ZolpiGen - baza leków

Wskazania

Krótkotrwałe leczenie bezsenności u dorosłych w sytuacji, gdy bezsenność powoduje wyczerpanie lub poważny dyskomfort u pacjenta.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną lub którykolwiek inny składnik preparatu. Ciężkie zaburzenia czynności wątroby. Zespół bezdechu sennego. Miastenia. Ostra i (lub) ciężka niewydolność oddechowa. Występujące w przeszłości zaburzenia snu po przyjęciu zolpidemu.

Dawkowanie

Doustnie. Dorośli: zalecana dawka wynosi 10 mg, bezpośrednio przed snem. Należy stosować najniższą skuteczną dawkę dobową, która nie może przekraczać 10 mg. Leczenie należy stosować w postaci pojedynczej dawki i nie należy przyjmować kolejnej dawki podczas tej samej nocy. Czas leczenia. Leczenie powinno trwać możliwie jak najkrócej. Na ogół okres leczenia wynosi od kilku dni do maksymalnie 2 tyg., a włącznie z okresem stopniowego zmniejszania dawki, do 4 tyg. Proces zmniejszania dawki należy dostosować indywidualnie do każdego pacjenta. Podobnie jak w przypadku wszystkich leków nasennych, nie zaleca się długotrwałego stosowania leku; leczenie nie powinno przekraczać 4 tyg. W niektórych przypadkach może być konieczne wydłużenie czasu stosowania leku poza maksymalny okres leczenia, jednak nie powinno mieć to miejsca bez ponownej oceny stanu pacjenta, ponieważ ryzyko nadużywania i rozwoju uzależnienia wzrasta zwiększa się wraz z czasem trwania leczenia. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku (>65 rż.) oraz u pacjentów osłabionych, którzy mogą być szczególnie wrażliwi na działanie zolpidemu zalecana dawka wynosi 5 mg; nie należy przekraczać zalecanej dawki. U pacjentów z niewydolnością wątroby dawkowanie leku powinno rozpocząć się od 5 mg, z zachowaniem szczególnej ostrożności w przypadku pacjentów w podeszłym wieku; u pacjentów <65 rż. dawka może zostać zwiększona do 10 mg, tylko wówczas, gdy odpowiedź na leczenie jest niedostateczna, a lek jest dobrze tolerowany. Całkowita dawka dobowa w każdej grupie pacjentów nie powinna przekraczać 10 mg. Zolpidemu nie należy stosować u dzieci i młodzieży <18 lat, ze względu na brak dostępnych danych potwierdzających stosowanie leku w tej grupie wiekowej. Sposób podawania. Lek działa natychmiast i dlatego należy przyjmować go, popijając płynem bezpośrednio przed pójściem spać. Preparat można stosować tylko w sytuacjach, kiedy można zapewnić wystarczający czas snu (8 h). Tabletki można dzielić na równe dawki.

Skład

1 tabl. powl. zawiera 10 mg winianu zolpidemu (oraz 47 mg laktozy).

Działanie

Lek nasenny i uspokajający z grupy benzodiazepin. Winian zolpidemu jest imidazopirydyną, która wybiórczo wiąże się z receptorami podtypu omega-1 (znanymi również jako podtyp benzodiazepinowy-1) należącymi do jednostki alfa-1 kompleksu receptora GABA-A, podczas gdy benzodiazepiny wiążą się nieselektywnie z oboma podtypami omega-1 i omega-2. Modulowanie kanału dla anionów chlorkowych za pośrednictwem tego receptora prowadzi do szczególnych działań uspokajających. Działanie to jest odwracalne przez flumazenil będący antagonistą benzodiazepin. Winian zolpidemu skraca czas zasypiania, zmniejsza ilość przebudzeń nocnych, wydłuża całkowity czas snu i poprawia jego jakość. Nie ma wpływu na czas snu paradoksalnego (REM). Zolpidem ulega szybkiemu wchłanianiu oraz wykazuje szybkie działanie nasenne. Dostępność biologiczna po podaniu doustnym wynosi ok. 70%. C_max w osoczu występuje po upływie 0,5-3 h po podaniu leku. Lek wiąże się z białkami osocza w 92%. Metabolizm pierwszego przejścia w wątrobie wynosi ok. 35%. Wykazano, że wielokrotne podawanie leku nie zmienia stopnia wiązania leku z białkami, co wskazuje na brak współzawodnictwa pomiędzy zolpidemem i jego metabolitami o miejsce wiązania z białkami. T_0,5 w fazie eliminacji jest krótki, wynosi średnio 2,4 h, a działanie leku trwa do 6 h. Wszystkie metabolity są farmakologicznie nieaktywne i są wydalane z moczem (56%) oraz kałem (37%). Zolpidemu nie można usunąć z krwi metodą dializy. U pacjentów z niewydolnością nerek, w tym u pacjentów dializowanych obserwuje się umiarkowane zmniejszenie klirensu. U osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów z niewydolnością wątroby obserwuje się zwiększoną biodostępność zolpidemu. Zmniejsza się klirens, a T_0,5 jest wydłużony (do ok.10 h). U pacjentów z marskością wątroby obserwowano 5-krotne zwiększenie wartości AUC i 3-krotne zwiększenie T_0,5.

Interakcje

Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku stosowania innych leków psychotropowych. Jednoczesne spożywanie alkoholu nie jest zalecane. Uspokajające działanie zolpidemu może być nasilane przez jednoczesne picie alkoholu. Wpływa to na zdolność kierowania pojazdami oraz obsługi maszyn. Nasilenie działania hamującego czynność OUN może występować przy jednoczesnym stosowaniu z: lekami przeciwpsychotycznymi (neuroleptyki), nasennymi, przeciwlękowymi/uspokajającymi, przeciwdepresyjnymi, opioidowymi lekami przeciwbólowymi, lekami przeciwpadaczkowymi, lekami znieczulającymi oraz lekami przeciwhistaminowymi o działaniu uspokajającym. Dlatego jednoczesne stosowanie zolpidemu z tymi lekami może zwiększać uczucie senności oraz upośledzenie psychoruchowe w dniu następnym, w tym upośledzenie zdolności prowadzenia pojazdów. Obserwowano również pojedyncze przypadki halucynacji wzrokowych u pacjentów przyjmujących zolpidem z lekami przeciwdepresyjnymi, w tym bupropionem, dezypraminą, fluoksetyną, sertraliną i wenlafaksyną. Jednoczesne podawanie fluwoksaminy (silnego inhibitora CYP1A2 oraz łagodnego do umiarkowanego inhibitora CYP2C9 i CYP3A4 może zwiększać stężenie zolpidemu we krwi; jednoczesne stosowanie nie jest zalecane. W przypadku stosowania opioidowych leków przeciwbólowych może także wystąpić nasilenie euforii, prowadzące do zwiększenia uzależnienia psychicznego. Winian zolpidemu wydaje się oddziaływać z sertraliną; ta interakcja może powodować zwiększoną senność; obserwowano również pojedyncze przypadki omamów wzrokowych. Jednoczesne stosowanie z opioidami zwiększa ryzyko sedacji, depresji oddechowej, śpiączki i zgonu w wyniku addytywnego działania hamującego na OUN - należy ograniczyć dawkę zolpidemu oraz czas trwania leczenia skojarzonego. Zolpidem jest metabolizowany głównie przez CYP3A4, ale także przez CYP1A2. Jednoczesne podawanie cyprofloksacyny może zwiększać stężenie zolpidemu we krwi - jednoczesne stosowanie nie jest zalecane. Jednoczesne stosowanie zolpidemu z zielem dziurawca zwyczajnego (induktor CYP3A4) może zmniejszyć stężenie zolpidemu we krwi; nie zaleca się jednoczesnego stosowania. Ryfampicyna (induktor CYP3A4) indukuje metabolizm zolpidemu powodując ok. 60% zmniejszenie C_max zolpidemu w osoczu i przypuszczalnie zmniejszenie skuteczności jego działania. Podobnego działania można oczekiwać po innych induktorach układu enzymatycznego cytochromu P-450. Jednak podczas stosowania winianu zolpidemu z itrakonazolem (inhibitorem CYP3A4) jego farmakokinetyka i farmakodynamika nie uległy znaczącej zmianie. Kliniczne znaczenie tych wyników nie jest znane. Jednoczesne podawanie doustne zolpidemu z ketokonazolem (w dawce 200 mg 2 razy na dobę), silnie działającym inhibitorem CYP3A4, powodowało wydłużenie półokresu wydalania zolpidemu, zwiększenie całkowitego AUC oraz zmniejszało klirens pozorny zolpidemu w porównaniu z zolpidemem stosowanym jednocześnie z placebo. Całkowite AUC zolpidemu stosowanego z ketokonazolem, w porównaniu do stosowania samego zolpidemu, zwiększało się o współczynnik 1,83%. Standardowe dostosowywanie dawki zolpidemu nie jest uważane za potrzebne, ale należy zwrócić uwagę pacjentom, że stosowanie zolpidemu jednocześnie z ketokonazolem może nasilać jego działanie sedatywne. Ponieważ CYP3A4 odgrywa ważną rolę w metabolizmie zolpidemu, należy brać możliwe jego oddziaływanie z lekami, które są substratami lub induktorami CYP3A4. Nie obserwowano znaczących farmakokinetycznie interakcji podczas jednoczesnego stosowania zolpidemu z warfaryną, haloperydolem, digoksyną lub ranitydyną. Jednoczesne stosowanie z chlorpromazyną nie zmienia właściwości farmakokinetycznych zolpidemu, jednak zolpidem powoduje zmniejszenie C_max oraz zwiększenie T_0,5 w fazie eliminacji.

Środki ostrożności

Jeśli jest to możliwe, należy zidentyfikować przyczynę bezsenności. Przyczynę bezsenności należy leczyć przed przepisaniem leku nasennego. Utrzymywanie się bezsenności po 7-14 dniach leczenia może wskazywać na chorobę podstawową - zaburzenie psychiczne lub chorobę organiczną, co należy wyjaśnić. Po kilkutygodniowym, ciągłym stosowaniu benzodiazepin o krótkim czasie działania oraz leków zbliżonych do benzodiazepin, może dochodzić do częściowej utraty ich skuteczności. Stosowanie zolpidemu może prowadzić do nadużywania i (lub) rozwoju uzależnienia fizycznego i psychicznego od tych leków. Ryzyko rozwoju uzależnienia wzrasta wraz z dawką i czasem trwania leczenia. Ryzyko nadużywania i uzależnienia jest również większe u pacjentów z chorobami psychicznymi, uzależnieniem od leków, a także nadużywających alkoholu, innych substancji lub leków. U takich pacjentów zolpidem należy stosować ze szczególną ostrożnością. Uzależnienie może również wystąpić podczas stosowania dawek terapeutycznych i (lub) u pacjentów bez czynników ryzyka. Po rozwoju uzależnienia fizycznego, nagłemu przerwaniu leczenia będą towarzyszyć objawy odstawienia. Należą do nich ból głowy i mięśni, skrajny lęk i napięcie, niepokój ruchowy, dezorientacja, rozdrażnienie oraz bezsenność. W ciężkich przypadkach mogą wystąpić następujące objawy: derealizacja, depersonalizacja, przeczulica słuchowa, mrowienie i drętwienie kończyn, nadwrażliwość na światło, dźwięki i kontakt fizyczny, omamy, delirium oraz napady drgawek. Po odstawieniu leku nasennego może wystąpić przemijający zespół, w którym objawy, które doprowadziły do leczenia benzodiazepiną nawracają w nasilonej postaci. Mogą mu towarzyszyć inne reakcje, takie jak zmiany nastroju, lęk oraz niepokój ruchowy. Jest ważne, aby ostrzec pacjenta o możliwości wystąpienia tzw. zjawiska „z odbicia” (nawrotu bezsenności), co zminimalizuje lęk przed tymi objawami, w razie ich wystąpienia po zaprzestaniu przyjmowania leku. Wykazano, że w przypadku stosowania benzodiazepin lub leków zbliżonych do benzodiazepin o krótkim czasie działania, zespół odstawienia może wystąpić pomiędzy zastosowaniem dawek, zwłaszcza w przypadku stosowania dużych dawek. Ponieważ ryzyko zespołu odstawienia i (lub) tzw. „zjawiska z odbicia” jest bardziej prawdopodobne po nagłym zaprzestaniu leczenia, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki leku. Okres leczenia powinien trwać możliwie jak najkrócej, ale nie powinien przekraczać 4 tyg., włącznie z okresem stopniowego zmniejszania dawki. Wydłużenie stosowania leku poza ten okres, nie powinno mieć miejsca bez ponownej oceny stanu pacjenta. Przydatne może być poinformowanie pacjenta przed rozpoczęciem leczenia o ograniczonym czasie stosowania leku. Benzodiazepiny mogą wywoływać niepamięć następczą. Stan ten występuje zwykle po upływie kilku godzin po przyjęciu leku. W celu zmniejszenia ryzyka jego wystąpienia, pacjent powinien upewnić się, że po zastosowaniu leku będzie mieć zapewnione 8 h nieprzerwanego snu. Podczas stosowania benzodiazepin stwierdzono występowanie reakcji takich jak niepokój ruchowy, pobudzenie, rozdrażnienie, agresywność, urojenia, furia, koszmary senne, omamy, psychozy, delirium, somnambulizm i inne nieświadome zachowania podczas nocy, jak spożywanie jedzenia lub jazda samochodem, nieadekwatne zachowania, nasilona senność oraz inny niepożądany wpływ na zachowanie. W razie ich wystąpienia należy przerwać stosowanie leku. Prawdopodobieństwo wystąpienia tych reakcji jest większe u osób w podeszłym wieku. U pacjentów, którzy przyjmowali zolpidem i nie obudzili się całkowicie, może wystąpić somnambulizm i podobne rodzaje zachowań, takie jak: chodzenie we śnie, prowadzenie pojazdu we śnie, przygotowywanie i spożywanie pokarmu, rozmowy telefoniczne lub stosunki seksualne we śnie z niepamięcią wykonywanych czynności. Zdarzenia te mogę wystąpić po pierwszym lub każdym następnym przyjęciu zolpidemu. Należy natychmiast przerwać leczenie, jeśli u pacjenta wystąpią zaburzenia zachowania w czasie snu, ze względu na stwarzanie zagrożenia dla siebie i otoczenia. Wydaje się, że spożycie alkoholu lub przyjęcie innych leków o działaniu depresyjnym na OUN, w skojarzeniu z zolpidemem, zwiększa ryzyko wystąpienia takich zachowań, podobnie jak stosowanie zolpidemu w dawkach przekraczających maksymalną zalecaną dawkę. U pacjentów zgłaszających takie zachowania zaleca się przerwanie stosowania zolpidemu. Zolpidem działa hamująco na OUN. Ryzyko zaburzeń psychoruchowych w dniu następnym, w tym zaburzenia zdolności prowadzenia pojazdów, zwiększa się, w przypadku: przyjęcia zolpidemu mniej niż 8 h przed wykonaniem czynności wymagających koncentracji uwagi; przyjęcia większej niż zalecana dawki leku; jednoczesnego zastosowania zolpidemu z innymi lekami mającymi depresyjny wpływ na OUN lub z innymi lekami, które zwiększają stężenie zolpidemu we krwi, lekami opioidowymi lub z alkoholem. Zolpidem należy stosować w postaci pojedynczej dawki przed snem i nie należy ponownie podawać podczas tej samej nocy. W badaniu serca in vitro wykazano, że w warunkach eksperymentalnych z zastosowaniem bardzo dużego stężenia zolpidemu, może on redukować prądy potasowe przepływające przez kanały jonowe typu hERG. Potencjalne konsekwencje takiego działania dla pacjentów z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT nie są znane. Jako środek ostrożności, lekarz powinien dokładnie rozważyć stosunek korzyści do ryzyka leczenia zolpidemem u pacjentów z rozpoznanym, wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT. Pacjenci w podeszłym wieku oraz osłabione powinny otrzymywać mniejszą dawkę leku. Z powodu działania rozluźniającego mięśnie i uspokajającego istnieje ryzyko upadku i urazu, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku, podczas wstawania w nocy. Należy zachować ostrożność u pacjentów z niewydolnością nerek, mimo iż nie ma konieczności modyfikacji dawkowania leku. Należy zachować ostrożność przy przepisywaniu zolpidemu pacjentom z przewlekłymi zaburzeniami oddychania, ponieważ wykazano, że benzodiazepiny zaburzają oddychanie. Należy także uwzględnić, że lęk oraz pobudzenie są opisywane jako objawy niewyrównanej niewydolności oddechowej. Jednoczesne stosowanie opioidów z zolpidemem może spowodować nadmierne uspokojenie, depresję oddechową, śpiączkę i zgon. Z tego względu leki uspokajające (takie jak benzodiazepiny lub leki podobne do benzodiazepin, takie jak zolpidem) należy stosować jednocześnie z opioidami wyłącznie u pacjentów, u których nie są dostępne alternatywne metody leczenia. Jeśli zostanie podjęta decyzja o stosowaniu zolpidemu i opioidów, należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę, a czas leczenia powinien być możliwie jak najkrótszy. Należy uważnie obserwować, czy u pacjenta nie występują przedmiotowe i podmiotowe objawy związane z depresją oddechową i nadmierne uspokojenie. W tym kontekście zdecydowanie zaleca się poinformowanie pacjentów i ich opiekunów o możliwości wystąpienia takich objawów. Benzodiazepiny i leki zbliżone do benzodiazepin nie są wskazane do stosowania w leczeniu pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, gdyż mogą spowodować encefalopatię. Zolpidem nie jest wskazany do stosowania w leczeniu podstawowym pacjentów z chorobami psychicznymi. Zolpidem nie powinien być stosowany jako jedyny lek w leczeniu depresji oraz lęku związanego z depresją (u tych pacjentów może to spowodować samobójstwo), a także u pacjentów ze skłonnościami samobójczymi w wywiadzie. Lek należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów wykazujących objawy depresji. Mogą występować skłonności samobójcze. Z powodu możliwości zamierzonego przedawkowania leku przez pacjenta, pacjentom z depresją należy przepisywać najmniejszą, potrzebną ilość leku. Stosowanie zolpidemu może zdemaskować objawy istniejącej wcześniej depresji. Ponieważ bezsenność może być objawem depresji, należy pacjenta ponownie zbadać w przypadku utrzymywania się bezsenności. Niektóre badania epidemiologiczne wykazały zwiększoną częstość dokonanych samobójstw i prób samobójczych u pacjentów z depresją i bez depresji, przyjmujących benzodiazepiny lub inne leki nasenne, w tym zolpidem. Nie ustalono związku przyczynowego. Zolpidem należy stosować ze skrajną ostrożnością u pacjentów z nadużywaniem leków lub alkoholu w wywiadzie. Pacjenci ci powinni znajdować się pod ścisłym nadzorem w czasie stosowania zolpidemu, ze względu na ryzyko przyzwyczajenia się i uzależnienia psychicznego. Ponieważ lek zawiera laktozę, nie powinni stosować go pacjenci z rzadkimi wrodzonymi wadami nietolerancji galaktozy, brakiem laktazy oraz złym wchłanianiem glukozy-galaktozy.

Ciąża i laktacja

Nie należy stosować zolpidemu w ciąży, zwłaszcza w I trymestrze. Zolpidem przenika przez łożysko. W niektórych badaniach kontrolnych obserwowano zwiększoną częstość występowania rozszczepu wargi i podniebienia u noworodków matek przyjmujących benzodiazepiny w okresie ciąży. W przypadku stosowania benzodiazepin w II i (lub) III trymestrze ciąży opisywano zmniejszenie aktywnych ruchów płodu oraz zmienny rytm serca płodu. Jeśli z przyczyn medycznych uzasadnione jest stosowanie zolpidemu, w późnym okresie ciąży lub w czasie porodu, można zaobserwować działanie leku na noworodka, takie jak obniżenie temperatury ciała, hipotonia, trudności z karmieniem oraz zahamowanie czynności oddechowej, spowodowane działaniem farmakologicznym leku. Zgłaszano przypadki ciężkiej depresji oddechowej noworodków. U noworodków urodzonych przez matki przyjmujące przewlekle benzodiazepiny oraz leki zbliżone do benzodiazepin w późnym okresie ciąży, w okresie pourodzeniowym mogą rozwinąć się - jako wynik uzależnienia fizycznego - objawy odstawienia. Zalecane jest odpowiednie monitorowanie noworodków w okresie pourodzeniowym. W przypadku przepisywania zolpidemu kobietom w wieku rozrodczym, należy je informować o konieczności skontaktowania się z lekarzem w sprawie zaprzestania stosowania leku, jeśli planują zajście w ciążę lub podejrzewają, że zaszły w ciążę. Zolpidem przenika do mleka ludzkiego w niewielkich ilościach. Zolpidem nie powinien być stosowany przez matki karmiące piersią, ponieważ jego wpływ na dziecko nie został zbadany.

Działania niepożądane

Często: zakażenia górnych dróg oddechowych, zakażenia dolnych dróg oddechowych, omamy, pobudzenie, koszmary senne, depresja, senność, ból i zawroty głowy, nasilenie bezsenności, zaburzenia poznawcze takie jak niepamięć następcza (która może być związana z nieprawidłowym zachowaniem), biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha, ból pleców, zmęczenie. Niezbyt często: drażliwość, splątanie, niepokój, agresja, somnambulizm, zaburzenia zachowania w czasie snu, nastrój euforyczny, drżenie, zaburzenia uwagi, zaburzenia mowy, podwójne widzenie, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, wysypka, świąd, nadmierna potliwość, osłabienie mięśni. Rzadko: zaburzenia libido, uszkodzenie komórek wątroby, cholestatyczne lub mieszane uszkodzenie wątroby, pokrzywka, reakcje paradoksalne, zaburzenia chodu, upadek (zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku oraz gdy zolpidem nie był przyjmowany zgodnie z zaleceniami). Bardzo rzadko: przywidzenia, uzależnienie (po przerwaniu leczenia mogą wystąpić objawy odstawienia lub efekt „z odbicia”), depresja oddechowa. Częstość nieznana: obrzęk naczynioruchowy, gniew, psychoza, zaburzenia zachowania, delirium, obniżony poziom świadomości, niewyraźne widzenie, zmniejszony apetyt, tolerancja na lek. Działania te wydają się być związane z indywidualną wrażliwością i występować częściej w ciągu godziny po przyjęciu leku, jeśli pacjent nie uda się na spoczynek lub nie zaśnie od razu. Działania niepożądane związane ze stosowaniem zolpidemu, zwłaszcza reakcje ze strony OUN oraz żołądka i jelit, zależą od dawki leku. Teoretycznie, nasilenie tych objawów powinno być mniejsze, jeżeli lek jest przyjmowany bezpośrednio przed pójściem spać. Obserwuje się je najczęściej u pacjentów w podeszłym wieku.

Pozostałe informacje

Lek ma znaczny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługę maszyn. Kierowcy i operatorzy maszyn powinni zostać ostrzeżeni, że, jak w przypadku innych leków nasennych, możliwe jest ryzyko wystąpienia senności, wydłużenia czasu reakcji, zawrotów głowy, niewyraźnego/podwójnego widzenia i zmniejszenia czujności oraz zaburzenia zdolności prowadzenia pojazdów rano po terapii. W celu zminimalizowania tego ryzyka zaleca się odpoczynek przez co najmniej 8 h pomiędzy przyjęciem zolpidemu a prowadzeniem pojazdów, obsługą maszyn i pracą na wysokości. Zaburzenia zdolności prowadzenia pojazdów oraz zachowania, takie jak prowadzenie w półśnie występowały przy zastosowaniu samego zolpidemu w dawkach terapeutycznych. Ponadto, jednoczesne stosowanie zolpidemu z alkoholem i innymi lekami mającymi depresyjny wpływ na OUN zwiększa ryzyko takich zachowań. Należy ostrzec pacjentów, aby nie używali alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych, podczas przyjmowania zolpidemu.