Dr Brian Durie był szkockim hematologiem, którego kariera i pasja zawodowa od ponad pięciu dekad skupiała się na zrozumieniu i leczeniu szpiczaka plazmocytowego. Swoje wykształcenie medyczne uzyskał na Uniwersytecie w Edynburgu, a następnie przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie przez wiele lat pracował w Cedar-Sinai Medical Center w Los Angeles. Jego badania nad biologią i klinicznym przebiegiem szpiczaka przyczyniły się do zmiany paradygmatu w podejściu do diagnozy i leczenia tej choroby.
W 1975 roku dr Durie wraz z dr. Sydneyem Salmonem opracowali klasyfikację Salmon-Durie, pierwsze kompleksowe narzędzie do oceny zaawansowania szpiczaka plazmocytowego. System ten, oparty na prostych, klinicznie dostępnych parametrach, takich jak stężenie hemoglobiny, poziom wapnia w surowicy, stężenie paraproteiny i obecność zmian kostnych, pozwolił lekarzom na całym świecie dokładniej oceniać stadium choroby oraz rokowanie pacjentów. Klasyfikacja Salmon-Durie przez ponad trzy dekady była złotym standardem w praktyce klinicznej i badaniach nad szpiczakiem, stanowiąc fundament dla późniejszych systemów, takich jak Międzynarodowy System Stopniowania (ISS) opracowany przez IMF.
W 1990 roku dr Durie współtworzył International Myeloma Foundation – pierwszą na świecie organizację poświęconą wyłącznie szpiczakowi plazmocytowemu. Jako jej przewodniczący i główny doradca naukowy, przez ponad trzy dekady nie tylko wspierał rozwój badań klinicznych i edukację lekarzy, lecz przede wszystkim walczył o poprawę jakości życia pacjentów i ich rodzin. Pod jego kierownictwem IMF stała się globalną platformą wymiany wiedzy, wspierającą tysiące lekarzy i miliony pacjentów na wszystkich kontynentach. W ramach programu IMWG (International Myeloma Working Group) dr Durie zjednoczył setki ekspertów z całego świata, tworząc wspólne wytyczne diagnostyczne i terapeutyczne, które do dziś wyznaczają standardy postępowania.
Dr Durie był nie tylko wybitnym badaczem, ale i człowiekiem głęboko zaangażowanym w empatyczną opiekę nad chorymi. Jego motto – „Knowledge is power” („Wiedza to siła”) – odzwierciedlało przekonanie, że pacjent dobrze poinformowany to pacjent silniejszy i bardziej zaangażowany w proces leczenia. Dzięki jego pracy i wizji szpiczak plazmocytowy przestał być chorobą o dramatycznym rokowaniu, a stał się schorzeniem przewlekłym, możliwym do skutecznego kontrolowania. Jak podkreślają współpracownicy z IMF, jego spuścizna będzie nadal inspirować kolejne pokolenia lekarzy, naukowców i pacjentów.
„Dr Durie był nie tylko naukowcem, ale przede wszystkim przyjacielem pacjentów. Jego oddanie, mądrość i empatia zmieniły oblicze leczenia szpiczaka. Jego dziedzictwo pozostanie żywe w sercach wszystkich, których dotknął” – International Myeloma Foundation.
Na podstawie:
1. International Myeloma Foundation. In memory of Dr. Brian G.M. Durie,
2. Durie B.G.M., Salmon S.E. A clinical staging system for multiple myeloma: correlation of measured myeloma cell mass with presenting clinical features, response to treatment, and survival. Cancer. 1975;36(3):842–854,
3. National Cancer Institute. Multiple Myeloma Treatment (PDQ®) – Health Professional Version. 2024,
4. The Lancet Haematology. Editorial: Remembering Dr Brian Durie (1943–2025).
