Zomikos - baza leków

Wskazania

Zapobieganie powikłaniom kostnym (złamania patologiczne, złamania kompresyjne kręgów, napromienianie lub operacje kości lub hiperkalcemia wywołana chorobą nowotworową) u dorosłych pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym z zajęciem kości. Leczenie hiperkalcemii wywołanej chorobą nowotworową (TIH) u dorosłych pacjentów.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną, inne bisfosfoniany lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Karmienie piersią.

Dawkowanie

Dożylnie, w infuzji. Dorośli i pacjenci w podeszłym wieku - Zapobieganie powikłaniom kostnym u pacjentów z zaawansowanymi nowotworami z przerzutami do kości: 4 mg kwasu zoledronowego, co 3-4 tyg. Pacjenci powinni równolegle otrzymywać doustną suplementację preparatami wapnia (500 mg/dobę) oraz wit. D (400 j.m./dobę). Leczenie hiperkalcemii w przebiegu choroby nowotworowej : zalecana dawka (stężenie wapnia w surowicy z uwzględnieniem wapnia związanego z albuminami ≥12,0 mg/dl lub ≥3,0 mmol/l) 4 mg w pojedynczej infuzji dożylnej. U pacjentów leczonych z powodu hiperkalcemii w przebiegu choroby nowotworowej, u których występuje łagodne lub umiarkowane upośledzenie czynności nerek (stężenie kreatyniny w osoczu <400 µmol/l lub <4,5 mg/dl) nie ma konieczności dostosowania dawki leku. Nie zaleca się stosowania u osób z klirensem kreatyniny <30 ml/min. U osób z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek (przed rozpoczęciem terapii, definiowanymi w tej populacji na podstawie wartości Cl_Cr od 30 do 60 ml/min), u których kwas zoledronowy jest stosowany w celu zapobiegania powikłaniom kostnym związanym z zaawansowanym nowotworem z przerzutami do kości zaleca się dawkowanie: u osób z klirensem >60 ml/min dawka wynosi 4 mg; 50-60 ml/min - 3,5 mg; 40-49 ml/min - 3,3 mg; 30-39 ml/min - 3 mg. Podanie mniejszych dawek pacjentom z zaburzeniami czynności nerek pozwoli osiągnąć takie same wartości AUC, jak u pacjentów z klirensem kreatyniny 75 ml/min. Aby przygotować zmniejszone dawki preparatu należy pobrać odpowiednią objętość koncentratu, zgodnie z ustalonym dawkowaniem: 4,4 ml dla dawki 3,5 mg; 4,1 ml dla dawki 3,3 mg; 3,8 ml dla dawki 3,0 mg. Lek należy rozcieńczyć w celu przygotowania roztworu do infuzji w 100 ml 0,9% roztworu chlorku sodowego lub 5% roztworu glukozy. Lek należy podawać w infuzji dożylnej trwającej co najmniej 15 minut jako osobny roztwór, przez oddzielną linię infuzyjną. Należy utrzymać odpowiedni stan nawodnienia pacjenta przed i po podaniu leku. Podejmując decyzję o leczeniu pacjentów z przerzutami do kości w celu zapobiegania powikłaniom kostnym należy uwzględnić, że początek działania leku występuje po 2-3 miesiącach.

Skład

1 fiolka zawiera 4 mg bezwodnego kwasu zoledronowego.

Działanie

Silny inhibitor osteoklastycznej resorpcji tkanki kostnej. Hamuje resorpcję kości nie wpływając negatywnie na tworzenie, mineralizację oraz właściwości mechaniczne kości. W badaniach przedklinicznych wykazano: in vivo: hamowanie resorpcji kości przez osteoklasty, co zmienia mikrośrodowisko szpiku kostnego powodując zmniejszenie podatności szpiku na wzrost komórek nowotworowych, działanie antyangiogenne i działanie przeciwbólowe; in vitro: hamowanie proliferacji osteoblastów, bezpośrednie działanie cytostatyczne i proapoptotyczne dotyczące komórek nowotworowych, synergizm działania cytostatycznego z innymi lekami przeciwnowotworowymi, działanie przeciwadhezyjne i przeciwinwazyjne. Kwas zoledronowy wiąże się z białkami osocza w około 56%. Nie jest metabolizowany, jest wydalany przez nerki w postaci niezmienionej. W ciągu pierwszych 24 godzin, 39 ± 16% podanej dawki leku pojawia się w moczu, podczas gdy pozostała część wiąże się przede wszystkim z tkanką kostną. Z kości lek uwalnia się bardzo powoli do krążenia ogólnego i jest wydalany przez nerki. Eliminacja leku z organizmu odbywa się trójfazowo: w formie szybkiego dwufazowego usuwania leku z krążenia ogólnego z T_0,5 wynoszącymi odpowiednio 0,24 h i 1,87 h, po którym następuje długa faza eliminacji z T_0,5 wynoszącym 146 h.

Interakcje

Nie stwierdzono klinicznie istotnych interakcji z powszechnie stosowanymi lekami przeciwnowotworowymi, diuretykami, antybiotykami i lekami przeciwbólowymi (w badaniach klinicznych). Zaleca się zachowanie ostrożności w przypadku podawania leku z antybiotykami z grupy aminoglikozydów, ponieważ łącznie mogą one wywoływać efekt addycyjny, w wyniku czego mniejsze stężenie wapnia w surowicy krwi utrzymuje się przez dłuższy okres niż wymagany. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania leku z innymi potencjalnie nefrotoksycznymi lekami. Istnieje możliwość powstawania hipomagnezemii w trakcie terapii kwasem zoledronowym. U chorych na szpiczaka mnogiego, lek podawany razem z talidomidem nasila nefrotoksyczność. Nie należy jednocześnie stosować innych bisfosfonianów, ponieważ łączne skutki działania tych leków nie są znane. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas stosowania z lekami antyangiogennymi, ponieważ obserwowano zwiększenie częstości występowania martwicy kości  szczęki u pacjentów leczonych jednocześnie tymi lekami.

Środki ostrożności

Nie należy stosować preparatu u dzieci w wieku 1 - 17 lat ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności kwasu zoledronowego. Przed rozpoczęciem leczenia pacjenci powinni być odpowiednio nawodnieni. Należy unikać przewodnienia u pacjentów z ryzykiem wystąpienia niewydolności krążenia. Po rozpoczęciu leczenia preparatem należy dokładnie monitorować badane standardowo w hiperkalcemii parametry metaboliczne, takie jak: stężenie wapnia, fosforanów i magnezu w surowicy. W przypadku wystąpienia hipokalcemii, hipofosfatemii lub hipomagnezemii, może być konieczne wprowadzenie krótkotrwałej terapii uzupełniającej. Pacjenci z nieleczoną hiperkalcemią mają z reguły w pewnym stopniu zaburzoną czynność nerek;  należy rozważyć dokładne monitorowanie ich czynności. U pacjentów z TIH i objawami pogorszenia czynności nerek należy ocenić, czy oczekiwane korzyści  wynikające z podawania leku przewyższają możliwe ryzyko. W trakcie stosowania preparatu obserwowano pogorszenie czynności nerek. Ryzyko nefrotoksyczności może wzrastać w przypadku: odwodnienia, zaburzenia czynności nerek przed rozpoczęciem leczenia, podawania wielu cykli kwasu zolendronowego i innych bisfosfonianów, zastosowania innych leków o działaniu nefrotoksycznym; rzadziej po podaniu 4 mg leku w czasie 15 minut. Nasilenie stopnia niewydolności nerek i konieczności zastosowania dializy obserwowano po zastosowaniu dawki początkowej preparatu lub pojedynczej 4 mg. Wzrost stężenia kreatyniny w surowicy może również wystąpić u pacjentów leczonych długotrwale w zalecanych dawkach w zapobieganiu powikłaniom kostnym. Przed podaniem każdej kolejnej dawki leku należy oznaczyć stężenie kreatyniny we krwi. U pacjentów z przerzutami do kości i łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek zaleca się podanie mniejszych dawek leku. W przypadku pogorszenia czynności nerek w trakcie terapii, lek należy odstawić. Terapię można wznowić jedynie wówczas, gdy stężenie kreatyniny w surowicy powróci do wartości wyjściowych z 10% odchyleniem; należy podać taką samą dawkę jak przed przerwaniem leczenia. Nie zaleca się stosowania preparatu u chorych z ciężkim zaburzeniem czynności nerek ze względu na działanie nefrotoksyczne bisfosfonianów, brak szczegółowych danych klinicznych dotyczących bezpieczeństwa stosowania preparatu u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (stężenie kreatyniny w surowicy ≥400 µmol/l lub ≥4,5 mg/dl dla pacjentów z TIH i ≥265 µmol/l lub ≥3,0 mg/dl dla pacjentów z nowotworami i przerzutami do kości) oraz ograniczone dane farmakokinetyczne dotyczące pacjentów z ciężką niewydolnością nerek, u których klirens kreatyniny <30 ml/min. Z uwagi na ograniczone dane kliniczne w grupie pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, nie można podać specjalnych zaleceń dla tej grupy. Donoszono o przypadkach martwicy kości szczęki u pacjentów z rozpoznaniem raka otrzymujących bisfosfoniany; wielu z nich otrzymywało chemioterapię i kortykosteroidy. Wystąpienie tego działania niepożądanego jest na ogół związane zabiegiem z zakresu chirurgii szczękowej, np. z ekstrakcją zęba. U wielu pacjentów stwierdzono oznaki miejscowego zakażenia (z zapaleniem szpiku włącznie). U pacjentów ze współistniejącymi czynnikami ryzyka (np. z rozpoznaniem choroby nowotworowej, leczonych chemioterapią, kortykosteroidami lub u osób niezachowujących higieny jamy ustnej) przed rozpoczęciem leczenia bisfosfonianami należy wykonać badanie stomatologiczne wraz z zastosowaniem odpowiedniej profilaktyki. W trakcie leczenia pacjenci z tej grupy powinni unikać inwazyjnych zabiegów stomatologicznych (przy wystąpieniu martwicy kości szczęki te zabiegi mogą ją nasilać). Brak danych potwierdzających zmniejszenie ryzyka martwicy kości szczęki po przerwaniu stosowania bisfosfonianów. W każdym przypadku należy dokonać oceny klinicznej i rozważyć stosunek korzyści do ryzyka. Możliwość wystąpienia martwicy kości przewodu słuchowego zewnętrznego należy rozważyć u pacjentów przyjmujących bisfosfoniany, u których występują objawy związane z uchem, w tym przewlekłe zakażenia ucha. U pacjentów leczonych bisfosfonianami może wystąpić ciężki i sporadycznie powodujący niesprawność ból kości, stawów i /lub mięśni (trwający od jednego dnia do kilku miesięcy po rozpoczęciu leczenia; z możliwymi nawrotami po powtórnym zastosowaniu tego samego preparatu lub innego leku z tej grupy). U większości  z nich objawy łagodnieją po zakończeniu leczenia. Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u osób stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy. Złamania te mogą pojawić się w dowolnym miejscu wzdłuż całej kości udowej. Do tego typu złamań dochodzi po minimalnym urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. W badaniach obrazowych często na kilka tygodni lub miesięcy przed całkowitym złamaniem kości udowej widoczne są cechy złamań z przeciążenia. Złamania często występują obustronnie, dlatego u pacjentów leczonych bisfosfonianami, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie. Zgłaszano również słabe gojenie się tych złamań. Na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka u pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów do czasu przeprowadzenia oceny. Należy obserwować pacjentów pod kątem występowania bólu w obrębie uda, biodra lub pachwiny. Zaleca się ostrożność podczas stosowania z preparatami, o których wiadomo, że powodują hipokalcemię, ponieważ mogą one mieć synergiczne działanie skutkujące ciężką hipokalcemią. Przed rozpoczęciem leczenia należy oznaczyć stężenie wapnia w surowicy i skorygować istniejącą hipokalcemię.

Ciąża i laktacja

Brak wystarczających danych dotyczących stosowania kwasu zoledronowego u kobiet w ciąży. Badania nad jego wpływem na płodność zwierząt wykazały toksyczny wpływ na reprodukcję. Potencjalne zagrożenie dla człowieka nie jest znane. Preparatu nie należy stosować w okresie ciąży; przeciwwskazane jest jego stosowanie u kobiet karmiących piersią.

Działania niepożądane

Bardzo często: hipofosfatemia. Często: niedokrwistość, ból głowy, zapalenie spojówek, nudności, wymioty, brak łaknienia, bóle kości, mięśni, stawów, uogólniony ból, zaburzenia czynności nerek, gorączka, objawy grypopodobne (zmęczenie, dreszcze, złe samopoczucie, zaczerwienienie), zwiększenie stężenia kreatyniny i mocznika we krwi, hipokalcemia. Niezbyt często: trombocytopenia, leukopenia, reakcje nadwrażliwości, zawroty głowy, parestezje, zaburzenia smaku, zmniejszenie lub nasilenie czucia, drżenie, senność, niepokój, zaburzenia snu, niewyraźne widzenie, zapalenie twardówki i zapalenie oczodołu, nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, niedociśnienie objawiające się omdleniem lub zapaścią sercową, biegunka, zaparcie, bóle brzucha, niestrawność, zapalenie i suchość błony śluzowej jamy ustnej, duszność, kaszel, skurcz oskrzeli, świąd, wysypka (w tym wysypka rumieniowata i grudkowata), wzmożona potliwość, kurcze mięśni, martwica kości szczęki, ostra niewydolność nerek, krwiomocz, białkomocz, osłabienie, obrzęki obwodowe, reakcje w miejscu podania (w tym ból, podrażnienie, obrzmienie, stwardnienie) bóle w klatce piersiowej, zwiększenie masy ciała, reakcja anafilaktyczna/wstrząs, pokrzywka, hipomagnezemia, hipokaliemia. Rzadko: pancytopenia, obrzęk naczyniowo-nerwowy, splątanie, zapalenie błony naczyniowej oka, bradykardia, arytmia serca (wtórna do hipokalcemii), choroba śródmiąższowa płuc, nabyty zespół Fanconiego, zapalenie stawów i obrzęk stawów jako objaw reakcji ostrej fazy, hiperkaliemia, hipernatremia. Bardzo rzadko: drgawki, zmniejszenie czucia i tężyczka (wtórne do hipokalcemii), zapalenie nadtwardówki, martwica kości przewodu słuchowego zewnętrznego i innych miejsc anatomicznych, w tym kości udowej i biodra.

Pozostałe informacje

Działania niepożądane, takie jak zawroty głowy i senność mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn, dlatego stosując lek należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdu i obsługiwania maszyn. W celu uniknięcia potencjalnych niezgodności, koncentrat należy rozcieńczyć 0,9% roztworem chlorku sodu lub 5% roztworem glukozy. Nie wolno mieszać preparatu z roztworami do infuzji zawierającymi wapń lub inne kationy dwuwartościowe, takimi jak roztwór Ringera z dodatkiem mleczanu i należy go podawać jako osobny roztwór dożylny, przez oddzielną linię infuzyjną.