O tym, aby pamiętać o dobroczynnym wpływie aktywności fizycznej na nasze zdrowie wraz z partnerami, przypomina Polska Koalicja Organizacji Pacjenckich (PKOP) dedykując ten miesiąc aktywności fizycznej pacjentów onkologicznych.
W trakcie tegorocznego kongresu ESMO (EUROPEAN SOCIETY FOR MEDICAL ONCOLOGY) francuscy naukowcy zaprezentowali wnioski na podstawie badań opartych o program ćwiczeń fizycznych, którym objętych zostało ponad 3500 francuskich pacjentów onkologicznych.
Wnioski poparte wieloletnim doświadczeniem badaczy są jednoznaczne: aktywność fizyczna wspomaga terapię onkologiczną, właściwe ćwiczenia przeciwdziałają utracie mięśni, polepsza się samopoczucie pacjentów, a także zmniejszają się dolegliwości bólowe oraz poprawia się ogólna jakość życia.
Na stronie pkopo.pl czytamy skąd wzięła się potrzeba zwrócenia uwagi na aktywność fizyczną pacjentów onkologicznych:
W powszechnej opinii ciągle funkcjonuje mit o szkodliwości ruchu u osób z chorobą nowotworową. Konieczne jest zbudowanie świadomości zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentów i ich bliskich, że rehabilitacja powinna być procesem ciągłym, który powinno się zaczynać nawet przed rozpoczęciem leczenia, przygotowując chorego np. do zabiegu. Później, u chorych powinna być prowadzona równolegle z terapią podstawową – stanowiąc jeden z etapów leczenia jako proces społeczno-medyczny mający na celu poprawę jakości życia we wszystkich jej elementach.
Jeden z francuskich badaczy Dr Thierry Bouillet z l'Hôpital Américain de Paris zwraca uwagę na fakt, że zmęczenie i utrata mięśni często pojawia się u pacjentów jeszcze zanim zostanie postawiona diagnoza. Im szybciej rozpocznie się działania aktywizujące tym lepiej dla chorego.
Problem aktywności pacjentów zwrócił również uwagę niemieckich naukowców, którzy skupili się na wpływie ćwiczeń na stan pacjentów chorych na raka płuc. Dr Joachim Wiskeman - psychofizjolog z Narodowego Centrum Chorób Nowotworowych (NCT) Szpitala Uniwersyteckiego w Heidelbergu - podczas ESMO zwracał uwagę na fakt, że „W przeszłości zakładaliśmy, że tylko najzdrowsi i najsprawniejsi chorzy na raka mogą ćwiczyć. Nasze badanie wykazało jednak, że to nie prawda i że ćwiczenia mogą przynieść korzyści również pacjentom z zaawansowaną chorobą”
PKPO swoimi działaniami stara się zwrócić uwagę na fakt, że pacjenci onkologiczni powinni mieć zapewnioną opiekę specjalistycznego zespołu, w skład którego powinni wejść poza onkologiem również lekarz specjalista rehabilitacji. Podobnie jak w przypadku diety należy pamiętać aby swoją sytuacje skonsultować z lekarzem i dobrać ćwiczenia właściwe dla stanu zdrowia.
W opisie kampanii PKPO propagującej aktywność wśród pacjentów czytamy:
Ćwiczenia ruchowe zalecane są w każdej fazie leczenia choroby nowotworowej. Oprócz przywracania, poprawy i podtrzymania sprawności i wydolności fizycznej pacjentów ćwiczenia mogą zapobiegać powikłaniom i zmniejszać niepożądane objawy ze strony układu krążenia, oddechowego, nerwowego czy pokarmowego. Podejmowanie ćwiczeń fizycznych podczas chemioterapii łagodzi ból, wymioty i nudności oraz zaparcia i biegunki. Ćwiczenia fizyczne mają korzystne działanie na obniżanie poziomu zmęczenia w tzw. zespole zmęczenia nowotworowego (ZZN), który jest jednym z najczęściej występujących niepożądanych objawów leczenia onkologicznego i obserwuje się go u ponad 60% osób.
Zespół zmęczenia nowotworowego występuje, kiedy wykonywanie codziennych czynności – nawet tych podstawowych – wywołuje zmęczenie. Stan „wyczerpania” organizmu wywołany ZZN zaburza zdolność dbania o siebie i mocno ogranicza samodzielne funkcjonowanie. W tak trudnej sytuacji, stopniowe wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej może być jedynym sposobem przerwania błędnego koła, w którym zmęczenie, będąc objawem niskiej wydolności, staje się również przyczyną unikania ruchu. – podkreśla Anna Domańska, pacjentka, podopieczna Fundacji Sarcoma.
Aktywność fizyczna także u osób zdrowych wpływa na rozładowanie negatywnych emocji, stresu psychicznego, poprawia samopoczucie, a także może mieć pośrednio ochronny wpływ na organizm. Wiem to doskonale jako aktor. W moim zawodzie stres to niejako ryzyko zawodowe i ciągle muszę uczyć się, jak sobie z nim radzić. Poza tym styl życia, w którym na stałe wpisany jest aktywny sposób spędzania czasu wolnego, wiąże się często z innymi pozytywnymi zachowaniami zdrowotnymi – odpowiednią dietą, ograniczeniem spożywania alkoholu, niepaleniem papierosów. – dodaje aktor Nikodem Rozbicki, ambasador Kampanii.
Ćwiczenia fizyczne u osób z chorobą nowotworową poprawiają wydolność i obniżają zmęczenie o średnio 40–50%. Zalecane są ćwiczenia angażujące duże grupy mięśniowe, naturalnie, takie jak spacery, marsze z kijkami (nordic walking), biegi, taniec, jazda rowerem (stacjonarnie i w terenie), pływanie oraz gimnastyka ogólnousprawniająca. Proponowane jest uzupełnianie treningu zdrowotnego elementami ćwiczeń siłowych (z oporem, np. z ciężarkami, taśmami lateksowymi).
Pacjenci onkologiczni mogą wykonywać ćwiczenia, treningi zdrowotne zarówno indywidualnie (w warunkach domowych, na świeżym powietrzu, czy pływalni), jak i w zorganizowanych grupach (np. Stowarzyszeniach Amazonek). Domowe programy ćwiczeń są wygodniejsze w stosowaniu, ale wymagają większej świadomości i samodzielności. Uczestnictwo w zajęciach grupowych, oprócz aspektów psychospołecznych może natomiast wpływać na poprawę systematyczności ćwiczeń, a ponadto może być bezpieczniejsze i lepiej zorganizowane metodycznie z racji profesjonalnej opieki instruktora czy fizjoterapeuty. Wybór rodzaju, formy, intensywności aktywności fizycznej powinien być dostosowany indywidualnie dla każdego pacjenta i uwzględniać jego różne obciążenia. – radzi dr Magdalena Górska-Doś, fizjoterapeutka.
Na naszej stronie znajdą Państwo materiały filmowe przygotowane przez 
Wsparcie w terapii MM - materiały filmowe
