Epitoram - baza leków

Wskazania

Padaczka. Monoterapia (u osób dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku >6 lat) napadów częściowych, z wtórnym uogólnieniem lub bez oraz pierwotnie uogólnionych napadów kloniczno-tonicznych. Leczenie uzupełniające (u dzieci w wieku ≥2 lat, młodzieży i dorosłych) napadów częściowych z wtórnym uogólnieniem lub bez, pierwotnie uogólnionych napadów kloniczno-tonicznych oraz napadów związanych z zespołem Lennoxa-Gastauta. Migrena. Zapobieganie migrenie u dorosłych po dokładnym rozważeniu innych alternatywnych metod leczenia; topiramat nie jest zalecany w leczeniu ostrego bólu głowy.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na składniki preparatu. Stosowanie topiramatu w zapobieganiu migrenie jest przeciwwskazane w ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym nie stosujących wysoce skutecznych metod antykoncepcji. Komunikat bezpieczeństwa z dnia 2 listopada 2023 r. Nowe przeciwwskazania obowiązujące w leczeniu padaczki, dotyczące leków jednoskładnikowych zawierających topiramat: u kobiet w ciąży, chyba że nie ma odpowiedniego leczenia alternatywnego; u kobiet w wieku rozrodczym niestosujących wysoce skutecznej metody antykoncepcji. Jedyny wyjątek dotyczy kobiet planujących ciążę, dla których nie ma odpowiedniej alternatywy terapeutycznej i które są w pełni poinformowane o ryzyku związanym z przyjmowaniem topiramatu w okresie ciąży.

Dawkowanie

Doustnie. Zarówno u dorosłych jak i u dzieci, leczenie należy rozpocząć od małej dawki, a następnie stopniowo dawkę zwiększać do osiągnięcia dawki skutecznej. Jeżeli pacjent nie toleruje niżej opisanego schematu zwiększania dawki, można ją zwiększać o mniejsze ilości lub w dłuższych odstępach czasu. Padaczka. Monoterapia. Podczas odstawiania równocześnie stosowanych leków przeciwpadaczkowych, w celu uzyskania monoterapii topiramatem, należy zwrócić uwagę na potencjalny wpływ na kontrolowanie napadów. Zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki leku przeciwpadaczkowego, o 1/3 co 2 tygodnie. Po odstawieniu leków indukujących enzymy wątrobowe stężenie topiramatu zwiększy się i może być konieczne zmniejszenie dawki topiramatu, w zależności od odpowiedzi klinicznej pacjenta. Dorośli: początkowo 25 mg, wieczorem, przez jeden tydzień. Następnie dawkę zwiększać w odstępach 1- lub 2-tygodniowych o 25-50 mg na dobę i podawać w 2 dawkach podzielonych. Zalecana początkowa dawka docelowa w monoterapii wynosi 100-200 mg na dobę w 2 dawkach podzielonych, a maksymalna zalecana dawka dobowa - 500 mg w 2 dawkach podzielonych. Niektórzy pacjenci z padaczką oporną na leczenie wymagają zastosowania dawki 1000 mg na dobę. Dzieci w wieku >6 lat i młodzież: początkowo 0,5-1 mg/ kg mc., wieczorem, przez jeden tydzień. Następnie dawkę zwiększać w odstępach 1- lub 2-tygodniowych o 0,5-1 mg/ kg mc. na dobę i podawać w 2 dawkach podzielonych. Zalecana początkowa dawka docelowa w monoterapii u dzieci wynosi 100 mg na dobę (tj. około 2 mg/kg mc na dobę). Leczenie uzupełniające. Dorośli: początkowo 25-50 mg, wieczorem, przez jeden tydzień. Następnie dawkę zwiększać w odstępach 1- lub 2-tygodniowych o 25-50 mg na dobę i podawać w 2 dawkach podzielonych. U części pacjentów można uzyskać skuteczność kliniczną przy zastosowaniu leku raz na dobę. Najmniejsza dawka skuteczna wynosi 200 mg na dobę. Zazwyczaj stosowana dawka dobowa wynosi 200-400 mg w 2 dawkach podzielonych. Dzieci w wieku ≥2 lat oraz młodzież: początkowo 25 mg (lub mniej, w zakresie 1-3 mg/kg mc.), wieczorem, przez jeden tydzień. Następnie dawkę zwiększać w odstępach 1- lub 2-tygodniowych o 1-3 mg/ kg mc. na dobę i podawać w 2 dawkach podzielonych. Zalecana całkowita dawka topiramatu u dzieci wynosi 5-9 mg/ kg mc. na dobę w 2 dawkach podzielonych. Przebadano dawki do 30 mg/ kg mc. na dobę i dawki te były dobrze tolerowane. Migrena. Dorośli: początkowo 25 mg, wieczorem, przez jeden tydzień. Następnie dawkę zwiększać w odstępach 1-tygodniowych o 25 mg na dobę. Zalecana całkowita dawka dobowa topiramatu w profilaktyce migreny wynosi 100 mg na dobę w 2 dawkach podzielonych. Niektórzy pacjenci mogą odnieść korzyści po całkowitej dawce dobowej wynoszącej 50 mg. Niektórzy pacjenci wymagają zastosowania dawki dobowej 200 mg (w takim przypadku należy zwrócić szczególną uwagę na zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych). Nie zaleca się stosowania topiramatu w profilaktyce migreny u dzieci i młodzieży. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów z niewydolnością nerek czas do uzyskania stężenia w stanie stacjonarnym po każdej zmianie dawki może być dłuższy. Zaleca się stosowanie 1/2 dawki początkowej i podtrzymującej. W przypadku pacjentów poddawanych hemodializie, należy podać dodatkową dawkę topiramatu równą około 1/2 dawki dobowej w dniu wykonywania zabiegu hemodializy; dodatkową dawkę należy podać w 2 dawkach podzielonych, na początku i po zakończeniu hemodializy; dawka uzupełniająca może być różna w zależności od rodzaju dializy oraz użytego sprzętu. Ze względu na zmniejszony kilrens topiramatu, lek stosować ostrożnie u pacjentów z umiarkowanymi do ciężkich zaburzeniami czynności wątroby. Nie ma konieczności modyfikacji dawki u osób w podeszłym wieku. Przerywanie leczenia. Topiramat należy odstawiać stopniowo: u dorosłych pacjentów z padaczką zmniejszać dawkę o 50-100 mg na dobę w 1-tygodniowych odstępach i o 25-50 mg na dobę w 1-tygodniowych odstępach w profilaktyce migreny; u dzieci lek należy odstawiać przez okres 2-8 tyg. Uwagi. Kontrola stężenia leku we krwi nie jest konieczna. W przypadku stosowania topiramatu w skojarzeniu z fenytoiną, może zachodzić konieczność dostosowania dawki fenytoiny. Włączanie lub odstawianie fenytoiny i karbamazepiny może wymagać dostosowania dawki topiramatu. Sposób podania. Preparat można przyjmować niezależnie od posiłków, z odpowiednią ilością płynu. Tabletek nie należy dzielić.

Skład

1 tabl. powl. zawiera 25 mg, 50 mg, 100 mg lub 200 mg topiramatu.

Działanie

Lek przeciwpadaczkowy. Jest również skuteczny w profilaktyce migreny. Trzy właściwości farmakologiczne topiramatu mogą przyczyniać się do działania przeciwpadaczkowego. Topiramat zmniejsza częstotliwość powstawania potencjałów czynnościowych w neuronach poddawanych długotrwałej depolaryzacji, prawdopodobnie przez blokowanie zależnych od napięcia kanałów sodowych. Nasila działanie GABA na receptory GABA_A. Wykazuje działanie antagonistyczne w zakresie pobudzenia receptora glutaminianowego, należącego do podtypu kwas kainowy/AMPA, bez widocznego wpływu na receptor podtypu NMDA. Ponadto topiramat hamuje niektóre izoenzymy anhydrazy węglanowej (działanie to nie jest jednak uznawane za główną składową przeciwpadaczkową aktywności topiramatu). Tabl. powlekane i kapsułki zawierajace topiramat są biorównoważne. Po podaniu doustnym topiramat szybko i niezależnie od obecności pokarmu wchłania się z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie we krwi po około 2-3 h. Stopień wiązania z białkami osocza wynosi 13-17%. Jest w około 20% metabolizowany w wątrobie. Jednoczesne podanie leków przeciwpadaczkowych indukujących enzymy wątrobowe może zwiększyć metabolizm topiramatu do 50%. Topiramat i jego metabolity są wydalane głównie z moczem. T_0,5 wynosi około 21 h. Klirens topiramatu jest zmniejszony u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby. U dzieci poniżej 12 lat klirens topiramatu jest większy a T_0,5 krótszy.

Interakcje

Stosowanie topiramatu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi (fenytoiną, karbamazepiną, kwasem walproinowym, lamotryginą, fenobarbitalem, prymidonem) nie wpływa znacząco na stężenia tych leków we krwi w stanie stacjonarnym, chociaż u niektórych pacjentów leczenie topiramatem i fenytoiną może powodować zwiększenie stężenia fenytoiny we krwi - u pacjentów z objawami toksyczności fenytoiny, zaleca się monitorowanie stężenia fenytoiny we krwi w przypadku terapii skojarzonej. Fenytoina i karbamazepina zmniejszają stężenie topiramatu we krwi - dołączenie, a także odstawienie fenytoiny lub karbamazepiny u pacjentów leczonych topiramatem, może powodować konieczność dostosowywania dawki topiramatu. Dołączenie lub odstawienie kwasu walproinowego lub lamotryginy nie powoduje klinicznie istotnych zmian stężenia topiramatu we krwi i w związku z tym nie jest konieczne dostosowanie dawki topiramatu. Chociaż nie występują interakcje farmakokinetyczne pomiędzy topiramatem a walproinianem, jednoczesne stosowanie tych leków powodowało zwiększenie stężenia amoniaku we krwi z towarzyszącą enecefalopatią lub bez encefalopatii - w większości przypadków wystąpienie objawów podmiotowych i przedmiotowych powodowało przerwanie stosowania jednego z tych leków; podczas jednoczesnego stosowania topiramatu i kwasu walproinowego zgłaszano hipotermię, zarówno w połączeniu z hiperamonemią lub bez hiperamonemii - u pacjentów jednocześnie przyjmujących topiramat i kwas walproinowy to działanie niepożądane może wystąpić po rozpoczęciu leczenia topiramatem lub po zwiększeniu dawki dobowej topiramatu. Topiramat może zmniejszać AUC digoksyny o ok. 12% - w przypadku włączenia lub odstawiania topiramatu u pacjentów leczonych digoksyną, należy monitorować stężenia digoksyny we krwi. Obserwowano zmniejszenie skuteczności topiramatu podczas jednoczesnego stosowania z preparatami zawierającymi ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). U pacjentek stosujących jednocześnie z topiramatem doustne preparaty antykoncepcyjne zawierające estrogeny, należy liczyć się ze zmniejszoną skutecznością działania antykoncepcyjnego oraz z częstszym występowaniem krwawień międzymiesiączkowych. Podczas jednoczesnego stosowania z litem, należy kontrolować stężenie litu we krwi. Obserwowano minimalne zmiany farmakokinetyki całej aktywnej frakcji rysperydonu (rysperydon i 9-hydroksyrysperydon) i brak zmian farmakokinetyki samego 9-hydroksyrysperydonu; terapia skojarzona topiramatem i rysperydonem wiązała się z większą częstością występowania działań niepożądanych (głównie senności, zaburzeń czucia i nudności), niż monoterapia rysperydonem. Hydrochlorotiazyd (HCT) zwiększa stężenie i AUC topiramatu o ok. 30% - dodanie do terapii topiramatem może wymagać dostosowania dawek topiramatu. Farmakokinetyka HCT nie zmienia się znacząco pod wpływem topiramatu. Zmniejszenie stężenia potasu we krwi jest większe wówczas, gdy HCT i topiramat podaje się jednocześnie. Średnie maksymalne stężenie oraz średnie wartości AUC metforminy zwiększyły się odpowiednio o 18% i 25%, gdy metformina była podawana jednocześnie z topiramatem. Gdy topiramat był podawany jednocześnie z metforminą, jego klirens był zmniejszony. W badaniu interakcji topiramatu i pioglitazonu zaobserwowano zmniejszenie o 15% AUC dla pioglitazonu i odpowiednio 16% i 60% dla jego aktywnych (słabszych) hydroksy- i keto- metabolitów. Topiramat zmniejszał AUC glibenklamidu o 25%, zmniejszeniu uległo również stężenie układowe aktywnych metabolitów glibenklamidu; parametry farmakokinetyczne topiramatu w stanie stacjonarnym nie ulegały zmianie. Należy zwrócić szczególną uwagę na właściwe monitorowanie parametrów przebiegu cukrzycy, u pacjentów leczonych metforminą, pioglitazonem lub glibenklamidem, gdy topiramat jest dodawany lub wycofywany z terapii lub jeśli lek przeciwcukrzycowy jest dodawany do terapii topiramatem. Topiramat zmniejszał ekspozycję na diltiazem i metabolit - deacetylodiltiazem odpowiednio o 25% i 18%, natomiast nie zmieniał ekspozycji na metabolit - N-demetylodiltiazem. Leczenie diltiazemem powodowało zwiększenie ekspozycji na topiramat o 20%. Topiramat zwiększał o 16% AUC flunaryzyny. Flunaryzyna nie wpływała na farmakokinetykę topiramatu. Topiramat nie zmieniał w istotny sposób stężenia we krwi amitryptyliny, haloperydolu i propranololu, chociaż zwiększał ekspozycję na metabolity tych leków. Propranolol zwiększał o około 16% C_max oraz AUC topiramatu. Nie stwierdzono interakcji farmakokinetycznych pomiędzy topiramatem i wenlafaksyną, sumatryptanem, dihydroergotaminą oraz pizotyfenem. Topiramat jest inhibitorem enzymu CYP2C19, a więc może wpływać na metabolizm innych związków metabolizowanych przez ten enzym (np. diazepam, imipramina, moklobemid, proguanil, omeprazol). Należy unikać jednoczesnego stosowania topiramatu i leków predysponujących do kamicy nerkowej (m.in. acetazolamid, triamteren, wit. C w dawkach >2 g/dobę) a także stosowania diet ketogenicznych, ze względu na zwiększone ryzyko powstawania kamicy nerkowej. Nie zaleca się stosowania topiramatu jednocześnie z alkoholem lub innymi lekami hamującymi OUN. U pacjentów leczonych topiramatem w skojarzeniu z warfaryną stwierdzano zmniejszenie czasu protrombinowego/międzynarodowego współczynnika znormalizowanego (PT/INR), należy regularnie badać INR u pacjentów leczonych jednocześnie topiramatem i warfaryną).

Środki ostrożności

Ze względu na zmniejszony klirens leku, ostrożnie stosować u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (CCr ≤70 ml/min) lub z umiarkowanymi do ciężkich zaburzeniami czynności wątroby. Należy zachować ostrożność u pacjentów ze skłonnością do kamicy nerkowej (kamica w wywiadzie osobistym lub rodzinnym, hiperkalciuria) oraz u pacjentów przyjmujących leki predysponujące do kamicy nerkowej. Nawodnienie podczas stosowania topiramatu może zmniejszyć ryzyko wystąpienia kamicy nerkowej. Ponadto prawidłowe nawodnienie przed i w trakcie wysiłku fizycznego czy przebywania w wysokiej temperaturze może zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych związanych z przegrzaniem. Topiramat podawany kobietom w ciąży może działać szkodliwie i hamować rozwój płodu (niedobór masy ciała w stosunku do wieku ciążowego i mała urodzeniowa masa ciała). Dane pochodzące z rejestru ciąż w Ameryce Północnej (NAAED) dotyczące topiramatu stosowanego w monoterapii wykazały ok. 3-krotnie większą częstość występowania rozległych wrodzonych wad rozwojowych (4,3%), w porównaniu z referencyjną grupą pacjentów, którym nie podawano leków przeciwpadaczkowych (1,4%). Ponadto, dane z innych badań wskazują, że w porównaniu z monoterapią, nasila się ryzyko działania teratogennego wynikającego ze stosowania leków przeciwpadaczkowych w terapii skojarzonej. Przed rozpoczęciem leczenia topiramatem u kobiety w wieku rozrodczym, należy wykonać test ciążowy i zalecić stosowanie wysoce skutecznej metody antykoncepcyjnej. Pacjentkę należy szczegółowo poinformować o ryzyku związanym ze stosowaniem topiramatu w czasie ciąży. Nawodnienie (zmniejszone pocenie) zgłaszano w związku ze stosowaniem topiramatu. Zmniejszone pocenie się i hipertermia (zwiększenie temperatury ciała) może wystąpić, zwłaszcza u młodszych dzieci narażonych na wysoką temperaturę otoczenia. Podczas stosowania topiramatu obserwowano częstsze występowanie zaburzeń nastroju i depresji. W niektórych wskazaniach do stosowania leków przeciwpadaczkowych odnotowano u pacjentów występowanie myśli lub zachowań samobójczych. Metaanaliza randomizowanych badań klinicznych z kontrolą placebo wykazała niewielkie zwiększenie ryzyka zachowań i myśli samobójczych. W tym przypadku mechanizm zwiększenia ryzyka nie jest znany, a na podstawie dostępnych danych nie można wykluczyć związku między zwiększeniem ryzyka a stosowaniem topiramatu. W badaniach klinicznych przeprowadzonych z podwójną ślepą próbą zdarzenia samobójcze związane z przyjmowaniem leku (myśli samobójcze, próby samobójcze i rzeczywiste samobójstwa) występowały z częstością 0,5% u pacjentów leczonych topiramatem (u 46 z 8652 leczonych pacjentów), przy czym ich częstość była prawie 3 razy większa niż u pacjentów, którym podawano placebo (0,2%; u 8 z 4045 leczonych pacjentów). Należy obserwować pacjentów w celu wykrycia myśli lub objawów zachowań samobójczych oraz, jeśli wystąpią, rozważyć zastosowanie odpowiedniego leczenia. Należy poinformować pacjentów (oraz ich opiekunów) o konieczności zasięgnięcia porady lekarskiej w przypadku wystąpienia myśli lub objawów zachowań samobójczych. U pacjentów otrzymujących topiramat zgłaszano ciężkie reakcje skórne (Zespół Stevensa-Johnsona [SJS] i toksyczną nekrolizę naskórka [TEN]). Należy poinformować pacjentów o objawach ciężkich reakcji skórnych. W przypadku podejrzenia SJS lub TEN, należy przerwać stosowanie leku. U niektórych pacjentów, zwłaszcza tych z predyspozycją do kamicy nerkowej, może wystąpić zwiększone ryzyko powstawania kamieni nerkowych i związanych z tym objawów podmiotowych i przedmiotowych, jak: kolka nerkowa, bóle w okolicy lędźwiowej czy w boku. Czynnikami ryzyka kamicy nerkowej są: wcześniejsze występowanie kamieni, kamica w wywiadzie rodzinnym i nadmierne wydalanie wapnia z moczem. Jednak żaden z tych czynników nie pozwala jednoznacznie przewidzieć wystąpienia kamicy nerkowej w czasie leczenia topiramatem. Ponadto, ryzyko to może być zwiększone u pacjentów, którzy przyjmują inne preparaty sprzyjające powstawaniu kamieni nerkowych. U pacjentów przyjmujących topiramat zgłaszano wystąpienie zespołu składającego się z ostrej krótkowzroczności i wtórnej jaskry z zamkniętym kątem przesączania. Objawami zespołu są: nagłe zmniejszenie ostrości widzenia i (lub) ból gałki ocznej. W badaniach oftalmologicznych można stwierdzić niektóre lub wszystkie z następujących objawów: krótkowzroczność, rozszerzenie źrenic, spłycenie przedniej komory oka, przekrwienie gałki ocznej (zaczerwienie), odwarstwienia naczyniówki, odwarstwienia nabłonka barwnikowego siatkówki, zmiany dotyczące plamki żółtej (macular striae) oraz podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe. Zespołowi może towarzyszyć wysięk nadrzęskowy (nad ciałkiem rzęskowym) powodujący przesunięcie do przodu soczewki i tęczówki, z wtórnym zamknięciem kąta przesączania. Objawy pojawiają się zazwyczaj w ciągu 1 miesiąca od rozpoczęcia leczenia topiramatem. W przeciwieństwie do pierwotnej jaskry z wąskim kątem przesączania, która rzadko występuje przed 40 rokiem życia, jaskrę wtórną z zamkniętym kątem przesączania związaną z przyjmowaniem topiramatu obserwowano zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Leczenie obejmuje: najszybsze, jak to tylko możliwe w ocenie lekarza prowadzącego, przerwanie leczenia topiramatem i postępowanie zmierzające do obniżenia ciśnienia w gałce ocznej. Działania te zwykle prowadzą do obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego. Nieleczone podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe niezależnie od etiologii może prowadzić do poważnych następstw, w tym całkowitej utraty wzroku. Należy określić, czy pacjenci z przebytymi zaburzeniami oka mogą być leczeni topiramatem. U pacjentów stosujących topiramat zgłaszano utratę części pola widzenia niezależnie od podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego. W badaniach klinicznych większość z tych zdarzeń ustępowała po odstawieniu topiramatu. Jeśli wystąpi utrata części pola widzenia podczas leczenia topiramatem, należy rozważyć przerwanie leczenia preparatem. Podczas leczenia topiramatem może wystąpić hiperchloremiczna kwasica metaboliczna z prawidłową luką anionową (tzn. zmniejszenie stężenia wodorowęglanów w surowicy poniżej dolnej granicy normy, przy braku zasadowicy oddechowej). Zmniejszenie stężenia wodorowęglanów w surowicy jest spowodowane hamującym działaniem topiramatu na aktywność anhydrazy węglanowej w nerkach. Zmniejszenie stężenia wodorowęglanów w surowicy może wystąpić zarówno na początku podawania leku, jak i w późniejszym okresie leczenia. Zmniejszenie to jest zwykle niewielkie do umiarkowanego (średnio wynosi ono 4 mmol/l po dawkach topiramatu 100 mg na dobę lub większych u dorosłych oraz ok. 6 mg/kg masy ciała na dobę u dzieci). Rzadko zdarza się, aby u pacjentów stężenie wodorowęglanów w surowicy zmniejszało się poniżej 10 mmol/l. Niektóre stany chorobowe i procedury lecznicze prowadzące do rozwoju kwasicy (takie jak: choroby nerek, ciężkie zaburzenia oddechowe, stan padaczkowy, biegunka, zabiegi chirurgiczne, dieta ketogenna, niektóre leki) mogą dodatkowo, poza samym topiramatem, wpływać na zmniejszenie stężenia wodorowęglanów w surowicy. Przewlekła, nieleczona kwasica metaboliczna zwiększa ryzyko powstawania kamicy nerkowej i nefrokalcynozy i potencjalnie może prowadzić do osteopenii. Przewlekła kwasica metaboliczna u dzieci może spowolnić tempo wzrostu. Wpływ topiramatu na wzrost i rozwój kośćca nie został w sposób systematyczny zbadany w populacji dorosłych. U dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 15 lat przeprowadzono otwarte badanie trwające jeden rok. Zależnie od współistniejących stanów predysponujących, podczas leczenia topiramatem zaleca się właściwą ocenę obejmującą oznaczanie stężenia wodorowęglanów w surowicy. Jeśli wystąpią objawy (np. oddech Kussmaula, duszność, anoreksja, nudności, wymioty, nadmierne zmęczenie, tachykardia lub arytmia) wskazujące na wystąpienie kwasicy metabolicznej zaleca się oznaczenie stężenia wodorowęglanów w surowicy. Jeśli dojdzie do wystąpienia i utrzymywania się kwasicy metabolicznej, lekarz powinien rozważyć zmniejszenie dawki lub zaprzestanie terapii topiramatem (poprzedzone stopniowym redukowaniem dawek). Topiramat należy stosować ostrożnie u pacjentów z jednostkami chorobowymi lub u których prowadzi się leczenie, stanowiące czynnik ryzyka dla wystąpienia kwasicy metabolicznej. Zaburzenia poznawcze w padaczce mają wieloczynnikowe podłoże i mogą mieć niejasne pochodzenie
lub występować z powodu padaczki lub leczenia przeciwpadaczkowego. W piśmiennictwie znajdują się doniesienia o zaburzeniach funkcji poznawczych u dorosłych leczonych topiramatem, co wymagało zmniejszenia dawki lub zakończenia leczenia preparatem. Wyniki badań dotyczące funkcji poznawczych u dzieci leczonych topiramatem są niewystarczające i jego wpływ w tym zakresie musi być jeszcze wyjaśniony. Podczas leczenia topiramatem, u pacjentów opisywano hiperamonemię z encefalopatią lub bez. Ryzyko hiperamonemii jest zależne od dawki topiramatu. Hiperamonemię zgłaszano częściej, gdy topiramat był stosowany jednocześnie z kwasem walproinowym. U pacjentów, u których wystąpi niewyjaśniony letarg lub zmiany stanu psychicznego związane z monoterapią lub terapią skojarzoną topiramatem, należy rozważyć możliwość wystąpienia encefalopatii związanej z hiperamonemią i należy zalecić pomiar stężenia amoniaku. U niektórych pacjentów wystąpić może utrata masy ciała podczas leczenia topiramatem. Zaleca się monitorowanie w kierunku zmniejszenia masy ciała u pacjentów przyjmujących topiramat. Jeżeli podczas leczenia u pacjenta wystąpi zmniejszenie masy ciała, można rozważyć zwiększenie ilości spożywanego pokarmu lub stosowanie diety uzupełniającej.

Ciąża i laktacja

Topiramat może powodować wady rozwojowe u płodu. Ponadto u dzieci narażonych na działanie topiramatu w monterapii notowano: zwiększone ryzyko pojawienia się wad wrodzonych (rozszczep wargi/podniebienia, spodziectwo, anomalie dotyczące różnych części ciała); zwiększoną częstość występowania małej urodzeniowej masy ciała (<2500 g) po leczeniu topiramatem; zwiększoną częstość wystepowania wolniejszego rozwoju płodu w odniesieniu do wieku ciążowego (SGA). Zwiększone ryzyko działania teratogennego występuje w przypadku leków przeciwpadaczkowych stosowanych w terapii skojarzonej w porównaniu z monoterapią. Topiramat wykazywał działanie teratogenne u myszy, szczurów i królików. U ludzi topiramat przenika przez barierę łożyska i stwierdzano podobne stężenia we krwi pępowinowej i krwi matki. U leczonych topiramatem kobiet, które mają dziecko z wadą wrodzoną, ryzyko wystąpienia wad wrodzonych jest zwiększone w kolejnych ciążach, jeśli są narażone na topiramat. Zaleca się, aby kobiety w wieku rozrodczym stosowały skuteczne metody antykoncepcji i rozważyły inne rodzaje leczenia. Pacjentka musi otrzymać pełne informacje o znanym ryzyku wystąpienia niekontrolowanych napadów padaczkowych oraz potencjalnym zagrożeniu dla płodu wynikającym ze stosowania leku. Jeśli kobieta planuje zajść w ciążę, zaleca się odbycie wizyty przed zajściem w ciążę by zweryfikować terapię i rozważyć inne opcje leczenia. Należy prowadzić dokładną obserwację prenatalną w razie przyjmowania topiramatu podczas I trymestru ciąży. Stosowanie topiramatu w profilaktyce migreny jest przeciwwskazane w ciąży oraz u kobiet w wieku rozrodczym, które nie stosują wysoce skutecznych metod antykoncepcji. Topiramat jest w znacznym stopniu wydzielany do mleka kobiecego (objawy obserwowane u noworodków lub niemowląt karmionych piersią przez matki otrzymujące lek: biegunka, senność, drażliwość i nieprawidłowy przyrost masy ciała) - należy zdecydować, czy zaprzestać karmienia piersią, czy przerwać przyjmowanie topiramatu, uwzględniając znaczenie preparatu dla matki. Badania na zwierzętach nie wykazały wpływu topiramatu na płodność. Komunikat bezpieczeństwa z dnia 2 listopada 2023 r. Topiramat może powodować poważne wady wrodzone i zahamowanie rozwoju płodu, jeśli jest stosowany w okresie ciąży. Najnowsze dane sugerują również potencjalnie zwiększone ryzyko zaburzeń neurorozwojowych (NDD), w tym zaburzenia ze spektrum autyzmu, niepełnosprawność intelektualną i zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) po zastosowaniu topiramatu w okresie ciąży. Leczenie dzieci płci żeńskiej i kobiet w wieku rozrodczym powinno być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w leczeniu padaczki lub migreny lub kontroli masy ciała w przypadku leków złożonych. Konieczność stosowania leczenia należy oceniać co najmniej raz w roku. U dzieci płci żeńskiej (tylko w leczeniu padaczki i migreny) lekarze przepisujący lek muszą upewnić się, że rodzice lub opiekunowie dziewcząt stosujących topiramat rozumieją konieczność skontaktowania się ze specjalistą, gdy u dziecka wystąpi pierwsza miesiączka. W tym czasie pacjentka i rodzice lub opiekunowie pacjentki powinni otrzymać wyczerpujące informacje na temat ryzyka związanego z ekspozycją na topiramat w okresie płodowym oraz konieczności stosowania skutecznej metody antykoncepcji. Przed rozpoczęciem leczenia należy wykonać test ciążowy. Pacjentka musi być w pełni poinformowana i musi rozumieć potencjalne ryzyko związane ze stosowaniem topiramatu w okresie ciąży. Obejmuje to konieczność konsultacji specjalistycznej, jeśli kobieta planuje ciążę, oraz konieczność niezwłocznej konsultacji z lekarzem specjalistą, jeśli zajdzie w ciążę lub podejrzewa, że może być w ciąży. Podczas leczenia i przez co najmniej 4 tygodnie po jego zakończeniu należy stosować co najmniej jedną wysoce skuteczną metodę antykoncepcji (taką jak wkładka wewnątrzmaciczna) lub dwie uzupełniające się metody antykoncepcji, w tym metodę mechaniczną/barierową. Kobietom stosującym ogólnie działające hormonalne środki antykoncepcyjne należy również zalecić stosowanie metody mechanicznej/barierowej. W przypadku kobiet w wieku rozrodczym stosujących obecnie topiramat lub topiramat w połączeniu z fenterminą, leczenie należy poddać ponownej ocenie w celu potwierdzenia, że program zapobiegania ciąży jest przestrzegany.

Działania niepożądane

Bardzo często: zapalenie nosogardzieli, depresja, parestezje, senność, zawroty głowy, nudności, biegunka, zmęczenie, zmniejszenie masy ciała. Często: niedokrwistość, nadwrażliwość, jadłowstręt, zmniejszenie apetytu, spowolnienie procesów myślowych, bezsenność, zaburzenie ekspresji mowy, lęk, stan splątania, dezorientacja, agresja, nagle zmieniony nastrój, pobudzenie, chwiejny nastrój, nastrój depresyjny, gniew, nieprawidłowe zachowanie, zaburzenia uwagi, zaburzenia pamięci, amnezja, zaburzenia kognitywne upośledzenie umysłowe, zaburzenia funkcji psychomotorycznych, drgawki, zaburzenia koordynacji ruchowej, drżenie, letarg, niedoczulica, oczopląs, zaburzenia smaku, zaburzenia równowagi, upośledzenie wymowy, drżenie zamiarowe, uspokojenie, nieostre widzenie, podwójne widzenie, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, szumy uszne, ból ucha, duszność krwawienie z nosa, przekrwienie błon śluzowych nosa, wodnisty wyciek z nosa, wymioty, zaparcia, bolesność w nadbrzuszu, niestrawność, ból brzucha, uczucie suchości w jamie ustnej, uczucie dyskomfortu w żołądku, parestezje w okolicy ust, zapalenie błony śluzowej żołądka, dyskomfort brzuszny, łysienie, wysypka, świąd, artralgia, skurcze mięśni, bóle mięśni, drżenia mięśniowe, słabość mięśniowa, ból struktur mięśniowo-szkieletowych klatki piersiowej, kamica nerkowa, częstomocz, dyzuria, nefrocalcynoza, gorączka, astenia, drażliwość, zaburzenia chodu, złe samopoczucie, apatia, zwiększenie masy ciała. Niezbyt często: leukopenia, małopłytkowość, powiększenie, węzłów chłonnych, eozynofilia, kwasica metaboliczna, hipokaliemia, zwiększony apetyt, polidypsja, myśli samobójcze, próby samobójcze, omamy, zaburzenia psychotyczne, omamy słuchowe, omamy wzrokowe, apatia, brak spontanicznej mowy, zaburzenia snu, chwiejność emocjonalna, obniżenie libido, niepokój ruchowy, płacz, zacinanie się w mowie, euforyczny nastój, paranoja, perseweracja, lęk napadowy, płaczliwość, trudności z czytaniem, trudności z zasypianiem (bezsenność początkowa), spłycenie afektu, nieprawidłowe myślenie, utrata libido, obojętność, trudności z utrzymaniem snu (bezsenność środkowa), rozproszenie, wczesne budzenie się rano, napady lęku, podwyższony nastrój, zmniejszony poziom świadomości, drgawki typu grand mal, uszkodzenie pola widzenia, zespół napadów częściowych, zaburzenia mowy, nadaktywność psychomotoryczna, omdlenia, zaburzenia czucia, ślinienie się, nadmierna senność, afazja, powtarzanie, hipokinezja, dyskinezja, posturalne zawroty głowy, niska jakość snu, uczucie pieczenia, utrata czucia, węch opaczny, zespół móżdżkowy, dysestezja, upośledzenie smaku, stupor, niezdarność, aura migrenowa, brak smaku, dysgrafia, dysfazja, neuropatia obwodowa, stany przedomdleniowe, dystonia, mrowienie, zmniejszona ostrość widzenia, mroczki, krótkowzroczność, nieprawidłowe odczucia w oku, suchość oka, światłowstręt, kurcz powiek, wzmożone łzawienie, błyski, rozszerzenie źrenic, starczowzroczność, głuchota, głuchota jednostronna, głuchota neurosensoryczna, poczucie dyskomfortu w uchu, uszkodzenie słuchu, bradykardia, bradykardia zatokowa, kołatania, niedociśnienie, hipotonia ortostatyczna zaczerwienienie, uderzenia gorąca, duszność wysiłkowa, nadmierne wydzielanie z zatok przynosowych, dysfonia, zapalenie trzustki, wzdęcia, choroba refluksowa, ból w dolnej części brzucha, niedoczulica okolicy ust, krwawienia z dziąseł, wzdęcie brzucha, dyskomfort w nadbrzuszu, tkliwość w obrębie brzucha, nadmierne wydzielanie śliny, ból w jamie ustnej, nieprzyjemny zapach z ust, ból języka, brak potu, niedoczulica twarzy, pokrzywka, rumień, świąd uogólniony, wysypka plamkowa, przebarwienia skóry, alergiczne zapalenie skóry, obrzęk twarzy, obrzęk stawów, sztywność mięśniowo-szkieletowa, ból w boku, zmęczenie mięśni, kamienie w drogach moczowych, nietrzymanie moczu, krwiomocz, nagłe uczucie parcia na pęcherz, kolka nerkowa, ból nerki, zaburzenia erekcji, zaburzenia czynności seksualnych, hipertermia, nadmierne pragnienie, dolegliwości grypopodobne, spowolnienie, obwodowe uczucie zimna, uczucie upojenia, uczucie niepokoju, obecność kryształków w moczu, nieprawidłowy test ułożenia stóp jedna za drugą (tandem), zmniejszona liczba białych krwinek, zwiększone stężenie enzymów wątrobowych, trudności w uczeniu się. Rzadko: neutropenia, kwasica hiperchloremiczna, hiperamonemia, encefalopatia zwiazana z hiperamonemią, mania, zaburzenia lękowe, poczucie braku nadziei (rozpacz), hipomania, apraksja, zaburzenia rytmu okołodobowego, hiperestezja, osłabienie węchu, brak węchu, drżenie samoistne, akinezja, brak reakcji na bodźce, ślepota jednostronna, ślepota przemijająca, jaskra, zaburzenia akomodacji, uszkodzenie postrzegania głębi obrazu, mroczki iskrzące, obrzęk powiek, ślepota zmierzchowa, niedowidzenie, zespół Raynauda, zapalenie wątroby, uszkodzenie wątroby, zespół Stevensa-Johnsona, rumień wielopostaciowy, patologiczny odór skórny, obrzęk wokół oczu, lokalna pokrzywka, uczucie dyskomfortu w kończynach, kamienie moczowodowe, nerkowa kwasica cewkowa, obrzęk twarzy, kalcynoza, zmniejszenie stężenia wodorowęglanu sodu we krwi. Częstość nieznana: obrzęk alergiczny, obrzęk spojówek, jaskra z zamkniętym kątem przesączania, zwyrodnienie plamki żółtej, zaburzenia ruchu gałek ocznych, obrzęk spojówek, zapalenie błony naczyniowej oka, toksyczna nekroliza naskórka. Działania niepożądane zgłaszane częściej u dzieci (>2-krotnie) niż u osób dorosłych: zmniejszony apetyt, zwiększony apetyt, kwasica hiperchloremiczna, hipokaliemia, zaburzenia zachowania, napady agresji, apatia, trudności z zaśnięciem, myśli samobójcze, zaburzenia koncentracji, letarg, zaburzenia rytmu okołodobowego, sen niskiej jakości, nasilone łzawienie, bradykardia zatokowa, nieprawidłowe odczucia, zaburzenia chodu. Działania niepożądane, które odnotowano tylko u dzieci: eozynofilia, nadaktywność psychoruchowa, zawroty głowy, wymioty, hipertermia, gorączka, trudności w uczeniu się.

Pozostałe informacje

Lek może powodować zaburzenia widzenia, senność, zawroty głowy oraz inne zaburzenia OUN, które mogą upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.