Apo-Zolpin - baza leków

Wskazania

Krótkotrwałe leczenie bezsenności u dorosłych w sytuacji, gdy powoduje ona osłabienie lub uciążliwe zaniepokojenie pacjenta (benzodiazepiny i preparaty podobne do benzodiazepin zaleca się wyłącznie w leczeniu ciężkiej bezsenności, zaburzającej prawidłowe funkcjonowanie lub niezwykle uciążliwej dla pacjenta).

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na zolpidem lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ostra/ciężka niewydolność wątroby. Zespół bezdechu sennego. Ostra niewydolność oddechowa. Miastenia. Dzieci i młodzież w wieku <18 lat.

Dawkowanie

Doustnie. Dorośli: pojedyncza dawka 10 mg bezpośrednio przed snem. Maksymalna dawka dobowa wynosi 10 mg, nie należy przyjmować kolejnej dawki leku tej samej nocy. Czas leczenia należy ograniczyć do minimum; okres leczenia powinien zwykle wynosić kilka dni do 2 tyg.; leczenie należy zakończyć w czasie nie dłuższym niż 4 tyg. włącznie z okresem odstawienia leku. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów z niewydolnością wątroby oraz u pacjentów w podeszłym wieku lub osłabionych leczenie należy rozpocząć od dawki 5 mg (1/2 tabl. powl.); dawkę można zwiększyć do 10 mg jedynie w przypadku niewystarczającej skuteczności leku oraz jego dobrej tolerancji.

Skład

1 tabl. powl. zawiera 10 mg zolpidemu winianu.

Działanie

Krótko działający lek nasenny z grupy imidazopirydyn. Zolpidem wiąże się wybiórczo z podtypem receptora omega-1 (znanym również jako podtyp benzodiazepiny-1), który stanowi jednostkę alfa w obrębie kompleksu GABA-A-receptor. Modulowanie czynności kanału dla jonów chlorkowych przez receptor prowadzi do specyficznego działania nasennego. U ludzi zolpidem skraca latencję snu i liczbę wybudzeń, a także wydłuża czas trwania snu i podnosi jego jakość. Po podaniu doustnym zolpidem jest szybko i dobrze wchłaniany (biodostępność 70%), C_max osiąga po 0,5-3 h. Wiąże się z białkami osocza w ok. 92%. Jest metabolizowany w wątrobie (głównie przy udziale CYP3A4, częściowo z udziałem CYP1A2) do nieaktywnych metabolitów, które są wydalane z moczem (56%) i kałem (37%). Zolpidemu nie można usunąć z organizmu za pomocą dializ. T_0,5 wynosi około 2,4 h; działanie leku utrzymuje się do 6 h. U osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów z niewydolnością wątroby stężenia leku jest zwiększone.

Interakcje

Alkohol nasila działanie nasenne zolpidemu oraz zwiększa ryzyko wystąpienia reakcji paradoksalnych - podczas leczenia nie należy spożywać alkoholu. Jednoczesne stosowanie zolpidemu z lekami przeciwpsychotycznymi (neuroleptykami), nasennymi, przeciwlękowymi i (lub) uspokajającymi, przeciwdepresyjnymi, narkotycznymi przeciwbólowymi, przeciwpadaczkowymi, znieczulającymi i przeciwhistaminowymi o działaniu uspokajającym może nasilać hamujące działanie na OUN; może nasilać się senność oraz zaburzenia psychoruchowe dnia następnego, w tym zaburzenie zdolności prowadzenia pojazdów. W przypadku stosowania opioidowych leków przeciwbólowych może również dochodzić do nasilenia euforii, prowadząc w ten sposób do zwiększenia uzależnienia psychicznego. Ponadto, odnotowano pojedyncze przypadki omamów wzrokowych u pacjentów przyjmujących zolpidem z lekami przeciwdepresyjnymi, w tym z bupropionem, dezypraminą, fluoksetyną, sertraliną oraz wenlafaksyną. Fluwoksamina może zwiększać stężenie zolpidemu we krwi - jednoczesne stosowanie nie jest zalecane. Stosowanie z sertraliną (inhibitor CYP3A4) nasila senność. Leki hamujące (np. ketokonazol) lub indukujące (np. ryfampicyna) enzymy cytochromu P450 mogą odpowiednio nasilać lub osłabiać działanie zolpidemu. Stosowanie z ketokonazolem nie wymaga rutynowego dostosowania dawkowania, jednak istnieje ryzyko nasilenia działania sedacyjnego zolpidemu (można rozważyć zmniejszenie dawki zolpidemu po rozpoczęciu leczenia ketokonazolem, jeżeli jest to konieczne). W przypadku jednoczesnego stosowania zolpidemu z itrakonazolem (inhibitor CYP3A4) nie obserwowano istotnych zmian w farmakokinetyce i farmakodynamice zolpidemu (znaczenie kliniczne tych danych nie jest znane). Cyprofloksacyna może zwiększać stężenie zolpidemu we krwi - nie zaleca się jednoczesnego stosowania. Ryfampicyna osłabia działanie zolpidemu. Nie obserwowano znaczących farmakokinetycznych interakcji podczas stosowania zolpidemu z warfaryną, haloperidolem, chloropromazyną, digoksyną, czy ranitydyną. Jednoczesne stosowanie leków uspokajających takich jak benzodiazepiny lub podobnych leków takich jak preparat z opioidami zwiększa ryzyko uspokojenia, depresji oddechowej, śpiączki i śmierci z powodu nasilenia depresyjnego działania na ośrodkowy układ nerwowy. Dawka i czas trwania jednoczesnego stosowania powinien być ograniczony.

Środki ostrożności

Utrzymywanie się bezsenności po 7-14 dniach leczenia może wskazywać na inne podłoże zaburzeń i stanowić wskazanie do weryfikacji diagnozy. Zolpidem należy stosować szczególnie ostrożnie u pacjentów: z niewydolnością wątroby; z zaburzeniami czynności nerek; w podeszłym wieku lub osłabionych; z przewlekłą niewydolnością oddechową (lek upośledza napęd oddechowy); nadużywających alkoholu lub leków w wywiadzie; z depresją (możliwość celowego przedawkowania, pacjentom tym należy przepisywać najmniejszą ilość leku). Benzodiazepin i leków działających podobnie do benzodiazepin nie należy stosować jako jedynych leków w leczeniu depresji lub lęku związanego z depresją, ponieważ w tej grupie pacjentów mogą występować tendencje samobójcze. Nie zaleca się stosowania benzodiazepin i preparatów podobnych do benzodiazepin jako leków pierwszego rzutu u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Ze względu na działanie zwiotczające mięśnie istnieje ryzyko upadków i złamań kości w stawie biodrowym, szczególnie u starszych pacjentów, gdy wstają w nocy. U pacjentów, którzy przyjęli zolpidem i nie w pełni się wybudzili, może występować somnambulizm i podobne rodzaje zachowań; ryzyko wystąpienia tych zachowań jest większe w razie spożywania alkoholu i stosowania innych leków działających depresyjne na OUN, a także stosowania zolpidemu w dawkach przekraczających zalecaną dawkę maksymalną; w razie wystąpienia tego rodzaju zachowania należy zdecydowanie rozważyć odstawienie zolpidemu. Podczas stosowania zolpidemu mogą wystąpić: niepamięć następcza (w celu zmniejszenia ryzyka, pacjent powinien mieć zapewnioną możliwość nieprzerwanego, 8-godzinnego snu), reakcje paradoksalne - głównie u pacjentów w podeszłym wieku (w takim przypadku lek należy odstawić), tolerancja i uzależnienie (zwłaszcza podczas długotrwałego stosowania i w dużych dawkach oraz u pacjentów nadużywających alkoholu i narkotyków), objawy odstawienne (w przypadku nagłego zaprzestania stosowania; w przypadku krótko działających benzodiazepin i leków podobnych do benzodiazepin objawy z odstawienia mogą pojawiać się pomiędzy kolejnymi dawkami leku, szczególnie jeśli lek jest stosowany w dużych dawkach), bezsenność "z odbicia". Ponieważ ryzyko pojawienia się objawów z odstawienia i (lub) zjawiska z odbicia jest większe w przypadku nagłego odstawienia leku, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki. Ryzyko wystąpienia zaburzeń psychoruchowych dnia następnego, w tym zaburzenia zdolności prowadzenia pojazdów, jest zwiększone jeśli: zolpidem przyjęto w czasie krótszym niż 8 h przed przystąpieniem do wykonywania czynności wymagających przytomności umysłu; zastosowano dawkę większą niż zalecana; zolpidem zastosowano jednocześnie z innymi lekami działającymi hamująco na OUN lub innymi lekami, które zwiększają stężenie zolpidemu we krwi, z alkoholem lub substancjami niedozwolonymi. Zolpidem należy przyjmować w pojedynczej dawce bezpośrednio przed snem i nie należy przyjmować kolejnej dawki tej samej nocy. Jednoczesne stosowanie preparatu z opioidami może powodować uspokojenie, depresję oddechową, śpiączkę i śmierć. Ze względu na te zagrożenia, jednoczesne przepisywanie leków uspokajających takich jak benzodiazepiny lub podobne leki, takie jak preparat z opioidami należy stosować u pacjentów, u których alternatywne sposoby leczenia są niewystarczające. Jeśli zostanie podjęta decyzja o przepisaniu preparatu jednocześnie z opioidami, należy przepisać leki w najmniejszych skutecznych dawkach oraz na możliwie najkrótszy czas jednoczesnego stosowania. Należy monitorować pacjentów czy nie występują u nich objawy podmiotowe i przedmiotowe depresji oddechowej oraz uspokojenia. W związku z tym zdecydowanie zaleca się, by informować pacjentów i, jeśli to konieczne ich opiekunów, aby byli świadomi tych objawów.

Ciąża i laktacja

Nie stosować w ciąży (zwłaszcza w I trymestrze). Stosowanie zolpidemu w końcowym okresie ciąży lub podczas porodu z nagłych względów medycznych, może powodować u noworodka hipotermię, hipotonię, umiarkowaną depresję oddechową. U noworodków urodzonych przez matki przyjmujące długotrwale benzodiazepiny lub leki działające podobnie do benzodiazepin w końcowym okresie ciąży, może rozwinąć się fizyczne uzależnienie oraz mogą wystąpić objawy odstawienne. Zolpidem przenika w niewielkich ilościach do mleka matki - nie stosować w okresie karmienia piersią.

Działania niepożądane

Nasilenie działań niepożądanych, szczególnie dotyczących OUN i przewodu pokarmowego jest związane z wielkością zastosowanej dawki zolpidemu. Wspomniane działania niepożądane mogą być mniej  nasilone, gdy lek jest przyjmowany bezpośrednio przed snem albo już po położeniu się do łóżka. Często: omamy, pobudzenie psychoruchowe, koszmary nocne, senność, ospałość utrzymująca się następnego dnia, stłumienie emocji, osłabienie czujności, ból głowy, zawroty głowy, nasilenie bezsenności, niepamięć następcza (może być związana z nieodpowiednimi zachowaniami), ataksja, zaburzenia równowagi, biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha, zmęczenie. Niezbyt często: stan splątania, drażliwość, podwójne widzenie. Częstość nieznana: reakcje paradoksalne, takiej jak: niepokój, agresywne zachowanie, urojenia, napady złości, psychozy, zaburzenia zachowania, somnambulizm; rozwinięcie się tolerancji, nadużywanie zolpidemu, uzależnienie, osłabienie libido, zaburzenia świadomości, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych we krwi, obrzęk naczynioruchowy, wysypka, świąd, pokrzywka, nadmierne pocenie się, osłabienie mięśniowe, zaburzenia chodu, upadki (głównie u pacjentów podeszłym wieku oraz w przypadku stosowania zolpidemu niezgodnie z zaleceniami). Podczas stosowania benzodiazepin lub preparatów podobnych do benzodiazepin może ujawnić się istniejąca wcześniej depresja. Długotrwałe stosowanie leku może prowadzić do uzależnienia fizycznego i psychicznego. Po nagłym zaprzestaniu leczenia może wystąpić bezsenność "z odbicia i objawy odstawienne: ból głowy, bóle mięśniowe, bardzo nasilone objawy lękowe i napięcie nerwowe, niepokój ruchowy, dezorientacja, drażliwość i bezsenność; w ciężkich przypadkach: derealizacja, depersonalizacja, przeczulica słuchowa, drętwienie i mrowienie kończyn, nadwrażliwość na światło, dźwięki i dotyk, omamy i napady padaczkowe.

Pozostałe informacje

Lek zaburza zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn - istnieje ryzyko senności, wydłużenia czasu reakcji, zawrotów głowy, ospałości, niewyraźnego i (lub) podwójnego widzenia i zmniejszonej czujności oraz zaburzeń zdolności prowadzenia pojazdu rano następnego dnia po przyjęciu leku. Zachowania, takie jak „zaśnięcie za kierownicą” występowały podczas monoterapii zolpidemem w dawkach terapeutycznych. W celu minimalizacji ryzyka zalecany jest przynajmniej 8-godzinny czas odpoczynku pomiędzy przyjęciem zolpidemu a prowadzeniem pojazdu, obsługą maszyn oraz pracą na wysokościach. Ponadto, jednoczesne stosowanie zolpidemu z alkoholem i innymi lekami działającymi hamująco na OUN zwiększa ryzyko takich zachowań.