Ludzka skóra to największy organ ciała chroniący organizm przed działaniem środowiska zewnętrznego i jednocześnie z nim łączący. Z tego powodu dbałość o skórę to opieka nad całym organizmem. Część przypadłości skórnych jest łatwa do wyleczenia i zupełnie niegroźna, jednak warto mieć na uwadze również te poważniejsze, a mniej znane, jak np. nowotwór skóry: chłoniak T-komórkowy.
Wysiew wykwitów skórnych, świąd – jak rozpoznać alarmujące sygnały?
Większość ludzi w swoim życiu doświadczy pewnych dolegliwości skórnych. Mogą one wynikać z infekcji i dość szybko ustępować, jak również przyjmować postać przewlekłą, tj. w przypadku łuszczycy czy atopowego zapalenia skóry. Choroby te mogą być uciążliwe, powodują u pacjentów duży dyskomfort – nie są jednak zagrożeniem dla życia.
Pierwsze objawy chłoniaka skóry wyglądają często niewinnie – mogą przypominać łuszczycę, wyprysk atopowy czy kontaktowy i, jeśli nie mają dużego nasilenia, bywają bagatelizowane przez pacjentów. Dopiero w późniejszych stadiach problem staje się jednoznacznie zauważalny. W stadiach zaawansowanych skóra pokrywa się guzami, owrzodzeniami lub staje się jednolicie zaczerwieniona, czemu towarzyszy intensywny świąd.
– Chłoniak T-komórkowy skóry często mylnie diagnozowany jako łuszczyca, atopowe zapalenie skóry czy wyprysk to rodzaj nowotworu, którego objawy, tj. świąd, plamy, zmiany naciekowe są widoczne już we wczesnym stadium choroby – w przeciwieństwie do chłoniaków wywodzących się z węzłów chłonnych czy np. śledziony. W miarę jak chłoniak skóry się rozwija, dochodzi do zajęcia przez zmiany węzłów chłonnych i innych organów – informuje prof. dr hab. n. med. Małgorzata Sokołowska-Wojdyło, współpracująca z Fundacją Saventic, która pomaga w diagnostyce tej grupy chorób rzadkich. – Aby stwierdzić, czy pacjent choruje na tę chorobę, pobiera się biopsję ze zmiany skórnej i przeprowadza badanie histopatologiczne. Nie zawsze ta procedura daje odpowiedź za pierwszym razem. U osób cierpiących na najczęstszego chłoniaka T-komórkowego, jakim jest ziarniniak grzybiasty w początkowych stadiach naciek chorobowy to mieszanina komórek zapalnych i nowotworowych. Z tego powodu obraz histopatologiczny może być niejednoznaczny, co sprawia, iż wymagane są kolejne biopsje skóry – dodaje ekspertka.
Także z wspomnianego wyżej powodu wszelkie nietypowe symptomy widoczne na skórze zawsze powinny być zgłaszane u lekarza dermatologa oraz regularnie przez niego kontrolowane. Ze względu na rzadkość występowania chłoniaków skóry, diagnostyka może być utrudniona. Jeżeli jednak niepokojące objawy występują od dłuższego czasu, zostały przeprowadzone badania, a przyczyna problemu nie została wyjaśniona, możemy zgłosić się do organizacji i fundacji zajmujących się np. chorobami rzadkimi, które pomogą w dalszej diagnostyce.
Leczenie chłoniaka skórnego
Chłoniaki skóry są chorobami nieuleczalnymi, jednak leczenie wdrożone odpowiednio wcześniej może prowadzić do długich okresów remisji i poprawić jakość życia pacjenta. Rokowania są zależne od typu oraz stadium choroby.
– W przypadku chłoniaka T-komórkowego, jakim jest ziarniniak grzybiasty, we wczesnych stadiach zaleca się jak najmniej agresywne metody leczenia, które mogą doprowadzić do remisji, jednocześnie zapewniając jak najwyższy profil bezpieczeństwa. Stosujemy leki miejscowe, m.in. preparaty z glikokortykosteroidami, retinoidy miejscowe, mechloretaminę, a także fototerapię. Zarówno we wczesnych, jak i późniejszych stadiach znajduje zastosowanie radioterapia celowana lub naświetlanie całego ciała wiązką elektronów. W przypadku bardziej zaawansowanych lub w razie braku odpowiedzi na wcześniejsze leczenie (uwaga – jeśli choroba nie progresuje szybko, to na efekty leczenia trzeba czekać min. 3 miesięące), wykorzystywana jest tzw. terapia systemowa, do której zalicza się metotreksat, pegylowany interferon, beksaroten i inne: retinoidy, brentuksymab vedotin, przeszczep komórek macierzystych czy klasyczną chemioterapię wielolekową – tłumaczy prof. dr hab. n. med. Małgorzata Sokołowska-Wojdyło, ekspertka Fundacji Saventic.
Choć nie każde niepokojące zmiany skórne to chłoniak, uważna obserwacja swojej skóry i regularne badania u dermatologa to podstawa szybszego wykrywania chorób, a w konsekwencji – dłuższe życie w dobrej formie.