Kalium effervescens^® - baza leków

Wskazania

Profilaktyka i leczenie stanów niedoboru potasu. Niedobory potasu w organizmie powstają najczęściej na skutek: podawania leków moczopędnych, glikokortykosteroidów, przewlekłych biegunek, uporczywych wymiotów, przebiegu niektórych chorób nerek. Niedobór potasu towarzyszy także takim chorobom, jak: wtórny hiperaldosteronizm, cukrzyca.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu. Hiperkaliemia. Ciężka niewydolność nerek z białkomoczem i oligurią. Zmiany zapalne i owrzodzenia błony śluzowej żołądka i (lub) dwunastnicy.

Dawkowanie

Doustnie. Hipokaliemia nieznacznego stopnia: 1 dwukomorowa saszetka granulatu na dobę. Hipokaliemia znacznego stopnia (w zależności od stopnia niedoboru potasu): 1-3 dwukomorowe saszetki granulatu na dobę.
Granulat z obu komór saszetki wsypać do 0,5 szklanki przegotowanej ciepłej wody i wymieszać. Pić musujący płyn. W celu zmniejszenia drażniącego działania na błonę śluzową przewodu pokarmowego, preparat powinien być przyjmowany powoli, niewielkimi porcjami podczas posiłku lub zaraz po jego spożyciu i popijany dużą ilością wody lub soku owocowego.

Skład

1 saszetka dwukomorowa (5 g granulatu) zawiera 782 mg jonów potasowych (20 mmol) w postaci chlorku potasu i wodorowęglanu potasu. Preparat zawiera sacharozę i żółcień chinolinową.

Działanie

Potas jest kationem wewnątrzkomórkowym biorącym udział w wielu procesach fizjologicznych. Jest głównym czynnikiem warunkującym molalność przestrzeni wewnątrzkomórkowej. Stosunek stężeń potasu w płynie pozakomórkowym i śródkomórkowym wpływa na stopień polaryzacji błony komórkowej, co z kolei odgrywa rolę w przebiegu ważnych procesów komórkowych, takich jak przewodzenie bodźców nerwowych i kurczliwość komórek mięśniowych (w tym również w mięśniu serca) oraz przezbłonowy transport aktywny szeregu substancji z udziałem pompy jonowej ATP-azy Na⁺/ K⁺ zależnej. Utrzymanie prawidłowej kaliemii przyczynia się do utrzymywania prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi i zapobiega nadciśnieniu tętniczemu oraz chorobom układu sercowo-naczyniowego (w tym powstawaniu zmian miażdżycowych czy ryzyku udaru mózgu). Ilość potasu wydalanego z moczem jest regulowana przez nerki tak, by zrównoważyć jego podaż, co zapewnia wyrównany bilans potasowy. Po jednorazowym podaniu lub spożyciu większej ilości potasu zaledwie 50% dawki zostaje wydalone z moczem w ciągu kilku godzin. Pomimo tego w surowicy krwi stwierdza się tylko niewielki wzrost kaliemii, większość bowiem podanego jonu potasu przemieszcza się do komórek. W razie wielokrotnej podaży dużej ilości potasu jego wydalanie z moczem wzrasta, najprawdopodobniej w następstwie procesu sekrecji aldosteronu, stymulowanego przez potas. Ponadto wchłanianie potasu z treści jelitowej do krwi prawdopodobnie jest do pewnego stopnia również regulowane i przy wielokrotnej nadmiernej podaży może się zmniejszyć o 50%. Jeżeli zmniejszy się ilość potasu pobieranego z pokarmami, to potas zawarty w komórkach służy jako bufor przeciwdziałający znacznym wahaniom stężenia potasu w surowicy krwi. Niedobór lub zmniejszone wydzielanie aldosteronu jest przyczyną upośledzonego wydalania potasu i zatrzymania go przez nerki. Ostra kwasica upośledza, natomiast przewlekła kwasica lub ostra zasadowica nasilają wydalanie potasu z moczem. Zwiększonemu spożyciu sodu lub w czasie leczenia pętlowymi lekami moczopędnymi towarzyszy zwiększone wydalanie potasu z moczem.

Interakcje

Inhibitory ACE, leki moczopędne oszczędzające potas oraz NLPZ mogą spowodować hiperkaliemię (konieczna kontrola stężenia potasu w surowicy krwi). Hiperkaliemia zmniejsza działanie inotropowe glikozydów naparstnicy (digoksyny), może powodować zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego.

Środki ostrożności

W przypadku pojawienia się czarnych stolców, fusowatych wymiotów lub silnych bólów brzucha należy przerwać stosowanie preparatu. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku konieczności równoczesnego zastosowania leków moczopędnych oszczędzających potas (np. spironolaktonu, amilorydu, triamterenu), inhibitorów ACE (np. enalaprylu, kaptoprylu) oraz glikozydów nasercowych i NLPZ. U pacjentów z zaburzoną czynnością nerek należy wziąć pod uwagę konieczność zastosowania mniejszych dawek potasu. Preparat zawiera sacharozę - nie powinien być stosowany przez pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy. Ze względu na zawartość żółcieni chinolinowej preparat może powodować reakcje alergiczne.

Ciąża i laktacja

Lek może być stosowany w ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Ponieważ nie badano, czy lek przenika do mleka kobiecego, dlatego należy starannie rozważyć jego stosowanie w okresie karmienia piersią.

Działania niepożądane

Mogą wystąpić: objawy podrażnienia błony śluzowej przewodu pokarmowego (uczucie pieczenia w żołądku i przełyku, nudności, bóle brzucha, biegunka, zaburzenia dyspeptyczne), hiperkaliemia. Przy proponowanym dawkowaniu i sposobie podawania mało prawdopodobne jest uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego prowadzące do krwawień.

Pozostałe informacje

Podczas stosowania preparatu należy okresowo monitorować kaliemię, EKG oraz czynność nerek.