Dawca Szpiku Kostnego to osoba, która dobrowolnie przekazuje swój szpik kostny innemu pacjentowi, który potrzebuje przeszczepu szpiku. Procedura ta jest stosowana w leczeniu różnych chorób krwi, takich jak białaczki, chłoniaki, szpiczak plazmocytowy, szpiczak mnogi, a także inne schorzenia układu krwiotwórczego.
Aby zostać dawcą szpiku kostnego i pomóc osobom walczącym z chorobami krwi, należy przejść przez proces rejestracji, a następnie zostać zakwalifikowanym do przekazania szpiku. Oto kroki, które można podjąć, by zostać dawcą szpiku:
- Zanim podjęta zostanie decyzja o zostaniu dawcą szpiku, warto dowiedzieć się więcej na ten temat – zapoznać się z informacjami dostępnymi na stronach internetowych organizacji zajmujących się rejestracją dawców szpiku. W Polsce są to: Fundacja DKMS, Poltransplant czy Fundacja Urszuli Jaworskiej.
- Nie każdy może zostać dawcą szpiku. Istnieją pewne wymogi, które trzeba spełnić. Przede wszystkim od dawców wymagany jest dobry stan zdrowotny i odpowiednia grupa wiekowa (zazwyczaj między 18. a 60. rokiem życia). Wśród chorób, które wykluczają z bycia dawcą, znajdują się:
- cukrzyca,
- nadczynność tarczycy,
- zakażenie wirusami zapalenia wątroby typu B i C,
- choroby autoimmunologiczne,
- astma,
- alergie,
- nadciśnienie (chyba, że chorzy są pod stałą kontrolą lekarską, choć wciąż będzie to wymagało dodatkowej konsultacji),
- zarażenie wirusem HIV,
- choroby nowotworowe,
- przebycie zawału serca, udaru, zakrzepicy żył głębokich,
- kamica nerkowa nawrotowa,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- łuszczyca,
- niektóre choroby psychiczne,
- uzależnienie od alkoholu, narkotyków i leków,
- niedowaga lub nadwaga.
- Po spełnieniu kwalifikacji można zarejestrować się jako potencjalny dawca szpiku. Rejestracja polega na dostarczeniu próbki krwi lub wypełnieniu formularza rejestracyjnego.
- Po rejestracji próbka krwi zostaje poddana badaniom, które pomogą określić kompatybilność z pacjentami potrzebującymi szpiku. Jeśli zostanie się uznanym za potencjalnego dawcę, pojawi się prośba o wykonanie dalszych kroków.
- Osoba, która zostanie wybrana jako dawca, będzie musiała przejść dodatkowe badania, konsultacje medyczne i przygotowanie do procedury dawstwa. Najczęściej stosowaną metodą dawstwa szpiku jest pobranie szpiku z miednicy. Procedura ta przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym i jest stosunkowo bezpieczna.
- Po przebyciu tej procedury konieczna będzie rekonwalescencja. Bardzo często wsparcie medyczne i psychologiczne jest organizowane dla dawców przez organizacje i fundacje.
Przeszczepienie szpiku kostnego jest dla niektórych chorych jedyną nadzieją na życie, dlatego dawcy szpiku są niezmiernie ważni w procesie leczenia pacjentów cierpiących na ciężkie choroby krwi. Bardzo ważne jest jednak, by być zaznajomionym z procesem i wymogami. Warto pamiętać, że zostając dawcą szpiku można zmienić życie osób potrzebujących.