Czy starsi pacjenci otrzymają lepszą ochronę jeszcze w tym sezonie?

– STIKO (Niemiecki Stały Komitet ds. Szczepień) zaleca, aby każda osoba powyżej 60. roku życia co roku jesienią poddawała się szczepieniu przeciwko grypie sezonowej. Rekomendowane jest użycie inaktywowanej, czterowalentnej szczepionki przeciwko grypie w wysokiej dawce, zawierającej najnowszą wersję kombinacji antygenów, zalecaną także przez WHO – informował prof. dr. med. Jörg Schelling w trakcie wykładu w czasie Vaccine Meetingu w kwietniu tego roku, prezentując doświadczenia niemieckie w stosowaniu tej szczepionki jako preferowanej dla tej grupy pacjentów w Niemczech. W uznaniu istotności argumentów medycznych, takie same zalecenia zostały zawarte w kalendarzu szczepień dorosłych Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej oraz Fundacji „My Pacjenci”.

Polska, podobnie jak prawie cała reszta Europy, doświadcza zintensyfikowanego zjawiska starzenia się społeczeństwa, co w konsekwencji objawia się systematycznym wzrostem udziału osób starszych w ogólnej liczbie mieszkańców kraju. Pod koniec roku 2021 populacja osób w wieku 60 lat i więcej osiągnęła liczbę 9,7 mln. Prognozy GUS przewidują, że do 2050 roku liczba przekroczy 13,7 mln, co będzie stanowiło około 40% całkowitej liczby mieszkańców Polski. Jednocześnie eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych zaznaczają, że osoby w podeszłym wieku są szczególnie podatne na powikłania po przebytych chorobach zakaźnych, a ich osłabiony system immunologiczny gorzej reaguje na dawki szczepionek o standardowym składzie. Dlatego też uznają za istotne wprowadzenie dla osób powyżej 60. roku życia innowacyjnego w naszym kraju rozwiązania, jakim są szczepionki wysokodawkowe przeciw grypie. W populacji, która jest zaszczepiona szczepionką wysokodawkową (4-krotnie silniejszą), jest o 25% mniej przypadków zachorowań na grypę. Przykładem kraju, gdzie wysokodawkowa szczepionka jest bezpłatna dla wszystkich od 60. roku życia, jak informuje prof. dr. med. Jörg Schelling, są Niemcy. Pacjenci znacząco rzadziej chorują i są hospitalizowani, dzięki czemu chętniej się szczepią.

Niebezpieczeństwo grypy polega głównie na możliwości wystąpienia licznych powikłań. Do najczęstszych z nich należą zapalenie płuc, oskrzeli, a nawet mięśnia sercowego. Osoby starsze zaliczają się do grupy podwyższonego ryzyka ciężkiego przebiegu choroby. U osób powyżej 65. roku życia znacznie wzrasta ryzyko powikłań grypy wymagających hospitalizacji. Grypa może prowadzić do uszkodzeń i upośledzenia funkcji wielu układów oraz narządów i o 74% zwiększa ryzyko powikłań diabetologicznych (nieprawidłowe wartości glikemii)¹, 8-krotnie zwiększa ryzyko zapalenia płuc² lub udaru mózgu, 10-krotnie zwiększa ryzyko zawału serca.³ Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla, że w celu skutecznego zapobiegania grypie i jej powikłaniom, należy dbać o działania profilaktyczne i budowanie odporności seniorów poprzez coroczne szczepienia.

– Odpowiedzią na tego typu zjawisko jest wprowadzanie szczepionek wysokodawkowych. Taką wysokodawkową szczepionkę przeciw grypie będziemy mieli w Polsce od sezonu 2024/2025 i takie szczepienie powoduje dodatkową, wobec standardowej dawk,i ochronę. W populacji, która jest zaszczepiona szczepionką wysokodawkową 4-krotnie silniejszą jest o 25% mniej przypadków zachorowania na grypę. A co najważniejsze, to redukcja ciężkiego przebiegu grypy, przede wszystkim zapalenia płuc – wynosi aż 64%” – podkreśla prof. Adam Antczak.

Wysokodawkowa szczepionka przeciw grypie zapewnienia optymalną ochronę starszym pacjentom. Jest dedykowana dla osób powyżej 60. roku życia, których układ immunologiczny jest osłabiony, co sprawia, że jest to szczepionka precyzyjnie dopasowana do potrzeb pacjentów w podeszłym wieku.

1. Zwiększona skuteczność: Szczepionka wysokodawkowa zawiera 4 razy więcej antygenów niż szczepionka standardowa. Badania naukowe wykazały, że wywołuje silniejszą odpowiedź immunologiczną u pacjentów w wieku 60 lat i więcej.
2. Dedykowana Osobom 60+: Wysokodawkowa szczepionka jest specjalnie dostosowana do potrzeb osób w wieku 60 lat i więcej, których układ immunologiczny z wiekiem ulega osłabieniu. To ważne, aby zapewnić skuteczną ochronę najbardziej narażonej grupie społecznej.
3. Redukcja zakażeń i hospitalizacji: Szczepionka wysokodawkowa ma 24,2% lepszą skuteczność w zmniejszaniu ilość zakażeń laboratoryjnie potwierdzoną grypą oraz o 64,4% lepszą ochronę przed poważnymi powikłaniami, tj. obniża ryzyko hospitalizacji z powodu grypy lub zapalenia płuc związanego z grypą

W starzejących się społeczeństwach, w tym w Polsce, najskuteczniejszą i zarazem najtańszą metodą na walkę z wirusami jest profilaktyka. Rekomendowany przez WHO poziom wyszczepialności społeczeństwa powinien wynosić 75% dla osób powyżej 65. roku życia, jednak w Polsce poziom ten wynosi 20,5%.

Eksperci ostrzegają, że należy jak najszybciej podjąć niezbędne kroki w celu przyspieszenia procesu decyzyjnego i umieszczenie szczepionki wysokodawkowej na liście refundacyjnej obowiązującej od 1 października 2024 r. To ostatni racjonalny termin, aby starsi pacjenci oraz system opieki zdrowotnej, jeszcze w tym sezonie epidemicznym, odnieśli korzyści z omawianej strategii profilaktyki. Zapewnienie seniorom dostępu do wysokodawkowej szczepionki przeciw grypie, to inwestycja w zdrowie publiczne, która przyniesie długoterminowe korzyści.

Ogólnopolski Program Zwalczania Chorób Infekcyjnych (dawniej Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy) jest inicjatywą społeczną niezależnych ekspertów medycznych. Program od ponad 10 lat prowadzi w Polsce działania edukacyjne oraz wspiera podniesienie poziomów wyszczepialności, zarówno wśród pacjentów z grup ryzyka, jak też w całym społeczeństwie. Założeniem OPZCI jest to, aby wszyscy i wszędzie, bez względu na wiek, mogli w pełni korzystać z dobrodziejstwa szczepień, co przełoży się na lepszy stan zdrowia i kondycję populacji. Pragniemy skupić uwagę systemu ochrony zdrowia na profilaktykę pierwotną chorób zakaźnych oraz zapewnieniu powszechnego i równego dostępu do szczepionek i szczepień na każdym poziomie opieki zdrowotnej. Organizatorem Społecznej Kampanii Informacyjnej powstałej w ramach Programu jest Fundacja Nadzieja dla Zdrowia. Działania skierowane są do środowiska medycznego, opinii publicznej, samorządów oraz do pracodawców. Przedsięwzięcie spotkało się z aprobatą najważniejszych instytucji działających na rzecz poprawy zdrowia publicznego, wielu organizacji zrzeszających lekarzy, pracodawców, związki samorządów i towarzystwa medyczne. Więcej informacji na stronie: www.opzci.pl.