Panrazol - baza leków

Wskazania

Tabl. 20 mg. Dorośli i młodzież w wieku ≥12 lat: objawowa postać choroby refluksowej przełyku; długotrwałe leczenie i zapobieganie nawrotom refluksowego zapalenia przełyku. Dorośli: zapobieganie owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy wywołanym stosowaniem NLPZ u pacjentów z grupy zwiększonego ryzyka, wymagających długotrwałego stosowania NLPZ. Tabl. 40 mg. Dorośli i młodzież w wieku ≥ 12 lat. Refluksowe zapalenie przełyku. Dorośli. Eradykacja Helicobacter pylori w skojarzeniu z odpowiednimi antybiotykami u pacjentów zakażonych H. pylori, z towarzyszącym owrzodzeniem. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Zespół Zollingera-Ellisona oraz inne stany chorobowe związane z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku.

Dawkowanie

Doustnie. Tabl. dojelitowe 20 mg. Dorośli i młodzież ≥12 lat. Objawowa choroba refluksowa przełyku: 20 mg na dobę. Ustąpienie objawów następuje zwykle w ciągu 2-4 tyg.; jeśli nie jest to wystarczające, wyleczenie następuje w ciągu kolejnych 4 tyg.; nawracające objawy można kontrolować stosując, w razie konieczności, lek w dawce 20 mg na dobę ("na żądanie"). Zamianę na terapię stałą można rozważyć w przypadku braku dostatecznej kontroli objawów podczas doraźnego leczenia. Długotrwałe leczenie i zapobieganie nawrotom refluksowego zapalenia przełyku: 20 mg na dobę; w przypadku nawrotu choroby można zwiększyć dawkę do 40 mg na dobę; po wyleczeniu nawrotu choroby dawkę można ponownie zmniejszyć do 20 mg. Dorośli. Zapobieganie owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy wywołanym przez nieselektywne NLPZ u pacjentów z grup ryzyka, którzy wymagają stałego leczenia NLPZ: 20 mg na dobę. Tabl. dojelitowe 40 mg. Dorośli i młodzież ≥12 lat. Refluksowe zapalenie przełyku: 40 mg raz na dobę, w indywidualnych przypadkach dawka może być podwojona, szczególnie, gdy brak reakcji na inne leczenie; wyleczenie następuje zwykle w ciągu 4 tyg., jeśli nie jest to wystarczające, wyleczenie następuje zazwyczaj w przeciągu kolejnych 4 tyg. Dorośli. Eradykacja Helicobacter pylori w połączeniu z dwoma odpowiednimi antybiotykami: 40 mg 2 razy na dobę (drugą tabletkę należy przyjąć 1 h przed wieczornym posiłkiem) przez 7 do 14 dni w połączeniu z amoksycyliną 1 g 2 razy na dobę i klarytromycyną 500 mg 2 razy na dobę lub klarytromycyną 250-500 mg 2 razy na dobę i metronidazolem 400-500 mg 2 razy na dobę (lub tynidazolem 500 mg) lub amoksycyliną 1 g 2 razy na dobę i metronidazolem 400-500 mg 2 razy na dobę (lub tynidazolem 500 mg). Należy uwzględnić oficjalne wytyczne lokalne (np. zalecenia krajowe) dotyczące oporności bakterii oraz właściwego stosowania i przepisywania leków przeciwbakteryjnych. W celu upewnienia się, że choroba wrzodowa została wyleczona, zaleca się dalsze leczenie pantoprazolem. Choroba wrzodowa żołądka: 40 mg na dobę (w indywidualnych przypadkach dawka może być podwojona do 80 mg na dobę), szczególnie, gdy nie było reakcji na inne leczenie, wyleczenie następuje w ciągu 4 tyg.; w razie konieczności kontynuować przez kolejne 4 tyg. Choroba wrzodowa dwunastnicy: 40 mg na dobę (w indywidualnych przypadkach dawka może być podwojona do 80 mg na dobę), szczególnie, gdy nie było reakcji na inne leczenie, wyleczenie następuje w ciągu 2 tyg.; w razie konieczności kontynuować przez kolejne 2 tyg. Zespół Zollingera-Ellisona i inne stany chorobowe przebiegające z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego: początkowo 80 mg na dobę, następnie dawkę można zwiększyć lub zmniejszyć w zależności od potrzeby, wykorzystując pomiary wydzielania kwasu solnego w żołądku; dawki powyżej 80 mg na dobę podawać w dwóch dawkach; dawkę można zwiększyć do 160 mg, ale nie powinna być ona stosowana dłużej niż to konieczne do uzyskania odpowiedniej kontroli wydzielania kwasu. Czas leczenia nie jest ograniczony i powinien być dostosowany do potrzeb klinicznych. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby nie należy stosować dawki większej niż 20 mg na dobę. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz u pacjentów w podeszłym wieku nie ma konieczności dostosowywania dawkowania. Nie zaleca się stosować leku u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 12 lat z uwagi na ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności w tej grupie wiekowej. Tabl. 40 mg nie stosować w terapii skojarzonej w celu eradykacji H. pylori u pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej niewydolności wątroby lub z zaburzeniami czynności nerek. Sposób podania. Tabletki należy przyjmować w całości 1 h przed posiłkiem, popijając wodą. Tabletek nie należy żuć ani rozgryzać.

Skład

1 tabl. dojelitowa zawiera 20 mg lub 40 mg pantoprazolu w postaci pantoprazolu sodowego półtorawodnego.

Działanie

Inhibitor pompy protonowej. Pantoprazol jest podstawionym benzoimidazolem, który poprzez specyficzny wpływ na pompy protonowe w komórkach okładzinowych błony śluzowej żołądka hamuje wydzielanie kwasu solnego. Przekształcany jest do czynnej postaci w kwaśnym środowisku w świetle kanalików  komórek okładzinowych, gdzie hamuje aktywność enzymu H⁺/K⁺- zależnej ATP-azy, która odpowiada za końcowy etap wytwarzania kwasu solnego w żołądku. Stopień hamowania wydzielania kwasu solnego zależy od dawki i dotyczy zarówno podstawowego, jak i stymulowanego wydzielania kwasu solnego. U większości pacjentów prowadzi to do ustąpienia objawów w ciągu 2 tyg. stosowania pantoprazolu. Leczenie pantoprazolem prowadzi do zmniejszenia kwaśności treści żołądkowej oraz wtórnego zwiększenia stężenia gastryny proporcjonalnie do zmniejszenia kwaśności. Zwiększenie stężenia gastryny jest odwracalne. Pantoprazol szybko wchłania się z przewodu pokarmowego, osiągając C_max przeciętnie po 2,5 h. Biodostępność całkowita wynosi około 77%. Wiązanie z białkami osocza wynosi około 98%. Pantoprazol jest prawie wyłącznie metabolizowany w wątrobie. Metabolity wydalane są głównie przez nerki (w około 80%); pozostała część wydalana jest z kałem. T_0,5 fazy końcowej eliminacji wynosi około 1 h, a głównego metabolitu ok 1,5 h.

Interakcje

Ze względu na silne i długotrwałe hamowanie wydzielania kwasu w żołądku pantoprazol może wpływać na wchłanianie innych leków, dla których pH w żołądku jest ważnym czynnikiem wpływającym na biodostępność doustnej postaci leku, np. niektórych azolowych leków przeciwgrzybiczych, takich jak ketokonazol, itrakonazol, pozakonazol i innych leków, np. erlotynibu. Nie zaleca się jednoczesnego podawania pantoprazolu z inhibitorami proteazy wirusa HIV, których wchłanianie zależy od kwaśnego pH w żołądku, takimi jak atazanawir gdyż może to znacząco zmniejszyć ich biodostępność. Jeśli konieczne jest jednoczesne podanie inhibitorow proteazy wirusa HIV z inhibitorem pompy protonowej zaleca się ścisłe monitorowanie stanu klinicznego pacjenta (np. miano wirusa). Nie należy stosować dawki większej niż 20 mg pantoprazolu na dobę. Może być konieczne dostosowanie dawki inhibitora proteazy wirusa HIV. Równoczesne podawanie pantoprazolu z lekami przeciwzakrzepowymi pochodnymi kumaryny - warfaryną lub fenprokumonem - nie miało wpływu na farmakokinetykę warfaryny, fenprokumonu lub zmianę wartości INR. Jednakże odnotowano zwiększenie wartości INR oraz czasu protrombinowego u pacjentów przyjmujących jednocześnie inhibitory pompy protonowej oraz warfarynę lub fenoprokumon. Wzrost wartości INR oraz czasu protrombinowego może prowadzić do nieprawidłowego krwawienia, a nawet zgonu. U pacjentów leczonych jednocześnie pantoprazolem i warfaryną lub fenprokumonem konieczne może być monitorowanie wzrostu wskaźnika INR oraz czasu protrombinowego. W przypadku jednoczesnego stosowania metotreksatu w dużej dawce (np. 300 mg) oraz inhibitorów pompy protonowej, u niektórych pacjentów odnotowano zwiększenie stężenia metotreksatu. W związku z tym, w przypadku stosowania metotreksatu w dużych dawkach np. w leczeniu raka i łuszczycy, należy rozważyć czasowe wstrzymanie podawania pantoprazolu. Pantoprazol jest metabolizowany w wątrobie z udziałem głównie CYP2C19, dodatkowo - CYP3A4. W badaniach interakcji pantoprazolu z lekami, które są metabolizowane tymi samymi szlakami metabolicznymi, jak karbamazepina, diazepam, glibenklamid, nifedypina i doustne środki antykoncepcyjne zawierające lewonorgestrel i etynyloestradiol, nie wykazano klinicznie istotnych interakcji. Nie można wykluczyć interakcji pantoprazolu z lekami lub związkami metabolizowanymi przy udziale tego samego układu enzymatycznego. Pantoprazol nie wpływa na metabolizm substancji czynnych metabolizowanych z udziałem CYP1A2 (takich jak kofeina, teofilina), CYP2C9 (takich jak piroksykam, diklofenak, naproksen), CYP2D6 (takich jak metoprolol), CYP2E1 (takich jak etanol) ani nie zmienia zależnego od p-glikoproteiny wchłaniania digoksyny. Nie stwierdzono też żadnych interakcji pantoprazolu z jednocześnie stosowanymi środkami zobojętniającymi. Nie stwierdzono klinicznie istotnych interakcji z antybiotykami (klarytromycyna, metronidazol, amoksycylina). Inhibitory cytochromu CYP2C19, takie, jak fluwoksamina mogą zwiększać ekspozycję ogólnoustrojową na pantoprazol. Należy rozważyć zmniejszenie dawki u pacjentów leczonych długotrwale dużymi dawkami pantoprazolu lub u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Induktory enzymów cytochromu CYP2C19 i CYP3A4, takie jak ryfampicyna lub ziele dziurawca zwyczajnego mogą zmniejszać w osoczu stężenie inhibitorów pompy protonowej, metabolizowanych przez te układy enzymatyczne. W niektórych badaniach przesiewowych moczu na obecność tetrahydrokannabinolu (THC) stwierdzono wyniki fałszywie dodatnie u pacjentów otrzymujących pantoprazol. Należy rozważyć zastosowanie alternatywnej metody badania w celu weryfikacji wyników dodatnich.

Środki ostrożności

W przypadku obecności jakichkolwiek objawów alarmowych (tj. znaczna niezamierzona utrata masy ciała, nawracające wymioty, zaburzenia połykania, krwawe wymioty, niedokrwistość lub smoliste stolce) i gdy istnieje podejrzenie choroby wrzodowej żołądka lub występuje choroba wrzodowa, należy wykluczyć nowotwór złośliwy, ponieważ leczenie pantoprazolem może złagodzić objawy choroby nowotworowej i opóźnić jej rozpoznanie. Należy rozważyć wykonanie dalszych badań, jeśli objawy utrzymują się pomimo odpowiedniego leczenia. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, zwłaszcza podczas długotrwałego stosowania pantoprazolu, należy regularnie kontrolować aktywność enzymów wątrobowych (w razie zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych przerwać leczenie). W leczeniu długoterminowym, zwłaszcza jeśli trwa ono dłużej niż rok, pacjenci powinni być poddani regularnym badaniom lekarskim. Podawanie pantoprazolu 20 mg w celu zapobiegania nawrotom owrzodzeń przewodu pokarmowego u pacjentów leczonych NLPZ należy ograniczyć do pacjentów wymagających ciągłego przyjmowania NLPZ oraz znajdujących się w grupie zwiększonego ryzyka rozwoju powikłań ze strony przewodu pokarmowego. Ocena zagrożenia zwiększonym ryzykiem powinna być przeprowadzana w oparciu o indywidualne czynniki ryzyka, takie jak zaawansowany wiek (>65 lat), owrzodzenie żołądka lub dwunastnicy, bądź krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego wywiadzie. Pantoprazol może zmniejszać wchłanianie witaminy B₁₂ na skutek zmniejszenia kwaśności soku żołądkowego lub bezkwaśności - należy to uwzględnić w trakcie długotrwałego leczenia pantoprazolem pacjentów z niedoborem witaminy B₁₂ lub obciążonych czynnikami ryzyka zaburzonego jej wchłaniania. Nie wolno stosować leku w leczeniu skojarzonym w celu eradykacji H. pylori u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, ponieważ obecnie brak danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa leku. Stosowanie IPP, zwłaszcza przyjmowanych w dużych dawkach oraz w terapii długoterminowej (powyżej 1 roku), może nieznacznie zwiększyć (o 10-40%) ryzyko złamań kości biodrowej, kości nadgarstka lub kręgosłupa, szczególnie u osób w starszym wieku lub u osób z innymi czynnikami ryzyka. Pacjenci z ryzykiem wystąpienia osteoporozy powinni być leczeni zgodnie z obowiązującymi wytycznymi klinicznymi w celu zapewnienia przyjmowania odpowiedniej dawki witaminy D i wapnia. U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej, takimi jak pantoprazol, przez co najmniej 3 mies., a w większości przypadków przez rok, odnotowano przypadki ciężkiej hipomagnezemii. Mogą wystąpić ciężkie objawy hipomagnezemii, jak uczucie zmęczenia, tężyczka, majaczenie, zawroty głowy i komorowe zaburzenia rytmu serca, jednakże początek choroby może być podstępny i może zostać ona przeoczona. Hipomagnezemia może prowadzić do hipokalcemii i (lub) hipokaliemii. U pacjentów z największym nasileniem hipomagnezemii (i hipomagnezemii związanej z hipokalcemią i (lub) hipokaliemią) zaprzestanie stosowania IPP oraz rozpoczęcie leczenia suplementacyjnego magnezem prowadziło do poprawy. U pacjentów, u których przewiduje się długotrwałe leczenie lub którzy stosują inhibitory pompy protonowej jednocześnie z digoksyną lub lekami, które mogą powodować hipomagnezemię (np. leki moczopędne) należy rozważyć pomiar stężenia magnezu przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami pompy protonowej oraz okresowo podczas leczenia. Leczenie pantoprazolem może prowadzić do nieznacznie większego ryzyka zakażeń żołądkowo-jelitowych wywołanych przez bakterie, takie jak Salmonella, Campylobacter lub Clostridium difficile. W związku z zastosowaniem pantoprazolu zgłaszano ciężkie skórne reakcje niepożądane z częstością występowania „nieznana”, w tym rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona (SJS), toksyczną rozpływną martwicę naskórka (TEN) oraz reakcję polekową z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS), które mogą zagrażać życiu lub powodować zgon. Podczas przepisywania leku należy poinformować pacjentów o objawach podmiotowych i przedmiotowych oraz ściśle monitorować ich pod kątem reakcji skórnych. W przypadku pojawienia się objawów podmiotowych i przedmiotowych wskazujących na te reakcje należy natychmiast odstawić pantoprazol i rozważyć alternatywne leczenie. Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem podostrej postaci skórnej tocznia rumieniowatego (SCLE). Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania leku. Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej. Nie jest zalecane stosowanie pantoprazolu z inhibitorami proteazy HIV, których wchłanianie zależy od kwaśnego pH w żołądku, takimi jak atazanawir (zmniejszenie ekspozycji na atazanawir). Leku nie należy stosować u dzieci poniżej 12 lat (brak doświadczeń). Tabl. zawierają mniej niż 1 mm sodu (23 mg) w tabletce, czyli są zasadniczo „wolne od sodu”.

Ciąża i laktacja

Ze względów bezpieczeństwa zaleca się unikać stosowania pantoprazolu w ciąży, choć dane otrzymane z umiarkowanej liczby (300-1000 kobiet w ciąży) zastosowań leku w ciąży nie wskazują, aby wywoływał on wady rozwojowe lub działał szkodliwie na płód lub noworodka. Pantoprazol może przenikać do mleka; nie można wykluczyć ryzyka dla noworodków/niemowląt. Należy podjąć decyzję o przerwaniu karmienia piersią bądź przerwaniu leczenia pantoprazolem, rozważając korzyści z karmienia piersią dla dziecka oraz korzyści ze stosowania pantoprazolu dla matki. W badaniach na zwierzętach nie wykazano zaburzeń płodności występujących po podaniu pantoprazolu.

Działania niepożądane

Często: łagodne polipy dna żołądka. Niezbyt często: zaburzenia snu; ból głowy, zawroty głowy; biegunka, nudności/wymioty, uczucie pełności w jamie brzusznej i wzdęcia, zaparcia, suchość w jamie ustnej, ból i dyskomfort w nadbrzuszu; zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (aminotransferaz, γ-glutamylotranspeptydaz); wysypka/egzantema/wykwit, świąd; złamania kości biodrowej, nadgarstka lub kręgosłupa; osłabienie, zmęczenie, złe samopoczucie. Rzadko: agranulocytoza, nadwrażliwość (w tym reakcje anafilaktyczne i wstrząs anafilaktyczny); hiperlipidemie i zwiększenie stężenia lipidów we krwi (triglicerydy, cholesterol), zmiany masy ciała; depresja (i wszystkie nasilenia objawów); zaburzenia widzenia/zamazane widzenie; zaburzenia smaku; zwiększenie stężenia bilirubiny; pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy; ból stawów, ból mięśni; ginekomastia; zwiększenie temperatury ciała, obrzęki obwodowe. Bardzo rzadko: trombocytopenia, leukopenia, pancytopenia; dezorientacja (i wszystkie nasilenia objawów). Częstość nieznana: hiponatremia, hipomagnezemia, hipokalcemia i hipokalemią w powiązaniu z hipomagnezemią; omamy, splątanie (zwłaszcza u pacjentów z predyspozycjami, jak również wszystkie nasilenia tych objawów w przypadku wcześniejszego ich występowania); parestezje; mikroskopowe zapalenie jelita grubego, uszkodzenie komórek wątroby, żółtaczka, niewydolność komórek wątroby; zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella (TEN), wysypka polekowa z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (zespół DRESS), rumień wielopostaciowy; nadwrażliwość na światło: podostra postać skórna tocznia rumieniowatego, skurcze mięśni, kanalikowo-śródmiąższowe zapalenie nerek (TIN) (z możliwością pogorszenia czynności nerek do niewydolności nerek).

Pozostałe informacje

Zwiększenie stężenia chromograniny A (CgA) może zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych. Aby tego uniknąć, należy przerwać leczenie preparatem na co najmniej 5 dni przed pomiarem stężenia CgA . Jeżeli po pomiarze wstępnym wartości stężenia CgA i gastryny nadal wykraczają poza zakres referencyjny, pomiary należy powtórzyć po 14 dniach od zaprzestania leczenia inhibitorami pompy protonowej. Lek nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Jeżeli wystąpią zawroty głowy lub zaburzenia widzenia pacjent nie powinien prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn.