14 maja 2025 / Hematoonkologia.pl

Czerwienica prawdziwa | zalecenia dietetyczne

Czerwienica prawdziwa jest przewlekłą chorobą krwi charakteryzującą się nadmiarem czerwonych krwinek. Chociaż czynniki dietetyczne nie mają wpływu na wystąpienie choroby ani jej progresję, wraz z zastosowanym leczeniem, mogą skutecznie niwelować niektóre objawy choroby i poprawić ogólny stan zdrowia.

Czerwienica prawdziwa | zalecenia dietetyczne

Niektóre składniki pokarmowe czy nawyki żywieniowe mogą przyczyniać się do zaostrzeń objawów choroby, takich jak: zmęczenie, wrzody żołądka, zakrzepy krwi oraz do powstania kamieni nerkowych czy dny moczanowej. Zmiana sposobu odżywiania w trakcie leczenia czerwienicy prawdziwej może nie tylko wpłynąć pozytywnie na nasze zdrowie w teraźniejszości, ale również w przyszłości zaowocować utrzymującym się dobrym samopoczuciem.

Modyfikacja dotychczasowej diety po diagnozie czerwienicy prawdziwej jest łatwa i bezpieczna. Dotyczy ograniczenia spożycia zaledwie kilku rodzajów żywności.

Jak wprowadzić zmiany?

W trakcie leczenia przewlekłej choroby warto jest rozsądnie rozważyć podejście do pewnych strategii żywieniowych, ponieważ mogą one obowiązywać nas do końca życia. Dobrym pomysłem jest konsultacja z lekarzem prowadzącym oraz dietetykiem, aby upewnić się, czy otrzymywana dotąd ilość kalorii, witamin i minerałów jest wystarczająca i odpowiednia do wzrostu, masy ciała i poziomu aktywności. Dietetyk może stworzyć przykładowe menu o poziomie trudności dostosowanym do umiejętności i preferencji pacjenta, ale również pomóc w wyborze dań dostępnych w ulubionych restauracjach.

Co jest zalecane?

Częstym objawem czerwienicy prawdziwej jest niski poziom energii. W celu jego uregulowania warto jest:

  • Spożywać wystarczającą ilość kalorii,
  • Unikać cukrów prostych,
  • Jeść produkty zawierające węglowodany złożone (owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste) oraz chude białko (drób, jaja, tofu i produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu).

Ważne jest również uwzględnienie w diecie następujących składników:

Woda: Czerwienica prawdziwa powoduje zwiększenie ilości czerwonych krwinek, a wraz z tym ryzyko wystąpienia kamieni nerkowych i dny moczanowej. Spożywanie wystarczającej ilości wody jest niezbędne do wsparcia właściwej pracy układu moczowego, sprzyja również zmniejszeniu nasilenia istniejących objawów choroby oraz może przyczynić się do zapobiegania powstawania nowych.

Wapń i witamina D: Powstanie czerwienicy prawdziwej jest związane z uszkodzeniem szpiku kostnego, co może zwiększyć ryzyko złamań kości, dlatego ważne jest, aby w diecie znajdowała się wystarczająca ilość wapnia i witaminy D. Te minerały pomagają budować i utrzymywać wytrzymałość kości. Najlepszym źródłem wapnia są produkty mleczne. Tylko kilka produktów spożywczych (tłuste ryby i wzbogacone płatki zbożowe) zawiera witaminę D, dlatego, w porozumieniu z lekarzem, wskazana jest jej suplementacja.

Czego należy unikać

Chorzy na czerwienicę prawdziwą powinni wyeliminować z diety bądź zredukować przyjmowanie produktów spożywczych, które mogą nasilać objawy choroby. Są to:

Produkty zawierające szczawian: Kamienie nerkowe występujące podczas czerwienicy prawdziwej mogą być odpowiedzialne za ból w boku (ból w dolnej części pleców po jednej stronie), a w niektórych sytuacjach krew w moczu. Z tego względu zalecane jest unikanie produktów o wysokiej zawartości szczawianu (takich jak fasola, szpinak, produkty sojowe, jagody i zielone warzywa liściaste), składnika kamieni nerkowych.

Produkty zawierające puryny: Dna moczanowa może wystąpić jako powikłanie czerwienicy prawdziwej. Jest to bolesny rodzaj obrzęku stawów. Dlatego też zalecane jest unikanie produktów o wysokiej zawartości puryn (takich jak czerwone mięso, podroby i ryby zimnowodne), ponieważ mogą one zwiększać poziom kwasu moczowego – głównego składnika dny moczanowej.

Produkty o wysokiej zawartości tłuszczu: Ograniczenie produktów o wysokiej zawartości tłuszczu jest istotne, ponieważ mogą one zwiększać ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi i stanów zapalnych. Produkty o wysokiej zawartości tłuszczu to czerwone mięso z tłuszczem, kurczak ze skórą, potrawy smażone na głębokim tłuszczu oraz desery z tłustych śmietan lub dużej ilości masła.

Przetworzona żywność: Wysoko przetworzona żywność oraz żywność zawierająca konserwanty lub nadmierną ilość cukru (chipsy, przekąski, sosy, dipy, słodkie napoje, słodycze) może zwiększać ryzyko wystąpienia stanów zapalnych.

Pokarmy podrażniające wrzody: Wrzody to kolejne potencjalne powikłanie czerwienicy prawdziwej. Podczas gojenia może pomóc unikanie alkoholu, napojów zawierających kofeinę, tłustych i pikantnych potraw oraz czekolady.

Stan odżywienia organizmu odgrywa ważną rolę, zwłaszcza w przypadku chorób przewlekłych. Odpowiednia podaż składników odżywczych może przyczynić się do prawidłowego funkcjonowania fizycznego i psychicznego oraz zapobiec niedoborom związanym z odżywianiem.

Na podstawie: https://www.verywellhealth.com/polycythemia-vera-diet-5204993.

 

Podobne artykuły