1 września 2025 / Hematoonkologia.pl

Czujny Wrzesień - Miesiąc Świadomości Nowotworów Krwi

Ponad 1,2 miliona osób co roku otrzymuje diagnozę choroby nowotworowej krwi. Zachorować może każdy – wiek, płeć czy pochodzenie nie mają znaczenia. Zwiększanie czujności i zachęcanie do badań to główne idee Miesiąca Świadomości Nowotworów Krwi, rozpoczynającego się 1 września. 

Czujny Wrzesień - Miesiąc Świadomości Nowotworów Krwi

Rodzaje nowotworów krwi

Nowotwory krwi to nowotwory układu krwiotwórczego i limfatycznego, obejmujące krew, szpik kostny oraz układ limfatyczny. Występują w każdym wieku, u dzieci i dorosłych. Zaburzają prawidłową produkcję i funkcję krwinek. Główne typy nowotworów krwi to:

  • białaczki - grupa chorób, zwykle rozpoczynających się w szpiku kostnym. Dochodzi w nich do rozrostu komórek nowotworowych pochodzących z komórek krwi, co prowadzi do upośledzenia działania układu krwiotwórczego;
  • chłoniaki - najczęściej spotykany nowotwór krwi i trzeci co do częstości występowania wśród dzieci, zazwyczaj rozpoczynający się w układzie limfatycznym. Może pojawić się, gdy w trakcie dojrzewania limfocytów dojdzie do błędu, w wyniku którego powstaną nieprawidłowe komórki. Następnie ulegają one nagromadzeniu w różnych częściach organizmu - mogą zajmować węzły chłonne, śledzionę, szpik kostny, krew czy inne narządy;
  • szpiczak plazmocytowy - podobnie jak białaczka, zazwyczaj mające początek w szpiku kostnym. Jest nowotworem złośliwym układu krwiotwórczego, wywodzącym się z dojrzałych komórek układu odpornościowego nazywanych plazmocytami. Choroba charakteryzuje się postępującym rozprzestrzenianiem się zmienionych nowotworowo plazmocytów w szpiku kostnym i osłabieniem struktury kości, zwłaszcza kręgosłupa, żeber, mostka, miednicy i czaszki. 

Czujność pierwszym krokiem do wyleczenia

Objawy nowotworów krwi mogą często być lekceważone bądź utożsamiane z innym problemem. Najczęstszymi oznakami wzbudzającymi niepokój są:

  • Utrata wagi,
  • Zmęczenie,
  • Gorączka,
  • Nocne poty,
  • Powiększone węzły chłonne,
  • Wybroczyny i krwawienia,
  • Spadek apetytu oraz nudności.

Dzięki czujności obserwujemy swój organizm i reagujemy natychmiast, gdy tylko pojawią się niepokojące objawy. Jak najszybsza diagnoza jest kluczowa, dlatego zaleca się przynajmniej raz w roku wykonać badanie morfologii krwi. To proste badanie, na które można otrzymać skierowanie od każdego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, jest w stanie wykryć zmiany w liczbie składników krwi. Zachęcamy do skorzystania z dostępnego na naszej stronie kalkulatora morfologii, który pomaga w interpretacji najistotniejszych parametrów badania morfologicznego.

Niepokojące wyniki morfologiczne należy skonsultować z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, który w razie potrzeby może skierować do specjalisty. W celu postawienia diagnozy hematolog zleca dodatkowe badania, biorąc pod uwagę indywidualne objawy każdego pacjenta. Do najczęściej stosowanych badań diagnostycznych należą:

  • Biopsja szpiku - Polega na nakłuciu specjalną grubą igłą kości (mostek lub kość biodrowa) i pobrania do strzykawki lub probówki materiału do badania. Badania trwa krótko (do kilku minut) i jest mało inwazyjne;

  • Cytometria komórek krwi lub szpiku - wykrywa specyficzne markery na komórkach. Pozwala określić w bardziej sprecyzowany sposób ich odrębności i ustalenie diagnozy;

  • Badania obrazowe - ultrasonografia, tomografia komputerowa (CT), rezonans magnetyczny (MRI) oraz PET. Służą do wizualizacji struktur wewnętrznych ciała.

Leczenie nowotworów krwi opiera się w około 70% na farmakoterapii. Terapia różni się w zależności od rodzaju nowotworu. Najczęściej zaczyna się od leczenia systemowego (chemioterapii, która może być połączona z nowoczesnymi lekami celowanymi i radioterapii). Biorąc pod uwagę skuteczność leczenia systemowego, a także, czynniki ryzyka nawrotu choroby u części chorych wykonywane jest przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych. Wyróżnia się dwa rodzaje transplantacji szpiku - autologiczne oraz allogeniczne. W autologicznym przeszczepie wykorzystuje się komórki macierzyste pacjenta, pobierane w okresie remisji choroby. Z kolei przeszczep allogeniczny polega na zastosowaniu komórek macierzystych zdrowego dawcy, w celu rekonstrukcji komórek szpiku i krwi obwodowej u chorego.

Zapraszamy do zapoznania się z kalkulatorem morfologii. 

Partnerzy artykułu: Fundacja DKMS oraz Fundacja Carita im. Wiesławy Adamiec.

 

Na podstawie:

  1.  https://www.dkms.pl/dawka-wiedzy/o-nowotworach-krwi/bialaczka
  2. https://www.dkms.pl/dawka-wiedzy/o-nowotworach-krwi/czy-morfologia-moze-wykryc-nowotwor
Podobne artykuły