„Niecodzienny" ból
Ból podczas leczenia może być spowodowany przez sam nowotwór, ale także przez skutki uboczne prowadzonej terapii. Dzisiejsza medycyna zna wiele sposobów uśmierzania bólu, więc nie bój się zapytać o dostępne możliwości swojego lekarza lub pielęgniarki. Możesz także poprosić o wizytę u specjalisty w zakresie leczenia bólu czy opieki paliatywnej.
Co ciekawe, klasyczne leki przeciwbólowe (takie jak ibuprofen czy paracetamol) nie znajdują swojego zastosowania przy tego typu dolegliwościach. Potrzebne są tu leki wpływające na przewodzenie w nerwach obwodowych, które mogą być przepisane tylko przez lekarza.
Polineuropatia spowodowana leczeniem przeciwnowotworowym to tzw. polineuropatia toksyczna. Wraz z odstawieniem chemioterapeutyku, jej objawy mogą, ale nie muszą się całkowicie cofnąć. Ważna jest tu decyzja lekarza prowadzącego, ponieważ odstawienie leku przeciwnowotworowego może być w danym momencie niemożliwe, można jednak zmniejszyć jego dawkę.
Jeśli podejrzewasz u siebie polineuropatię, powiedz o tym swojemu lekarzowi prowadzącemu. Aby potwierdzić diagnozę, potrzebna będzie konsultacja z lekarzem neurologiem.
Co warto wiedzieć o polineuropatii?
-
Polineuropatia dotyczy przede wszystkim dłoni i stóp.
-
Jej objawami jest nie tylko ból. Możesz odczuwać także: mrowienie, drętwienie, nadwrażliwość na bodźce; zaburzenia czucia temperatury (uczucie zimna mimo obiektywnej prawidłowej ciepłoty rąk/stóp); trudność w poruszaniu się, trzymaniu przedmiotów; zawroty głowy, omdlenia, zaburzenia funkcji układu moczowego i płciowego.
-
W większości przypadków polineuropatia powodowana przez chemioterapię ustępuje lub słabnie samoistnie. Czasami jednak proces ten jest długotrwały (nawet kilka miesięcy po zakończeniu leczenia).
-
Jej nasilenie zależy od dawki, rodzaju i czasu trwania chemioterapii.
-
Nie znamy metod profilaktyki polineuropatii.
-
Na rozwój polineuropatii wpływ mają także choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, miażdżyca naczyń obwodowych czy choroby autoimmunologiczne.
-
Polineuropatię pogłębiają niedobory witamin B1, B6 i PP.
-
Oprócz chemioterapii na tę dolegliwość wpływ ma także przebyta radioterapia.
-
Polineuropatia może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń nerwów.
Jak radzić sobie z bólem?
Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, co możesz zrobić, aby jakość Twojego życia poprawiła się, gdy czujesz ból związany z terapią.
-
Rozmawiaj z lekarzem/pielęgniarką i swoją rodziną o bólu. Osoby wokół Ciebie chcą Ci pomóc i mają do tego odpowiednie narzędzia. Aby uśmierzanie bólu było dostosowane do Twoich potrzeb, naucz się opisywać ból, który odczuwasz.
-
Prowadź dziennik/pamiętnik, w którym każdego dnia będziesz zapisywać częstotliwość występowania bólu, jego nasilenie, charakter oraz wpływ leków na jego wzmocnienie lub osłabienie. To duża pomoc dla personelu medycznego, a dla Ciebie – zwiększenie świadomości na temat tego, co dzieje się w Twoim organizmie.
-
Nie poddawaj się – jeśli jeden lek nie działa, warto spróbować następnego. Twój ból można opanować.
-
Nie podejmuj decyzji bez wiedzy lekarza! To bardzo ważne – nie zmniejszaj, nie zwiększaj ani nie omijaj dawek leków z własnej woli.
-
Stosuj zimne lub ciepłe okłady (ich rodzaj, możliwość i częstotliwość stosowania przedyskutuj z lekarzem!).
-
Relaksuj się i odpoczywaj. Uwolnienie umysłu od ciągłego napięcia może być zbawienne dla Twojego ciała. Zrób to, co kochasz – posłuchaj muzyki, obejrzyj film, pomódl się, głęboko oddychaj; porozmawiaj z bliskimi o rzeczach innych niż choroba i leczenie.
-
Skorzystaj z masażu (skonsultuj się w tej sprawie z lekarzem).
-
Skorzystaj z pomocy licencjonowanego fizjoterapeuty. Lekkie ćwiczenia fizyczne mogą polepszyć Twoje samopoczucie.
-
Pamiętaj, że ból związany z terapią w wielu przypadkach jest ograniczony czasowo. Zaufaj, że po zakończeniu przyjmowania leku ból minie, a choroba nowotworowa zostanie pokonana.
Czy tylko polineuropatia?
Ból w chorobie nowotworowej jest powszechnym odczuciem. Nie musi być związany z polineuropatią. Może mieć bardzo wiele przyczyn. Szczera rozmowa z Twoim lekarzem i lekarzem specjalistą leczenia bólu pozwoli na odkrycie potencjalnej przyczyny Twoich negatywnych odczuć.
Każda terapia onkologiczna ma swoje skutki uboczne. Pamiętajmy, że chemioterapia niszczy nie tylko komórki nowotworowe, ale także te zdrowe. To właśnie dlatego w trakcie leczenia jesteś bardziej narażony/a na infekcje, odczuwasz zmęczenie i mdłości oraz tracisz włosy. Choć to bardzo trudne i nieprzyjemne doświadczenia, wraz z zakończeniem terapii powinny minąć. To cena, którą płaci się za największą szansę – szansę na życie bez nowotworu.
Konsultacja merytoryczna: dr Aleksandra Gołos
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami informacyjnymi na temat bólu i polineuropatii w leczeniu nowotworu:
Więcej informacji o chemioterapii znajdą Państwo tutaj:
