W latach 2006-2008 w Klinice Hematoonkologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie zainicjowano program terapii chorych na PBL-B nowym schematem terapeutycznym składającym się z leku immunomodulującego talidomidu oraz analogu purynowego fludarabiny (FT). Do programu włączono 40 chorych, 20 otrzymało schemat FT w leczeniu pierwszo-liniowym, a 20 jako leczenie 2-giej i kolejnych linii. Talidomid podawano codziennie w dawce 100 mg doustnie i fludarabinę dołączano w dniach 7-11 (25 mg/m2 dożylnie) każdego 28-dniowego cyklu do maksymalnie 6 cykli FT. Większość chorych wykazywała obecność niekorzystnych czynników rokowniczych; 36 pacjentów miało niezmutowane geny części zmiennej łańcuch ciężkiego immunoglobulin (IgVH), a 13 dodatkowo niekorzystne aberracje chromosomalne w postaci delecji ramion krótkich chromosomu 17 (del17p) lub ramion długich chromosomu 11 (del11q). Całkowita odpowiedź wyniosła 80% w grupie otrzymującej leczenie pierwszoliniowe i 25% u chorych z postacią oporną lub nawrotową choroby. Oryginalną obserwacją była swoista redukcja kom. Treg (CD4+CD25hiFoxp3+) obserwowana w czasie pierwszych 7 dni leczenia, kiedy chorzy otrzymywali talidomid w monoterapii. Redukcja komórek Treg po dodaniu do schematu terapeutycznego fludarabiny była jeszcze większa, jednak wpływ fludarabiny nie okazał się swoisty. Fludarabina jest silnym cytostatykiem niewybiórczo indukującym apoptozę komórek nowotworowych oraz wszystkich kom. układu odporności, co tłumaczy skutki uboczne stosowania tego leku. Nie zauważyliśmy wpływu talidomidu na redukcję innych komórek układu odporności poza kom. Treg i limfocytami posiadającymi receptor T-komórkowy (TCR- T-cell receptor) gamma/delta. Limfocyty T gamma/delta są przez niektórych autorów zaliczane do kom. mogących odpowiadać za immunosupresję. U chorych leczonych FT, talidomid skutecznie redukował liczbę krążących limfocytów białaczkowych. Powyższa obserwacja wskazuje na niezwykle korzystny profil działania talidomidu u chorych na PBL-B. Talidomid poza efektem przeciwbiałaczkowym, obniża liczbę Treg przez co może zwiększać „naturalną” odpowiedź immunologiczną przeciw kom. nowotworowym. Brak wpływu na inne subpopulacje kom. układu odporności jest niezwykle pożądanym efektem w czasie terapii talidomidem u chorych na PBL-B, ze względu na fakt, że chorzy na PBL-B mają liczne defekty układu odporności. Wydaje się, że leczenie immunomodulujące przy pomocy talidomidu może stanowić ciekawą opcję terapeutyczną dla chorych na PBL-B. We współpracy z doc. Larsem Bullingerem z Oddziału Chorób Wewnętrznych III Uniwersytetu w Ulm (kierowanego przed Prof. Hartmuta Döhnera), przeprowadziliśmy analizę profilu ekspresji genów (GEP – gene expression profile) u 20 chorych przed i po terapii talidomidem. Porównując ekspresję genów określiliśmy sposób działania talidomidu tzw. sygnaturę molekularną oraz określiliśmy geny charakteryzujące chorych, którzy odpowiedzieli na terapię talidomidem.
Giannopoulos K, Dmoszynska A, Kowal M, Wąsik-Szczepanek E, Bojarska-Junak A, Rolinski J, Döhner H, Stilgenbauer S, Bullinger L. Thalidomide exerts distinct molecular antileukemic effects and combined thalidomide/fludarabine therapy is clinically effective in high-risk chronic lymphocytic leukemia. Leukemia 2009 May 14. [Epub ahead of print]
Zobacz całą publikację: http://www.nature.com/leu/journal/vaop/ncurrent/abs/leu200998a.html.
Materiał przeznaczony wyłącznie dla pracowników służby zdrowia
Ten materiał jest dostępny dla zarejestrowanych użytkowników.
Zaloguj się
Szanowni użytkownicy,
część materiałów udostępnianych na naszym portalu jest przeznaczona
wyłącznie dla lekarzy.
Wynika to z regulacji prawnych, do których musimy się stosować.
Jeśli nie jesteś lekarzem, zachęcamy do korzystania z przygotowanych przez nas materiałów dostępnych w zakładce dla pacjentów.
