak płuca
Zgodnie z ostatnimi danymi Krajowego Rejestru Nowotworów w 2017 r. zachorowalność na raka płuca wśród kobiet wynosiła 7747 przypadków. Odnotowano 7825 zgonów z powodu tej choroby w populacji żeńskiej. Głównym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuca jest palenie papierosów. Szacuje się, że narażenie na dym tytoniowy odpowiada za 80–90% przypadków choroby. Rak płuca jest rozpoznawany zazwyczaj w zaawansowanym stadium z uwagi na mało charakterystyczny, skąpoobjawowy początek.
Rak jelita grubego
Zgodnie z danymi Krajowej Bazy Danych Nowotworowych Centrum Onkologii w 2017 r. raka jelita grubego rozpoznano u 5073 kobiet. W tym samym roku zmarło z tego powodu 3573 pań. Nowotwór ten rzadko występuje u osób do 40. roku życia. Najwięcej przypadków zachorowań notuje się w 7. i 8. dekadzie życia. Wśród raków jelita grubego przeważają nowotwory sporadyczne (65–85%). Znacznie rzadziej choroba ta występuje rodzinnie. Czynnikami ryzyka są zwłaszcza: dieta bogata w tłuszcze i cukier, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, otyłość brzuszna, radioterapia jamy brzusznej.
Rak trzonu macicy
Rak trzonu macicy to najczęściej występujący spośród nowotworów żeńskich narządów rodnych. W 2020 r. odnotowano 9869 nowych przypadków zachorowań. W tym samym roku z jego powodu zmarło 2195 kobiet. Choroba ta występuje najczęściej u kobiet po menopauzie. Do czynników ryzyka raka trzonu macicy należą zwłaszcza: hiperestrogenizm, wczesna pierwsza miesiączka, późna menopauza, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, rodzinne występowanie nowotworów jelita grubego i endometrium. Okres 5-letniego przeżycia w 2020 r. wynosił 34,7%. Rokowanie zależy zwłaszcza od stopnia zaawansowania choroby i przedstawia się następująco: w I stopniu – 90%, w II – 60%, w III – 40%, IV – 5%.
