Senamina - baza leków

Wskazania

Krótkotrwałe, objawowe leczenie sporadycznie występującej bezsenności u osób dorosłych.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na doksylaminę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Nadwrażliwość na inne leki przeciwhistaminowe. Należy brać pod uwagę możliwość reakcji krzyżowych z innymi lekami przeciwhistaminowymi, dlatego leków przeciwhistaminowych H₁ nie wolno stosować u pacjentów, u których istnieje nadwrażliwość na którykolwiek preparat z tej grupy. Astma. Przewlekłe zapalenie oskrzeli. Rozedma płuc. Jaskra. Rozrost gruczołu krokowego. Choroba wrzodowa powodująca zwężenie przewodu pokarmowego. Zwężenie odźwiernikowo-dwunastnicze. Zwężenie szyi pęcherza moczowego. Ciężkie zaburzenia czynności nerek lub wątroby. Jednoczesne stosowanie z inhibitorami monoaminooksydazy (MAOIs). Jednoczesne stosowanie silnych inhibitorów CYP450. Należą do nich: selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (fluoksetyna, fluwoksamina, paroksetyna), antybiotyki makrolidowe (klarytromycyna, erytromycyna, telitromycyna), leki przeciwarytmiczne (amiodaron), leki przeciwwirusowe z grupy inhibitorów proteazy (indynawir, rytonawir, telaprewir), leki przeciwgrzybicze z grupy azoli (flukonazol, ketokonazol, itrakonazol worykonazol), terbinafina, chinidyna, nefazodon, bupropion, gemfibrozyl. Karmienie piersią.

Dawkowanie

Doustnie. Dorośli (powyżej 18 lat): zalecana dawka to 12,5 mg do 25 mg (1 lub 2 tabletki), podawana 30 minut przed snem. W przypadku występowania senności w ciągu dnia zaleca się zmniejszyć dawkę z 25 mg do 12,5 mgv ub przyjmować dawkę wcześniej, żeby zapewnić co najmniej 8-godzinny odstęp między przyjęciem leku a planowaną pobudką. Maksymalna dawka dobowa to 25 mg (2 tabletki). Okres leczenia powinien być jak najkrótszy. Leczenie trwa zwykle od kilku dni do jednego tygodnia. Lek nie powinien być stosowany dłużej niż przez 7 dni bez konsultacji z lekarzem.
W przypadku braku poprawy po 7 dniach stosowania, preparat należy odstawić. W przypadku braku skuteczności wymagana jest konsultacja lekarska. Szczególne grupy pacjentów. Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności doksylaminy u pacjentów w wieku poniżej 18 lat, dlatego preparat ten nie powinien być stosowany w tej populacji. Osoby w wieku powyżej 65 lat są bardziej narażone na występowanie innych schorzeń, które mogą wymagać zmniejszenia dawki doksylaminy. Zalecana dawka początkowa wynosi 12,5 mg, podawana 30 minut przed snem. Dawkę można zwiększyć do 25 mg (2 tabletki), jeżeli dawka początkowa okaże się nieskuteczna do zniesienia bezsenności. W przypadku wystąpienia działań niepożądanych dawkę należy zmniejszyć do 12,5 mg na dobę. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby istnieje zwiększone ryzyko występowania działań niepożądanych w wyniku kumulacji doksylaminy i jej metabolitów. Doksylamina jest przeciwwskazana u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby. Nie należy stosować doksylaminy u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby. Zaleca się zmniejszenie maksymalnej dawki dobowej do 12,5 mg u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności wątroby i (lub) nerek. Sposób podania. Tabletki należy przyjmować 30 minut przed snem popijając odpowiednią ilością płynu (najlepiej wody). Należy zapewnić co najmniej 8-godzinny odstęp między przyjęciem leku a planowaną pobudką z uwagi na możliwość utrzymującej się senności. Preparat można przyjmować przed lub po posiłku, nie ma różnic w ich biodostępności. Nie należy pić alkoholu podczas stosowania leku. Linia podziału na tabletce ułatwia przełamanie tabletki w celu ułatwienia jej połknięcia, nie umożliwia podzielenia tabletki na równe dawki.

Skład

1 tabl. powl. zawiera 12,5 mg wodorobursztynianu doksylaminy. Lek zawiera mannitol.

Działanie

Lek przeciwhistaminowy, pochodna etanoloaminy, kompetycyjny, odwracalny i niespecyficzny antagonista receptorów histaminowych H₁. Doksylamina wykazuje silne działanie nasenne i uspokajające, jak również przeciwwymiotne i przeciwcholinergiczne. Doksylamina przenika przez barierę krew-mózg i oddziałuje na centralne receptory H₁, wywołując efekt uspokajający. Doksylamina skutecznie skraca czas zasypiania oraz zwiększa głębokość i czas trwania snu. Wydaje się, że efekt ten może również występować z powodu antagonizmu receptorów muskarynowych i serotoninergicznych. Działanie nasenne osiągane jest w ciągu 30 minut i jest najsilniejsze w okresie 1-3 h po przyjęciu leku co odpowiada maksymalnemu stężeniu leku w osoczu. Czas działania nasennego wynosi 6-8 h. Po podaniu produktu średnie C_max w osoczu występuje po 2-3 h. Dystrybucja tkankowa leku przebiega zwykle szybko. Wiązanie z białkami osocza w porównaniu z innymi lekami przeciwhistaminowymi jest małe (24% z albuminą ludzką). Enzymy biorące udział w metabolizmie leku nie zostały zidentyfikowane. Chociaż metabolizm doksylaminy nie został całkowicie poznany doksylamina wydaje się być szybko metabolizowana w wątrobie. U zdrowych, dorosłych ochotników T_0,5 wynosi ok. 10-13 h. Lek wydalany jest głównie z moczem.

Interakcje

Nie należy pić alkoholu podczas przyjmowania doksylaminy, ponieważ może on nasilić działanie doksylaminy w nieprzewidywalny sposób. Nie należy stosować epinefryny w leczeniu niedociśnienia u pacjentów przyjmujących doksylaminę, ponieważ podanie epinefryny może spowodować większy spadek ciśnienia krwi. Noradrenalinę można stosować w leczeniu ciężkich przypadków wstrząsu. Ponieważ niektóre leki przeciwhistaminowe mogą wydłużać odstęp QT, należy unikać jednoczesnego podawania innych leków wydłużających odstęp QT (np. leków przeciwarytmicznych, niektórych antybiotyków, niektórych leków przeciwmalarycznych, niektórych leków przeciwhistaminowych, niektórych leków zmniejszających stężenie lipidów oraz niektórych leków przeciwpsychotycznych), mimo iż oddziaływania tego nie zaobserwowano w przypadku doksylaminy. Doksylamina wykazuje addytywne działanie depresyjne na OUN w przypadku jednoczesnego stosowania z alkoholem i innymi lekami działającymi depresyjnie na OUN (barbiturany, leki nasenne, uspokajające, przeciwlękowe, takie jak opioidowe leki przeciwbólowe, leki przeciwpsychotyczne, prokarbazyna). Leki przeciwnadciśnieniowe działające na OUN jako guanabenz, klonidyna lub alfa-metylodopa mogą nasilać działanie uspokajające, gdy są podawane z lekami przeciwhistaminowymi. Działanie antycholinergiczne może być nasilone, gdy doksylamina stosowana jest jednocześnie z innymi lekami przeciwcholinergicznymi (lekami przeciwdepresyjne, lekami na chorobę Parkinsona, inhibitorami MAO, neuroleptykami lub lekami przeciwskurczowymi (np. atropina), dyzopiramid). Należy dokładnie rozważyć jednoczesne stosowanie doksylaminy z następującymi lekami: lekami przeciwhistaminowymi stosowanymi na skórę (takimi jak difenhydramina w postaci kremu, maści, w aerozolu), lekami rozkurczowymi (takimi jak atropina, alkaloidy pokrzyku) oraz skopolaminą. Przeprowadzone badanie biodostępności u zdrowych ochotników nie wykazało różnic w biodostępności leku podczas przyjmowania go na czczo lub z pokarmem. Nie są znane enzymy odpowiedzialne za metabolizm doksylaminy. Nie wolno stosować silnych inhibitorów izoenzymów CYP450 razem z doksylaminą ze względu na nasilenie działania doksylaminy i tym samym zwiększone ryzyko występowania działań niepożądanych i działania sedatywnego w ciągu dnia. Do tych leków należą: leki z grupy SSRI (fluoksetyna, fluwoksamina, paroksetyna), antybiotyki makrolidowe (klarytromycyna, erytromycyna, telitromycyna), leki przeciwarytmiczne (amiodaron), leki przeciwwirusowe z grupy inhibitorów proteazy (indynawir, rytonawir, telaprewir), leki przeciwgrzybicze z grupy azoli (flukonazol, ketokonazol, itrakonazol), bupropion i gemfibrozyl. Istnieją ograniczone dane dotyczące hamowania metabolizmu innych leków przez doksylaminę. W związku z tym leki o wąskim indeksie terapeutycznym nie powinny być stosowane w skojarzeniu z doksylaminą ze względu na możliwość nasilenia ich działania.

Środki ostrożności

Ze względu na charakter dolegliwości istnieje ryzyko niewłaściwego stosowania doksylaminy, może to dotyczyć zbyt długiego okresu przyjmowania preparatu lub przekraczania zalecanych dawek. Należy uważnie monitorować pacjenta w zakresie wystąpienia objawów wskazujących na niewłaściwe stosowanie preparatu. Przed zastosowaniem preparatu pacjent powinien skorzystać z Informatora dla
pacjenta dołączonego do ulotki w celu oceny czy może samodzielnie zastosować ten preparat. Okres leczenia powinien być jak najkrótszy. Czas trwania leczenia zazwyczaj wynosi od kilku dni do
tygodnia. Preparat nie powinien być stosowany dłużej niż przez 7 dni bez konsultacji z lekarzem. Jeśli wystąpi senność w ciągu dnia, zaleca się zmniejszenie dawki lub zapewnienie co najmniej 8 h odstępu między przyjęciem preparatu a planowaną pobudką. Nie należy pić alkoholu podczas stosowania doksylaminy. Nie należy stosować doksylaminy u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby. Należy zachować ostrożność u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności wątroby i (lub) nerek, dawkę należy zmniejszyć do 12,5 mg na dobę. W przypadku pacjentów z wydłużeniem odstępu QT należy również postępować ostrożnie, ponieważ, o ile tego typu działań nie zaobserwowano przy podawaniu doksylaminy, inne leki przeciwhistaminowe mogą powodować wydłużenie tego odstępu. W przypadku osób w wieku powyżej 65 lat zalecana jest ostrożność z powodu większej wrażliwości na działania niepożądane preparatu. Działanie przeciwcholinergiczne doksylaminy wodorobursztynianu zwykle objawia się suchością w jamie ustnej, zaparciami, zatrzymaniem moczu i niewyraźnym widzeniem, ale może ono również powodować nasilenie senności w ciągu dnia oraz zawroty głowy pochodzenia błędnikowego. U osób starszych opisywano również większe ryzyko upadków. Leki przeciwhistaminowe mają często działanie przeciwcholinergiczne, na które osoby w podeszłym wieku są szczególnie wrażliwe. Podczas terapii lekami przeciwhistaminowymi należy zachować ostrożność, w szczególności u pacjentów z istniejącymi schorzeniami, które mogą ulec nasileniu w wyniku działania przeciwcholinergicznego, jak np. zatrzymanie lub utrudniony odpływ moczu, jaskra z zamkniętym kątem, nieleczone nadciśnienie wewnątrzgałkowe lub niekontrolowana jaskra pierwotna z otwartym kątem i niedrożność żołądkowo-jelitowa. Należy zachować ostrożność u pacjentów z padaczką, ponieważ leki przeciwhistaminowe mogą czasami powodować nadpobudliwość, nawet w zalecanych dawkach terapeutycznych, a więc mogą obniżać próg drgawkowy. Leki przeciwhistaminowe mogą maskować ototoksyczne działanie niektórych leków (miedzy innymi aminoglikozydy podawane pozajelitowo, karboplatyna, cisplatyna, chlorochina i erytromycyna), z tego powodu zaleca się okresowe badanie funkcji narządu słuchu. Leki przeciwhistaminowe blokujące receptory H₁ mogą nasilać objawy odwodnienia i udaru cieplnego ze względu na zmniejszone pocenie się, spowodowane ich działaniem przeciwcholinergicznym. Działanie przeciwcholinergiczne chlorowodorku doksylaminy zwykle objawia się suchością w jamie ustnej, zaparciami, zatrzymaniem moczu i niewyraźnym widzeniem, ale może również powodować senność w ciągu dnia i zaburzenia błędnika, należy zachować ostrożność u pacjentów z zatrzymaniem moczu lub niedrożnością dróg moczowych, jaskrą z zamkniętym kątem przesączania, nieleczonym nadciśnieniem wewnątrzgałkowym lub niekontrolowaną jaskrą pierwotną z otwartym kątem przesączania i niedrożnością przewodu pokarmowego. Zaleca się zachowanie ostrożności w przypadku hipokaliemii lub innych zaburzeń elektrolitowych. Nie wiadomo czy sok grejpfrutowy hamuje metabolizm doksylaminy. Pacjenci powinni unikać spożywania grejpfrutów podczas stosowania doksylaminy. Wiedza na temat potencjału doksylaminy w zakresie hamowania metabolizmu innych leków jest ograniczona. Preparaty o wąskim indeksie terapeutycznym nie powinny być stosowane w skojarzeniu z doksylaminą, ze względu na ryzyko zwiększonej ekspozycji na te leki. Wielokrotne stosowanie leków nasennych i (lub) leków uspokajających może prowadzić do utraty skuteczności (powstanie tolerancji), mimo iż tego rodzaju oddziaływanie nie jest przypisywane doksylaminie. Nawet w dawkach terapeutycznych leki nasenne mogą wywoływać niepamięć następczą, szczególnie w ciągu pierwszych kilku godzin po zażyciu, mimo iż tego rodzaju oddziaływanie nie jest przypisywane doksylaminie. Ryzyko to zwiększa się wraz ze zwiększaniem dawki, jednak wystarczająco długi, nieprzerwany sen (7-8 godzin) może je ograniczyć. Preparat zawiera mannitol (E421). Może powodować działanie przeczyszczające.

Ciąża i laktacja

Zaleca się unikanie stosowania doksylaminy w okresie ciąży, chyba, że potencjalna korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla rozwijającego się płodu. Badania epidemiologiczne nie dowiodły działania teratogennego leku u ludzi. Duża ilość danych dotyczących stosowania doksylaminy u kobiet w ciąży wskazuje na brak wpływu na występowanie wad rozwojowych oraz toksyczności dla płodu i noworodka. Doksylamina jest przeciwwskazana w okresie karmienia piersią. Fizykochemiczne dane sugerują przenikanie doksylaminy do mleka kobiet karmiących piersią. Ponieważ noworodki mogą być bardziej wrażliwe na oddziaływanie leków przeciwhistaminowych oraz bardziej podatne na reakcje paradoksalne takie jak rozdrażnienie i pobudliwość, nie można wykluczyć ryzyka dla dziecka w okresie karmienia. Badania prowadzone na zwierzętach nie wykazały wpływu na płodność nawet przy dawkach o wiele większych, niż zalecane w praktyce klinicznej.

Działania niepożądane

Bardzo często: senność. Często: zawroty głowy, ból głowy, suchość w jamie ustnej, zaparcia, ból w górnej części brzucha, niewyraźne widzenie, zawroty głowy, zatrzymanie moczu, zwiększone wydzielanie śluzu w oskrzelach, bezsenność, nerwowość, zmęczenie. Niezbyt często: astenia, obrzęki obwodowe, uczucie odprężenia, nudności, wymioty, biegunka, niestrawność, wysypka, szumy w uszach, niedociśnienie ortostatyczne, podwójne widzenie, koszmary senne, duszność. Rzadko: pobudzenie (zwłaszcza u osób starszych), drżenie, drgawki, niedokrwistość hemolityczna, małopłytkowość, leukopenia, agranulocytoza. Częstość nieznana: złe samopoczucie. Inne działania niepożądane ogólnie opisywane dla tej grupy leków przeciwhistaminowych (bez szczególnego odniesienia do doksylaminy) to: zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca, refluks dwunastniczo-żołądkowy, zaburzenia czynności wątroby (żółtaczka cholestatyczna), wydłużenie odstępu QT w badaniu EKG, zmniejszenie lub zwiększenie łaknienia, bóle mięśni, zaburzenia koordynacji, zaburzenia pozapiramidowe, parestezja, zaburzenia psychoruchowe, depresja, zmniejszenie wydzielania oskrzelowego, łysienie, alergiczne zapalenie skóry, nadmierne pocenie, nadwrażliwość na światło, niedociśnienie. Nasilenie i częstość występowania działań niepożądanych można kontrolować poprzez zmniejszenie dawki dobowej. Osoby w wieku powyżej 65 lat są bardziej narażone na występowanie działań niepożądanych, ponieważ mogą mieć inne schorzenia lub stosować jednocześnie inne leki.

Pozostałe informacje

Doksylamina może zakłócać testy alergii skórnych, które wykorzystują alergeny. Zaleca się zaprzestanie stosowania tego leku co najmniej na trzy dni przed badaniem. Preparat wywiera znaczny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Doksylamina należy do leków stosowanych w zaburzeniach snu, może zmniejszyć czujność i szybkość reakcji. Z tego względu w okresie stosowania preparatu należy unikać prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania maszyn, przynajmniej w ciągu pierwszych kilku dni stosowania preparatu, do czasu stwierdzenia, w jaki sposób wpływa na zdolność pacjenta do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, w zależności od przyjętej dawki oraz czasu, jaki upłynął od jej przyjęcia.