Amotaks - baza leków

Wskazania

Leczenie nw. zakażeń u dzieci i dorosłych: ostre bakteryjne zapalenie zatok; ostre zapalenie ucha środkowego; ostre paciorkowcowe zapalenie migdałków i zapalenie gardła; zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli; pozaszpitalne zapalenie płuc; ostre zapalenie pęcherza moczowego; bezobjawowy bakteriomocz w czasie ciąży; ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek; dur brzuszny i dur rzekomy; ropień okołozębowy z szerzącym się zapaleniem tkanki łącznej; zakażenia związane z protezowaniem stawów; eradykacja Helicobacter pylori; choroba z Lyme. Lek jest również wskazany w zapobieganiu zapaleniu wsierdzia. Należy uwzględnić oficjalne wytyczne dotyczące właściwego stosowania leków przeciwbakteryjnych.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na amoksycylinę, na którąkolwiek z penicylin lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ciężka natychmiastowa reakcja nadwrażliwości (anafilaksja) na inny lek β-laktamowy (np. cefalosporynę, karbapenem lub monobaktam) w wywiadzie.

Dawkowanie

Doustnie. Dawkę należy określić indywidualnie, czas leczenia powinien być możliwie jak najkrótszy, W niektórych zakażeniach konieczne jest dłuższe leczenie. Dorośli i dzieci o mc. ≥40 kg. Ostre bakteryjne zapalenie zatok, bezobjawowy bakteriomocz w czasie ciąży, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, ropień okołozębowy z szerzącym się zapaleniem tkanki łącznej, ostre zapalenie pęcherza moczowego: 250 mg do 500 mg co 8 h lub 750 mg do 1 g co 12 h, w ciężkich zakażeniach 750 mg do 1 g co 8 h; ostre zapalenie pęcherza moczowego można leczyć dawką 3 g 2 razy na dobę przez 1 dzień. Ostre zapalenie ucha środkowego, ostre paciorkowce zapalenie migdałków i zapalenie gardła, zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli: 500 mg co 8 h lub 750 mg do 1 g co 12 h, w ciężkich zakażeniach 750 mg do 1 g co 8 h przez 10 dni. Pozaszpitalne zapalenie płuc, zakażenia związane z protezowaniem stawów: 500 mg do 1 g co 8 h. Dur brzuszny i dur rzekomy: 500 mg do 2 g co 8 h. Zapobieganie zapaleniu wsierdzia: 2 g doustnie w pojedynczej dawce na 30-60 min przed zabiegiem. Eradykacja Helicobacter pylori: 750 mg do 1 g 2 razy na dobę w skojarzeniu z inhibitorem pompy protonowej (np. omeprazolem, lanzoprazolem) i innym lekiem przeciwbakteryjnym (np. klarytromycyną, metronidazolem) przez 7 dni. Choroba z Lyme: wczesna postać – 500 mg do 1 g co 8 h do maksymalnej dawki 4 g na dobę w dawkach podzielonych przez 14 dni (10 do 21 dni); późna postać (objawy układowe) – 500 mg do 2 g co 8 h do maksymalnej dawki 6 g na dobę w dawkach podzielonych przez 10-30 dni. Dzieci o mc. <40 kg. Ostre bakteryjne zapalenie zatok, ostre zapalenie ucha środkowego, pozaszpitalne zapalenie płuc, ostre zapalenie pęcherza moczowego, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, ropień okołozębowy z szerzącym się zapaleniem tkanki łącznej: 20-90 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych (schemat podawania w 2 dawkach podzielonych należy brać pod uwagę jedynie w przypadku dawek z górnego zakresu). Ostre paciorkowcowe zapalenie migdałków i zapalenie gardła: 40-90 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych (schemat podawania w 2 dawkach podzielonych należy brać pod uwagę jedynie w przypadku dawek z górnego zakresu). Dur brzuszny i dur rzekomy: 100 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych. Zapobieganiu zapaleniu wsierdzia: 50 mg/kg mc. doustnie, w pojedynczej dawce na 30-60 min przed zabiegiem. Choroba z Lyme: wczesna postać – 25-50 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych przez 10-21 dni, późna postać (objawy układowe) – 100 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych przez 10-30 dni. Szczególne grupy pacjentów. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Dorośli i dzieci o mc. ≥40 kg: GFR >30 ml/min - modyfikacja dawki nie jest konieczna; GFR 10-30 ml/min – maksymalnie 500 mg 2 razy na dobę; GFR <10 ml/min – maksymalnie 500 mg na dobę. Dzieci o mc. <40 kg z zaburzeniami czynności nerek (w większości przypadków preferowane jest leczenie preparatem do stosowania pozajelitowego): GFR >30 ml/min – modyfikacja dawki nie jest konieczna; GFR 10-30 ml/min – 15 mg/kg mc. podawane 2 razy na dobę (maksymalnie 500 mg 2 razy na dobę); GFR <10 ml/min – jedna dawka 15 mg/kg mc. podawana raz na dobę (maksymalnie 500 mg). Dorośli i dzieci o mc. ≥40 kg poddawani hemodializie: jedna dawka 15 mg/kg mc. podawana raz na dobę, przed hemodializą należy podać dodatkową dawkę 15 mg/kg mc.; w celu przywrócenia stężenia antybiotyku we krwi należy podać kolejną dawkę 15 mg/kg mc. po zakończeniu hemodializy (ponieważ amoksycylinę można usunąć z krążenia za pomocą hemodializy). Pacjenci poddawani dializie otrzewnowej: maksymalna dawka wynosi 500 mg na dobę. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby - należy zachować ostrożność podczas dawkowania i regularnie kontrolować czynność wątroby. Pacjenci w podeszłym wieku - modyfikacja dawki nie jest konieczna. Sposób podania. Pokarm nie zaburza wchłaniania amoksycyliny, lek można przyjmować przed posiłkiem, w trakcie lub po posiłku. Kapsułkę należy połknąć nie otwierając jej, popić wodą. Tabletkę można podzielić na dwie równe dawki, w miejscu widocznego wgłębienia.

Skład

1 kaps. twarda zawiera 500 mg amoksycyliny w postaci trójwodzianu; 1 tabl. zawiera 1 g amoksycyliny w postaci trójwodzianu; po rozpuszczeniu granulatu - 5 ml sporządzonej zawiesiny zawiera 500 mg amoksycyliny w postaci trójwodzianu (zawiesina zawiera sacharozę, glukozę oraz benzoesan sodu).

Działanie

Antybiotyk β-laktamowy, wrażliwy na działanie β-laktamaz. Mechanizm działania polega na blokowaniu biosyntezy ściany komórkowej. Gatunki zwykle wrażliwe na amoksycylinę - tlenowe bakterie Gram-dodatnie: Enterococcus faecalis, paciorkowce β-hemolizujące (grupy A, B, C i G), Listeria monocytogenes. Gatunki, u których może wystąpić problem oporności nabytej: Escherichia coli, Haemophilus influenzae, Helicobacter pylori, Proteus mirabilis, Salmonella typhi, Salmonella paratyphi, Pasteurella multocida, gronkowce koagulazo-ujemne, Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, paciorkowce zieleniące, Clostridium spp., Fusobacterium spp., Borrelia burgdorferi. Drobnoustroje z opornością naturalną: Enterococcus faecium, Acinetobacter spp. Enterobacter spp. Klebsiella spp., Pseudomonas spp., Bacteroides spp. (wiele szczepów Bacteroides fragilis jest opornych), Chlamydia spp., Mycoplasma spp., Legionella spp. Amoksycylina szybko i dobrze wchłania się po podaniu doustnym, osiągając C_max w czasie ok. 1 h, biodostępność wynosi około 70%. W ok. 18% wiąże się z białkami osocza. Jest wykrywana w pęcherzyku żółciowym, w tkankach narządów jamy brzusznej, skórze, tkance tłuszczowej, mięśniach, w płynie maziowym, płynie otrzewnowym, żółci i ropie. Nie przenika wystarczająco do płynu mózgowo-rdzeniowego. Przenika przez łożysko i do mleka kobiecego. Amoksycylina jest metabolizowana w ok. 10-25% do nieczynnego kwasu penicylinowego i wydalana głównie przez nerki. T_0,5 wynosi ok. 1 h. Całkowity klirens amoksycyliny z surowicy zmniejsza się proporcjonalnie do zmniejszającej się wydolności nerek.

Interakcje

U pacjentów leczonych amoksycyliną i doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi należy monitorować parametry krzepnięcia (opisywano wydłużenie czasu protrombinowego) - konieczne może być dostosowanie dawki leku przeciwzakrzepowego. Penicyliny mogą zmniejszać wydalanie metotreksatu powodując możliwość zwiększenia toksyczności. Probenecyd zmniejsza wydzielanie kanalikowe amoksycyliny, zwiększa stężenie amoksycyliny we krwi i przedłuża jej działanie - nie zaleca się jednoczesnego stosowania z probenecydem. Stosowanie amoksycyliny w skojarzeniu z allopurynolem zwiększa ryzyko wystąpienia skórnych reakcji alergicznych. Tetracykliny i inne leki bakteriostatyczne mogą wpływać na bakteriobójcze działanie amoksycyliny.

Środki ostrożności

Przed rozpoczęciem leczenia amoksycyliną niezbędne jest zebranie dokładnego wywiadu dotyczącego uprzednio występujących reakcji nadwrażliwości na penicyliny, cefalosporyny lub inne leki β-laktamowe. U pacjentów leczonych penicylinami notowano występowanie ciężkich reakcji uczuleniowych (w tym anafilaktoidalnych i ciężkich reakcji skórnych), sporadycznie zakończonych zgonem. Reakcje nadwrażliwości mogą prowadzić do rozwinięcia się zespołu Kounisa, czyli poważnej reakcji alergicznej, która może prowadzić do zawału serca. Wystąpienie takich reakcji jest bardziej prawdopodobne u osób, u których w przeszłości wystąpiła nadwrażliwość na penicyliny oraz u osób z chorobami atopowymi. Jeśli wystąpi reakcja alergiczna, należy przerwać leczenie amoksycyliną i wdrożyć alternatywny stosowny sposób leczenia. Zapalenie jelit indukowane lekami (DIES) raportowano głównie u dzieci otrzymujących amoksycylinę. Jest to reakcja alergiczna, której wiodącym objawem są przewlekłe wymioty (1-4 godziny po przyjęciu leku), z jednoczesnym brakiem objawów alergii: skórnych lub oddechowych. Dalsze objawy mogą obejmować ból brzucha, biegunkę, niedociśnienie lub leukocytozę z neutrofilią. Raportowano ciężkie przypadki, w tym z progresją do wstrząsu. Amoksycylina nie jest odpowiednia do stosowania w leczeniu niektórych rodzajów zakażeń, chyba że wcześniej określono patogen i wiadomo, że jest on wrażliwy lub podejrzewa się, że najbardziej prawdopodobny patogen będzie reagować na leczenie amoksycyliną. Należy to wziąć pod uwagę, zwłaszcza gdy rozważane jest leczenie pacjentów z zakażeniami układu moczowego i ciężkimi zakażeniami ucha, nosa i gardła. Drgawki mogą wystąpić u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub otrzymujących duże dawki, lub u pacjentów, u których występują czynniki predysponujące (np. występowanie drgawek w przeszłości, leczona padaczka lub zaburzenia oponowe. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek może być konieczna modyfikacja dawki w zależności od stopnia zaburzenia czynności nerek. Uogólniony rumień z krostkami i gorączką, występujący na początku leczenia, może być objawem ostrej uogólnionej osutki krostkowej (AGEP). Jeśli taka reakcja wystąpi, konieczne jest odstawienie amoksycyliny i jest przeciwwskazane wszelkie dalsze podawanie amoksycyliny. Należy unikać stosowania amoksycyliny, jeśli podejrzewa się mononukleozę zakaźną, ponieważ u pacjentów z mononukleozą zakaźną stwierdzono związek pomiędzy występowaniem odropodobnych wysypek, a zastosowaniem amoksycyliny. Podczas stosowania amoksycyliny w leczeniu choroby z Lyme może wystąpić reakcja Jarischa-Herxheimera. Wynika ona z bezpośredniego, bakteriobójczego działania amoksycyliny na komórki bakterii Borrelia burgdorferi, wywołującej chorobę z Lyme. Należy uświadomić pacjentowi, że jest to częsta i zazwyczaj ustępująca samoistnie konsekwencja stosowania antybiotyku w leczeniu choroby z Lyme. Długotrwałe stosowanie może czasami powodować nadmierny wzrost drobnoustrojów niewrażliwych. Podczas stosowania prawie każdego z leków przeciwbakteryjnych opisywano występowanie związanego z antybiotykiem zapalenia jelita grubego, o nasileniu od lekkiego do zagrażającego życiu. Dlatego ważne jest, aby wziąć pod uwagę to rozpoznanie u pacjentów, u których wystąpiła biegunka w trakcie lub po zakończeniu podawania jakiegokolwiek antybiotyku. Jeśli wystąpi zapalenie jelita grubego związane z antybiotykiem, należy natychmiast odstawić amoksycylinę, przeprowadzić badanie lekarskie pacjenta i wdrożyć odpowiednie leczenie. W tej sytuacji przeciwwskazane jest stosowanie leków hamujących perystaltykę jelit. W czasie długotrwałego leczenia zaleca się okresowe badania czynności narządów wewnętrznych, w tym nerek, wątroby i układu krwiotwórczego. Obserwowano zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych oraz zmiany w morfologii krwi. U pacjentów otrzymujących amoksycylinę rzadko notowano wydłużenie czasu protrombinowego. Podczas jednoczesnego stosowania leków przeciwzakrzepowych należy prowadzić odpowiednie kontrole. Może być konieczna modyfikacja dawek doustnych leków przeciwzakrzepowych w celu utrzymania właściwego zmniejszenia krzepliwości krwi. U pacjentów ze zmniejszoną objętością wydalanego moczu bardzo rzadko obserwowano krystalurię (obejmującą ostre uszkodzenie nerek), szczególnie podczas leczenia parenteralnego. Podczas podawania dużych dawek amoksycyliny, zaleca się zapewnienie odpowiedniej podaży płynów i wydalania moczu, aby zminimalizować możliwość tworzenia się kryształków amoksycyliny w moczu. U pacjentów z cewnikiem w pęcherzu moczowym, należy regularnie sprawdzać drożność cewnika. Granulat do sporz. zawiesiny doustnej zawiera glukozę jako jeden ze składników aromatu truskawkowego i malinowego; nie powinien być przyjmowany przez pacjentów z zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Granulat do sporządzania zawiesiny doustnej zawiera ok. 2,6 g sacharozy w 5 ml zawiesiny - należy to wziąć pod uwagę u pacjentów z cukrzycą, ponadto pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy, nie powinni przyjmować leku w tej postaci. Granulat zawiera także benzoesan sodu, 25 mg benzoesanu sodu (E 211) w 5 ml zawiesiny. Zwiększona bilirubinemia występująca w następstwie wypierania z albuminy może zwiększać ryzyko żółtaczki u noworodków, która może rozwinąć się w żółtaczkę jąder podkorowych mózgu (złogi niesprzężonej bilirubiny w tkance mózgowej). Maksymalna ilość benzoesanu sodu, która może być podana pacjentowi w maksymalnej dawce jednorazowej wynosi 150 mg, zaś w maksymalnej dawce dobowej 300 mg. Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w 5 ml przygotowanej zawiesiny doustnej/1 tabl., to znaczy uznaje się go za „wolny od sodu”. Lek w maksymalnej dawce jednorazowej zawiera 72,14 mg sodu co odpowiada 3,6% zalecanej przez WHO maksymalnej 2 g dobowej dawki sodu u osób dorosłych. Lek w maksymalnej dawce dobowej zawiera 144,28 mg sodu co odpowiada 7,2% zalecanej przez WHO maksymalnej 2 g dobowej dawki sodu u osób dorosłych. Lek w maksymalnej dawce dobowej jest uważany jako lek z wysoką zawartością sodu. Ma to szczególne znaczenie w przypadku pacjentów na diecie ubogosodowej.

Ciąża i laktacja

Ograniczone dane dotyczące stosowania amoksycyliny u kobiet w ciąży nie wskazują na zwiększone ryzyko wystąpienia wrodzonych wad rozwojowych - amoksycylina może być stosowana w ciąży jedynie wtedy, gdy spodziewane korzyści przeważają ryzyko związane z leczeniem. Amoksycylina jest wydzielana do mleka kobiecego; istnieje ryzyko wystąpienia biegunki, działania uczulającego i kolonizacji grzybów na błonach śluzowych u dziecka - w czasie karmienia piersią stosować jedynie po ocenie stosunku korzyści do ryzyka; może być konieczne przerwanie karmienia piersią. Badania nad rozrodczością u zwierząt wykazały brak wpływu na płodność.

Działania niepożądane

Często: biegunka, nudności, wysypka skórna. Niezbyt często: wymioty, pokrzywka, świąd. Bardzo rzadko: kandydoza skóry i błon śluzowych, przemijająca leukopenia (w tym ciężka neutropenia i agranulocytoza), przemijająca trombocytopenia i niedokrwistość hemolityczna, wydłużony czas krwawienia i czas protrombinowy, ciężkie reakcje alergiczne (w tym obrzęk naczynioruchowy, anafilaksja, zespół choroby posurowiczej i alergiczne zapalenia naczyń), hiperkinezja, zawroty głowy i drgawki, związane z antybiotykiem zapalenie jelita grubego (w tym rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego oraz krwotoczne zapalenie jelita grubego), czarny włochaty język, powierzchniowe przebarwienie zębów u dzieci po zastosowaniu leku w postaci zawiesiny (przebarwienie można zazwyczaj usunąć przez szczotkowanie), zapalenie wątroby, żółtaczka zastoinowa, niewielkie zwiększenie aktywności AspAT i (lub) AlAT, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, pęcherzowe, złuszczające zapalenie skóry, ostra uogólniona osutka krostkowa (AEGP), polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnymi (DRESS), śródmiąższowe zapalenie nerek. Częstość nieznana: reakcja Jarischa-Herxheimera, aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zespół Kounisa, zapalenie jelit indukowane lekami, linijna IgA dermatoza, krystaluria - obejmująca ostre uszkodzenie nerek.

Pozostałe informacje

Podczas leczenia mogą wystąpić działania niepożądane (np. reakcje alergiczne, zawroty głowy, drgawki) wpływające na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Z uwagi na duże stężenie amoksycyliny w moczu, zastosowanie chemicznych metod oznaczania zawartości glukozy w moczu może powodować fałszywie dodatni wynik oznaczenia (zaleca się oznaczanie stężenia glukozy metodą enzymatyczną); amoksycylina może zaburzać wynik testów oznaczających stężenie estriolu u kobiet w ciąży.