Biotum - baza leków

Wskazania

Leczenie nw. zakażeń u dorosłych i u dzieci, w tym u noworodków (od urodzenia): szpitalne zapalenia płuc; zakażenia dolnych dróg oddechowych u pacjentów z mukowiscydozą; bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych; przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego; złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego; powikłane zakażenia dróg moczowych; powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich; powikłane zakażenia w obrębie jamy brzusznej; zakażenia kości i stawów; zapalenie otrzewnej związane z dializami u pacjentów poddawanych ciągłej ambulatoryjnej dializie otrzewnowej (CAPD). Leczenie pacjentów z bakteriemią, której związek z którymkolwiek z wymienionych wyżej zakażeń jest stwierdzony lub prawdopodobny. Leczenie pacjentów z neutropenią i gorączką, przypuszczalnie wywołaną zakażeniem bakteryjnym. Okołooperacyjna profilaktyka zakażeń dróg moczowych u pacjentów poddanych przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego (TURP). Wybierając ceftazydym należy wziąć pod uwagę spektrum jego działania przeciwbakteryjnego, obejmujące głównie tlenowe bakterie Gram-ujemne. Ceftazydym należy stosować w skojarzeniu z innymi lekami przeciwbakteryjnymi zawsze, gdy tylko rodzaj bakterii wywołujących zakażenie mógłby wykraczać poza zakres działania ceftazydymu. Należy uwzględnić oficjalne wytyczne dotyczące właściwego stosowania leków przeciwbakteryjnych.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na ceftazydym, inne antybiotyki cefalosporynowe lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych leku. Ciężka nadwrażliwość (np. reakcja anafilaktyczna) w wywiadzie na inny rodzaj antybiotyku β-laktamowego (penicyliny, monobaktamy, karbapenemy).

Dawkowanie

Dorośli i dzieci o mc. ≥40 kg. Podawanie przerywane - zakażenia dolnych dróg oddechowych u pacjentów z mukowiscydozą: 100-150 mg/kg mc./dobę (w dawkach podzielonych co 8 h, do 9 g na dobę); gorączka neutropeniczna, szpitalne zapalenia płuc, bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, bakteriemia: 2 g co 8 h; zakażenia kości i stawów, powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, powikłane zakażenia w obrębie jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej związane z dializą u pacjentów poddawanych CAPD: 1-2 g co 8 h; powikłane zakażenia dróg moczowych: 1-2 g co 8 lub 12 h; okołooperacyjna profilaktyka zakażeń dróg moczowych u pacjentów poddanych przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego (TURP): 1 g podczas wprowadzenia do znieczulenia i druga dawka podczas wyjmowania cewnika; przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego, złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego: 1-2 g co 8 h. Ciągła infuzja - gorączka neutropeniczna, szpitalne zapalenia płuc, zakażenia dolnych dróg oddechowych u pacjentów z mukowiscydozą, bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, bakteriemia, zakażenia kości i stawów, powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, powikłane zakażenia w obrębie jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej związane z dializą u pacjentów poddawanych CAPD: wysycająca dawka 2 g, a następnie ciągła infuzja 4-6 g w ciągu każdych 24 h. Niemowlęta w wieku >2 mies. i dzieci o mc. <40 kg. Podawanie przerywane - powikłane zakażenia dróg moczowych, przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego, złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego: 100-150 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych, nie więcej niż 6 g/dobę; neutropenia u dzieci, zakażenia dolnych dróg oddechowych u pacjentów z mukowiscydozą, bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, bakteriemia: 150 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych, nie więcej niż 6 g/dobę; zakażenia kości i stawów, powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, powikłane zakażenia w obrębie jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej związane z dializą u pacjentów poddawanych CAPD: 100-150 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych, nie więcej niż 6 g/dobę. Ciągła infuzja - gorączka neutropeniczna, szpitalne zapalenia płuc, zakażenia dolnych dróg oddechowych u pacjentów z mukowiscydozą, bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, bakteriemia, zakażenia kości i stawów, powikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, powikłane zakażenia w obrębie jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej związane z dializą u pacjentów poddawanych CAPD: dawka nasycająca 60-100 mg/kg mc., a następnie ciągła infuzja 100-200 mg/kg mc./dobę, nie więcej niż 6 g/dobę. Noworodki i niemowlęta w wieku ≤2 mies. Podawanie przerywane - w większości zakażeń: 25-60 mg/kg mc./dobę w 2 dawkach podzielonych. Bezpieczeństwo stosowania i skuteczność ceftazydymu podawanego w ciągłej infuzji noworodkom i niemowlętom w wieku ≤2 mies. nie zostały ustalone. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w wieku >80 lat nie należy zwykle przekraczać dawki 3 g/dobę. Nie ma konieczności zmiany dawkowania u pacjentów z lekką i umiarkowaną niewydolnością wątroby; brak danych dotyczących pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby (zalecana jest ścisła obserwacja bezpieczeństwa i skuteczności). Pacjenci z niewydolnością nerek. Należy podać początkową dawkę nasycającą 1 g ceftazydymu. Dawki podtrzymujące należy ustalić na podstawie klirensu kreatyniny (CCr). Krótkotrwała infuzja dawki podtrzymujące. Dorośli i dzieci o mc. ≥40 kg - CCr 50-31 ml/min: 1 g co 12 h; CCr 30-16 ml/min: 1 g co 24 h; CCr 15-6 ml/min: 0,5 g co 24 h; CCr <5 ml/min: 0,5 g co 48 h. U pacjentów z niewydolnością nerek i z ciężkimi zakażeniami, należy zwiększyć pojedynczą dawkę leku o 50% lub zwiększyć częstość dawkowania. U dzieci klirens kreatyniny należy obliczać z uwzględnieniem powierzchni ciała lub beztłuszczowej masy ciała. Dzieci o mc. <40 kg - CCr (oszacowany na podstawie powierzchni ciała lub zmierzony) 50-31 ml/min: 25 mg/kg mc. co 12 h; CCr 30-16 ml/min: 25 mg/kg mc. co 24 h; CCr 15-6 ml/min: 12,5 mg/kg mc. co 24 h; CCr <5 ml/min: 12,5 mg kg mc. co 48 h. Zalecana jest ścisła obserwacja kliniczna bezpieczeństwa stosowania i skuteczności. Ciągła infuzja dawki podtrzymujące. Dorośli i dzieci o mc. ≥40 kg - CCr 50-31 ml/min: dawka nasycająca 2 g, a następnie 1-3 g na 24 h; CCr 30-16 ml/min: dawka nasycająca 2 g, a następnie 1 g na 24 h; CCr ≤15 ml/min: nie określono. Należy zachować staranność w dobieraniu dawek. Zalecana jest ścisła obserwacja kliniczna bezpieczeństwa stosowania i skuteczności. Bezpieczeństwo stosowania i skuteczność ceftazydymu podawanego w ciągłej infuzji u dzieci z niewydolnością nerek, o mc. <40 kg, nie zostały określone; zalecana jest ścisła obserwacja kliniczna bezpieczeństwa stosowania i skuteczności; jeśli u dzieci z niewydolnością nerek stosuje się ciągłą infuzję, CCr należy obliczać uwzględniając powierzchnię ciała lub beztłuszczową masę ciała. Pacjenci poddawani dializom. T_0,5 ceftazydymu w surowicy podczas hemodializy wynosi 3-5 h; po zakończeniu każdej hemodializy zaleca się podanie dawki podtrzymującej ceftazydymu zgodnie z zaleceniami zamieszczonymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Ceftazydym można stosować w dializach otrzewnowych i w ciągłych ambulatoryjnych dializach otrzewnowych (CAPD). Oprócz podawania ceftazydymu dożylnie można go podawać również w płynie dializacyjnym (zwykle 125-250 mg na 2 l płynu do dializy). Pacjentom z niewydolnością nerek poddawanym ciągłej tętniczo-żylnej hemodializie lub wysokoprzepływowej hemofiltracji na oddziałach intensywnej terapii: 1 g ceftazydymu na dobę w dawce jednorazowej lub w dawkach podzielonych. U pacjentów poddawanych niskoprzepływowej hemofiltracji dawkowanie jest takie, jak zalecane w zaburzeniach czynności nerek. Pacjentom poddawanym żylno-żylnej hemofiltracji i żylno-żylnej hemodializie należy podawać dawki zgodnie z zaleceniami zamieszczonymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Sposób podania. Proszek do sporz. roztw. do wstrz. (500 mg) należy podawać we wstrzyknięciach dożylnie lub głęboko domięśniowo. Zalecanymi miejscami podania domięśniowego są: górny, zewnętrzny kwadrant mięśnia pośladkowego większego lub boczna część uda. Roztwory leku można podawać bezpośrednio do żyły lub do zestawu do infuzji, jeżeli pacjent otrzymuje płyny dożylnie. Podstawową zalecaną drogą podania jest pojedyncze wstrzyknięcie dożylne lub ciągła infuzja dożylna. Podanie domięśniowe powinno być rozważane jedynie, gdy dożylne podanie nie jest możliwe lub jest mniej właściwe dla pacjenta. Proszek do sporz. roztw. do wstrz. i (lub) inf. (1 g) należy podawać dożylnie we wstrzyknięciach, w infuzjach lub głęboko domięśniowo. Zalecanymi miejscami podania domięśniowego są: górny, zewnętrzny kwadrant mięśnia pośladkowego większego lub boczna część uda. Roztwory leku można podawać bezpośrednio do żyły lub do zestawu do infuzji, jeżeli pacjent otrzymuje płyny dożylnie. Podstawową zalecaną drogą podania jest pojedyncze wstrzyknięcie dożylne lub ciągła infuzja dożylna. Podanie domięśniowe powinno być rozważane jedynie, gdy dożylne podanie nie jest możliwe lub jest mniej właściwe dla pacjenta. Proszek do sporz. roztw. do wstrz. i (lub) inf. (2 g) należy podawać we wstrzyknięciu dożylnym lub w infuzji. Roztwory leku można podawać bezpośrednio do żyły lub do zestawu do infuzji, jeżeli pacjent otrzymuje płyny dożylnie. Podstawową zalecaną drogą podania jest pojedyncze wstrzyknięcie dożylne lub ciągła infuzja dożylna.

Skład

1 fiolka zawiera 500 mg, 1 g lub 2 g ceftazydymu w postaci pięciowodzianu buforowanego węglanem sodu. Lek zawiera sód (1 fiolka 500 mg zawiera 30 mg sodu, 1 fiolka 1 g zawiera 60 mg sodu, 1 fiolka 2 g zawiera 120 mg sodu).

Działanie

Antybiotyk β-laktamowy, cefalosporyna III generacji. Gatunki zwykle wrażliwe na ceftazydym - bakterie tlenowe Gram-dodatnie: Streptococcus pyogenes, Streptococcus agalactiae; bakterie tlenowe Gram-ujemne: Citrobacter koseri, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria meningitidis, Pasteurella multocida, Proteus mirabilis, Proteus spp., Providencia spp. Gatunki, wśród których może wystąpić problem oporności nabytej: Acinetobacter baumannii, Burkholderia cepacia, Citrobacter freundii,  Enterobacter cloacae, Escherichia coli, Klebsiella aerogenes, Klebsiella pneumoniae, Klebsiella spp., Pseudomonas aeruginosa, Serratia spp., Morganella morganii, Staphylococcus aureus (S. aureus metycylino-wrażliwy ma małą wrażliwość wrodzoną na ceftazydym, wszystkie metycylino-oporne szczepy S. aureus są oporne na ceftazydym), Streptococcus pneumoniae (S. pneumoniae, który wykazuje pośrednią wrażliwość na penicyliny, może wykazywać co najmniej zmniejszoną wrażliwość na ceftazydym), paciorkowce zieleniące, Clostridium perfringens, Peptostreptococcus spp., Fusobacterium spp. Drobnoustroje o oporności naturalnej: Enterococcus spp. (w tym E. faecalis i E. faecium), Listeria spp., Clostridioides difficile, Bacteroides spp.(wiele szczepów Bacteroides fragilis jest opornych), Chlamydia spp., Legionella spp., Mycoplasma spp. Ceftazydym może być skutecznie hydrolizowany przez β-laktamazy o rozszerzonym spektrum (ESBL). Po podaniu domięśniowym lek szybko osiąga maksymalne stężenie we krwi. W ok. 10% wiąże się z białkami osocza. Stężenie ceftazydymu większe od MIC stwierdza się w kościach, sercu, żółci, plwocinie, ciele szklistym, płynie stawowym, opłucnowym i otrzewnowym. Ceftazydym z łatwością przenika przez łożysko i do mleka matki. Do płynu mózgowo-rdzeniowego przenika w przypadku stanu zapalnego. Ceftazydym nie jest metabolizowany. Jest wydalany w postaci niezmienionej z moczem; <1% jest wydalane z żółcią. T_0,5 wynosi ok. 2 h. T_0,5 jest dłuższy u pacjentów z niewydolnością nerek, u pacjentów w wieku ≥80 lat (T_0,5 wynosi 3,5-4 h), u wcześniaków i niemowląt w wieku 0-2 miesięcy (T_0,5 może być 3- lub 4-krokrotnie dłuższy niż u dorosłych, jednak od wieku 2 mies. T_0,5 mieści się w takim zakresie, jak u dorosłych).

Interakcje

Badania interakcji prowadzono tylko z probenecydem i z furosemidem. Stosowanie dużych dawek ceftazydymu jednocześnie z lekami nefrotoksycznymi może niekorzystnie wpływać na czynność nerek. Chloramfenikol jest in vitro antagonistą ceftazydymu i innych cefalosporyn, jednak znaczenie kliniczne tej obserwacji jest nieznane; podczas leczenia skojarzonego chloramfenikolu z ceftazydymem należy wziąć pod uwagę możliwość działania antagonistycznego.

Środki ostrożności

Podobnie jak w przypadku innych antybiotyków β-laktamowych, notowano występowanie ciężkich reakcji nadwrażliwości, sporadycznie śmiertelnych. W razie wystąpienia ciężkich reakcji nadwrażliwości, konieczne jest natychmiastowe zakończenie leczenia ceftazydymem i wdrożenie odpowiedniego postępowania ratunkowego. Przed wdrożeniem leczenia należy przeprowadzić szczegółowy wywiad dotyczący nadwrażliwości na ceftazydym, na inne cefalosporyny lub na inny rodzaj leków β-laktamowych. Zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności podczas podawania ceftazydymu pacjentom, u których wystąpiły reakcje alergiczne na inne β-laktamy. Ceftazydym ma ograniczony zakres działania przeciwbakteryjnego. Nie jest przydatny do stosowania jako jedyny lek w leczeniu niektórych rodzajów zakażeń, chyba że wcześniej określono patogen i wiadomo, że jest on wrażliwy lub że podejrzewa się, że najbardziej prawdopodobne bakterie będą reagować na leczenie ceftazydymem. Dotyczy to szczególnie ustalania sposobu leczenia pacjentów z bakteriemią, a także leczenia bakteryjnego zapalenia opon mózgowych, zakażeń skóry i tkanek miękkich oraz zakażeń kości i stawów. Ponadto ceftazydym jest wrażliwy na hydrolizę przez niektóre z β-laktamaz o rozszerzonym spektrum (ESBL). Dlatego też wybierając ceftazydym do leczenia, należy wziąć pod uwagę informacje dotyczące częstości występowania bakterii wytwarzających ESBL. Opisywano występowanie związanego z antybiotykiem zapalenia jelita oraz rzekomobłoniastego zapalenia jelit, o nasileniu od lekkiego do zagrażającego życiu. Dlatego ważne jest wzięcie pod uwagę tego rozpoznania u pacjentów, u których wystąpiła biegunka w trakcie lub po zakończeniu podawania ceftazydymu. Należy rozważyć przerwanie leczenia ceftazydymem i zastosowanie leczenia przeciw Clostridioides difficile. Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę jelit. Stosowanie dużych dawek cefalosporyn jednocześnie z lekami nefrotoksycznymi, takimi jak antybiotyki aminoglikozydowe lub silnie działające leki moczopędne (np. furosemid), może niekorzystnie wpływać na czynność nerek. Ceftazydym jest wydalany przez nerki, dlatego też jego dawkę należy zmniejszyć proporcjonalnie do stopnia niewydolności nerek. Bezpieczeństwo stosowania i skuteczność należy ściśle monitorować u pacjentów z niewydolnością nerek. Donoszono o występowaniu objawów neurologicznych u pacjentów z niewydolnością nerek, u których nie zmniejszono dawki. Długotrwałe stosowanie może powodować nadmierny wzrost niewrażliwych drobnoustrojów (np. enterokoki, grzyby) i może być konieczne przerwanie kuracji i podjęcie stosownych działań. Istotne jest powtarzanie oceny stanu klinicznego pacjenta. W związku z leczeniem ceftazydymem notowano ciężkie skórne działania niepożądane (SCAR), w tym zespół Stevensa-Johnsona (SJS), toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka (TEN), reakcję polekową z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS) oraz ostrą uogólnioną osutkę krostkową (AGEP), mogące zagrażać życiu lub prowadzić do zgonu, występujące z częstością nieznaną. Pacjentów należy poinformować o objawach oraz ściśle obserwować pod względem występowania reakcji skórnych. Jeśli pojawią się objawy świadczące o wystąpieniu takich reakcji, należy natychmiast odstawić ceftazydym i rozważyć alternatywne leczenie. Jeśli podczas stosowania ceftazydymu u pacjenta rozwinęła się ciężka reakcja, taka jak SJS, TEN, DRESS lub AGEP nigdy nie należy u tego pacjenta wznawiać leczenia ceftazydymem. Substancje pomocnicze. Lek zawiera sód. 1 fiolka 500 mg zawiera 30 mg sodu, 1 fiolka 1 g zawiera 60 mg sodu, 1 fiolka 2 g zawiera 120 mg sodu, co odpowiada 1,5%, 3% lub 6% zalecanej przez WHO maksymalnej 2 g dobowej dawki sodu u osób dorosłych. Należy to wziąć pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie. Lek podaje się wyłącznie po rekonstytucji. Przy obliczaniu całkowitej zawartości sodu w przygotowanym rozcieńczeniu leku należy brać pod uwagę ilość sodu pochodzącego z rozcieńczalnika.

Ciąża i laktacja

Dane o stosowaniu ceftazydymu u kobiet ciężarnych są ograniczone. Badania na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu na przebieg ciąży, rozwój zarodka lub płodu, poród czy rozwój noworodka. Preparat można przepisywać kobietom w ciąży tylko wtedy, gdy korzyść z leczenia przeważa nad ryzykiem. Ceftazydym przenika w niewielkich ilościach do mleka ludzkiego, ale podczas stosowania w dawkach terapeutycznych nie jest spodziewany jego wpływ na karmione piersią niemowlę. Lek można stosować podczas karmienia piersią.

Działania niepożądane

Często: eozynofilia, trombocytoza, zapalenie żył lub zakrzepowe zapalenie żył podczas stosowania dożylnego, biegunka, przejściowe zwiększenie aktywności jednego lub kilku enzymów wątrobowych (AspAT, AlAT, LDH, GGP, ALP), grudkowo-plamista lub pokrzywkowa wysypka, ból i (lub) zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia po podaniu domięśniowym, dodatni odczyn Coombsa. Niezbyt często: kandydoza (w tym zapalenie pochwy i pleśniawki jamy ustnej), leukopenia, neutropenia, trombocytopenia, ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty, ból brzucha, biegunka związana z lekiem przeciwbakteryjnym, zapalenie jelita grubego (biegunka i zapalenie jelita grubego mogą być związane z Clostridioides difficile i przybrać postać zapalenia rzekomobłoniastego), świąd, gorączka, przemijające podwyższenie stężenia mocznika, azotu mocznikowego i (lub) kreatyniny we krwi. Bardzo rzadko: śródmiąższowe zapalenie nerek, ostra niewydolność nerek. Częstość nieznana: agranulocytoza, niedokrwistość hemolityczna, limfocytoza, anafilaksja (w tym skurcz oskrzeli i (lub) zmniejszenie ciśnienia tętniczego krwi), następstwa neurologiczne (donoszono o występowaniu drżeń, mioklonii, drgawek, encefalopatii i śpiączki u pacjentów z niewydolnością nerek, u których nie zmniejszono odpowiednio dawki ceftazydymu), parestezje, zaburzenia smaku, żółtaczka, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, zespół Stevensa-Johnsona, rumień wielopostaciowy, obrzęk naczynioruchowy, zespół DRESS, ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP).

Pozostałe informacje

Stosowanie ceftazydymu może powodować fałszywie dodatni wynik testu Coombsa (może to zaburzać wyniki prób krzyżowych); fałszywie dodatnie wyniki testów oznaczania glukozy w moczu z zastosowaniem metod opartych na redukcji miedzi (Benedicta, Fehlinga, Clinitest) - zaleca się wykonanie testów enzymatycznych; nie wpływa na wynik alkalicznej próby pikrynianowej na kreatyninę. Podczas leczenia mogą wystąpić działania niepożądane (np. zawroty głowy), które mogą zaburzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.